Niġer
| Dan l-artiklu dwar il-ġeografija huwa nebbieta. Jekk trid, tista' tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l-artiklu, dejjem skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
In-Niġer hu nazzjon fl-Afrika. Il-belt kapitali hi Niamey (13°30′54″N 2°07′03″E). L-isem uffiċjali tagħha huwa r-Repubblika tan-Niġer (République du Niger) Żona: 1,266,491 km² Limiti: tmiss mal-Alġerija u l-Libja fit-tramuntana, iċ-Ċad fil-lvant, in-Niġerja u l-Benin fin-nofsinhar, il-Burkina Faso u l-Mali fil-punent u mal-Mali. Iż-żoni tat-Tramuntana u ċ-ċentru tagħha jinsabu fiż-żoni tad-deżert tas-Saħara u s-Saħel.
Total tal-fruntieri tan-Niġer: 5,834 km, pajjiżi tal-fruntiera (7): l-Alġerija 951 km; Benin 277 km; Burkina Faso 622 km; Ċad 1,196 km; Libja 342 km; Mali 838 km; Niġerja 1,608 km.
-
Il-bandiera tan-Niġer -
Il-tarka tal-Niġer -
Mappa tal-Niġer -
Mappa tal-Niġer -
Organizzazzjoni territorjali tal-Niġer (Departaméns) -
Niamey -
Mappa tal-Lag Ċad -
Vestigi ta' arti blat qrib Tiguidit
In-Niġer kienet kolonja tal-Afrika tal-Punent Franċiża, li kisbet l-indipendenza fl-1960. L-ekonomija tagħha hija meqjusa minn xi sorsi bħala waħda mill-aktar fil-bżonn fl-Afrika, u madwar żewġ terzi tal-popolazzjoni tagħha huma stmati li jgħixu taħt il-linja tal-faqar. 10 Għalhekk, l-indiċi tal-iżvilupp uman tagħha fl-2016 kien 0.353 u klassifika 187, jagħmilha r-raba' l-ifqar pajjiż fid-dinja.11 Id-demokrazija tagħha hija instabbli u sofriet diversi kolpi ta' stat f'dawn l-aħħar deċennji, l-aħħar waħda fit-23 ta' Lulju, 2023, meta l-President Mohamed Bazoum tkeċċa wara sentejn fil-poter mill-Forzi Armati taħt il-kmand tal-kap tal-istat il-ġdid tar-Repubblika, Abdourahamane Tchiani, li pproklama lilu nnifsu wkoll president tal-Kunsill Nazzjonali għas-Salvagwardja tal-Patrija.
Għandha erja ta' 1,267,000 km², u popolazzjoni ta' 18,045,729 abitant (2015),9 l-aktar Musulmani, li hija kkonċentrata fl-istrixxa tan-Nofsinhar, partikolarment fir-reġjun tal-Lbiċ fuq il-banek tax-Xmara Niġer. Hija maqsuma f'seba' dipartimenti u d-distrett tal-belt kapitali tagħha, Niamey. Huwa pajjiż għani fil-minerali, li fosthom jispikka l-uranju, prodott siewi li l-prezz tiegħu, iżda, jirreġistra varjazzjonijiet qawwija. Madankollu, 3.9% biss tat-territorju tiegħu huwa adattat għall-agrikoltura, li miżjuda man-nixfiet u deżertifikazzjoni tat-territorju tiegħu, jagħmilha vulnerabbli għall-ġuħ.Il-gvern beda wkoll proġetti ta esplorazzjoni u żvilupp.isfruttament tad-depożiti tad-deheb u taż-żejt.
Data immodifika
Motto: Fraternité - Travail - Progrès (bil-Franċiż: "Fraternità - Xogħol - Progress"); Innu: L'Honneur de la Patrie (bil-Franċiż: "L-Unur tal-Patrija"); Kapital (u l-aktar belt popolata): Niamey 13°30′54″N 2°07′03″E; Lingwi Uffiċjali: Franċiż; Mitkellma: Lingwi tan-Niġer; Gentilicio: nigerino, nigerina; Forma ta' Gvern: Repubblika Unitarja taħt ġunta militari; President Leġittimu: Mahamadou Issoufou; Kap tal-Kunsill Nazzjonali għas-Salvagwardja tal-Patrija: Abdourahamane Tchiani; Prim Ministru: Ali Lamine Zeine; Korp Leġiżlattiv: Assemblea Nazzjonali tan-Niġer; Indipendenza Iddikjarata minn Franza: 3 ta' Awwissu, 1960; Żona (21 post): 1,267,000 1 km²; Ilma (%): 0.02; Fruntieri: 5697 km; L-Ogħla Punt: Mount Idoukal-n-Taghès; Popolazzjoni (Pożizzjoni 56.º) (2023) Stima: 27,202,843 abitant, Densità (Stima): 21.47 abitant/km²; PGD (PPP) (141 post) (2016): US$ 21,655 miljun, Per capita: US$ 1,154; HDR (2021). Tkabbir 0.400 3 (189th) - Baxx; Munita: CFA Franc tal-Afrika tal-Punent (XOF); Żona tal-Ħin: UTC + 1, Kodiċi ISO: 562 / NER / NE; Dominju tal-Internet: .ne; Kodiċi tat-telefon: +227; Prefiss tar-Radju: 5UA-5UZ; Kodiċi IOC: NIG; sħubija AU, NU, OIF, ECOWAS, ASA, G-77.
Storja immodifika
Prestorja immodifika
It-territorju tan-Niġer ilu abitat minn ominidi għal aktar minn disgħin millenja, skont l-evidenza arkeoloġika misjuba.L-evidenza botanika, klimatika u ġeoloġika tindika li dak iż-żmien il-proċess ta' deżertifikazzjoni tar-reġjun kollu tat-Tramuntana tal-pajjiż kien għadu ma beda, jew kien għadu inċipjenti.
Gruppi li għexu mill-mergħa ħallew warajhom pitturi tal-għerien ta' annimali selvaġġi abbundanti, annimali domestiċi u karretti, kif ukoll kultura kumplessa li tmur lura għall-inqas għall-10 millennju QK., li spikka għax-xogħlijiet tiegħu taċ-ċeramika kif ukoll għat-teknika tiegħu fl-iżvilupp tal-pruwi u l-vleġeġ. Hemm ukoll traċċi ta 'idrografija attiva minn dak il-perjodu, meta matul in-Neolitiku l-klima saret ħafifa, u x-Xmara Niġer u l-Lag Ċad irreġistraw il-livelli massimi tagħhom.
Għalkemm sitt elef sena ilu r-reġjuni tat-Tramuntana li jinsabu fis-Saħara kienu għadhom fertili, id-deżert kien diġà avvanzat b’mod notevoli fin-Niġer tal-lum sas-seklu 25 QK..
Influwenza Islamika immodifika
Mill-bidu tas-seklu 12, it-Tuareg bnew federazzjonijiet kbar, li espandew l-influwenza tagħhom lejn in-Nofsinhar, fil-muntanji tal-Ajru, u ċaqalqu lill-abitanti preċedenti tagħhom lejn territorji saħansitra aktar tan-Nofsinhar. Fl-aktar qawwa tagħha, din l-entità kkontrollata n-Niġer tal-lum u eżerċitat piż kbir fit-Tramuntana tan-Niġerja.
L-Imperu Songhay kiber fin-Niġer tal-lum mill-bidu tas-seklu 14, u jikkontrolla sa Agadez qabel il-kollass tiegħu fl-1591, entità li l-popli Zarma u Songhai jżommu traċċi tagħha. Wara l-waqgħa, xi partijiet tal-Imperu u refuġjati mill-Mali tal-lum iffurmaw serje ta' stati Songhai, li r-renju Dendi kien l-aktar qawwi.
Fis-seklu 17, il-Fulani marru fir-reġjun tal-Lvant ta' Liptako. Ir-renji żgħar Zarma u diversi stati Hausa, li waslu fis-seklu 10 u kkonvertiw għall-Islam fis-seklu 14, ħabtu mal-espansjoni Fulani ta 'Sokoto fin-nofsinhar. Fis-seklu sbatax kienu jikkontrollaw ir-rotot kummerċjali bejn il-Mediterran u l-Gana u n-Niġerja. Il-fruntiera man-Niġerja Brittanika kienet ibbażata parzjalment fuq il-waqfa bejn il-Kalifat ta 'Sokoto fin-Nofsinhar, u d-dinastija Hausa li kienet ħarġet it-tramuntana. Fil-lvant estrem, fil-baċin tal-Lag Ċad, l-espansjoni suċċessiva tal-imperi tal-Imperu Kanem-Bornu xerred etnikament il-Kanuri u Toubou sal-punent sa l-oasi ta 'Zinder u Kaouar tas-seklu għaxar sa sbatax.
Invażjonijiet tal-ewropej immodifika
Fis-seklu 19, il-kuntatt mal-Punent beda permezz ta' esplorazzjoni, partikolarment min-naturalista Mungo Park u l-esploratur Ġermaniż Heinrich Barth, fis-servizz tal-Imperu Brittaniku.Tabilħaqq, il-poteri kolonjali kienu interessati li jgħaqqdu l-enklavi tal-Lvant u tal-Punent tagħhom fil- Kontinent Afrikan, għalhekk l-eżistenza ta 'sors ta' ilma bħall-Lag Ċad kompliet intensifikat l-interess fir-reġjun.
L-Ingliżi u l-Franċiżi qasmu r-reġjun fuq il-karta, u stabbilixxew il-limitu l-aktar tat-Tramuntana tal-fruntiera finali, li ġiet estiża mill-uffiċjal Parfait-Louis Monteil fis-snin 1890. Għalkemm l-isforzi Franċiżi biex jikkontrollaw ir-reġjun bdew aktar kmieni Wara l-1900, diversi gruppi ma kinux imrażżna sal-1922, meta l-kolonja ġiet ikkonsolidata.
Invażjoni Franċiża immodifika
Il-kolonizzazzjoni Franċiża seħħet fl-aħħar tas-seklu 19. Il-forzi kolonjali ltaqgħu ma' aktar oppożizzjoni milli stennew, u nedew l-espedizzjoni punittiva Voulet-Chanoîne, li ħakmet fin-nofsinhar tal-pajjiż bejn l-1898 u l-1899, u ħalliet warajha sensiela ta' atroċitajiet. 1904, li segwa l-kors tax-Xmara Niġer, minn Timbuktu sal-Lag Ċad.
Matul il-ħakma kolonjali tagħhom, il-Franċiżi ppreferew lill-grupp etniku Zarma kif ukoll lill-prattikanti tar-reliġjon Musulmana, peress li ppreżenta aktar konkordanza mas-sistema tagħhom milli l-istrutturi indiġeni animistiċi. effett mrażżan.
Għalkemm ir-ribelli tat-Tuareg komplew, wara l-assedju ta' Agadez fl-1916 u l-1917 il-Franċiżi kkontrollaw iż-żona.Minn dak iż-żmien ‘il quddiem, in-Niġer tal-lum sar parti mill-Afrika tal-Punent Franċiża. Il-kapitali kienet f'Dakar, is-Senegal, b'gvernatur lokali f'Niamey. Fl-1931 mietu għexieren ta' eluf ta' nies minħabba ġuħ, li wasslet lil ħafna abitanti oħra biex jaħarbu lejn in-Niġerja.Huwa stmat li bejn 20 u 25% tal-popolazzjoni tar-reġjun mietet waqt il-ġuħ tal-1931.15 Wara perjodu qasir ta' prosperità , kundizzjonijiet diffiċli tal-ikel irritornaw fl-1937 u fl-1940.
Wara l-Konferenza ta' Brazzaville tal-1944, minbarra li tat in-nazzjonalità Franċiża lill-abitanti ta' dawk it-territorji, fl-1946 il-Kostituzzjoni Franċiża ppromwoviet id-deċentralizzazzjoni. Fl-1956 is-sistema kolonjali ppruvat għal darb'oħra tadatta permezz tal-Liġi ta' Riforma (Loi Cadre) tat-23 ta' Lulju. Wara t-twaqqif tal-Ħames Repubblika Franċiża fl-1958, in-Niġer sar stat awtonomu fi ħdan il-Komunità Franċiża, meta pprefera dik il-possibbiltà milli l-indipendenza f’referendum li, madankollu, qajjem suspetti ta' frodi.
Indipendenza immodifika
Sentejn wara l-pajjiż kiseb l-indipendenza tiegħu. L-ewwel president kien Hamani Diori, li ġie elett mill-ġdid fl-elezzjonijiet tal-1965 u l-1970. Bl-għajnuna ta’ Franza, beda l-isfruttament tal-minjieri tal-uranju fit-tramuntana, qrib il-fruntiera mal-Alġerija.
Madankollu, in-nixfiet kbar li seħħew wara xulxin mill-1968 u intensifikati fis-snin sebgħin iġġeneraw stat ta' inkwiet soċjali u instabbiltà tal-gvern, li wassal għall-ewwel kolp ta' stat militari fl-1974 immexxi mill-Kurunell Seyni Kountché, li waqqa’ lil Diori.11 Kountché min-naħa tiegħu. sofra diversi tentattivi ta' kolp ta' stat frustrati, iżda kien ukoll ixxurtjat għall-iskoperti tal-uranju.L-isfruttament tal-minerali, madankollu, ġab ukoll inflazzjoni qawwija.
Kountché miet u kellu s-suċċessur minn sħabu Ali Seibou, li żied il-bażi tal-poter tiegħu fis-snin 80. It-tħassib ewlieni tal-gvernijiet tagħhom kien li jiżviluppaw u jiddiversifikaw il-bażi ekonomika u produttiva dgħajfa tal-pajjiż, jippruvaw jeħilsu mid-dipendenza fuq uranju, allura l-uniku sors ta' dħul ekonomiku għall-esportazzjoni. Seibou ikkostitwixxa l-Moviment Nazzjonali għall-Iżvilupp Soċjali (MNSD), li jkun l-uniku partit politiku legali. Fl-1983 kien hemm nixfa intensa, li magħha żdiedet il-kollass tal-prezzijiet tal-uranju u l-konċentrazzjoni tal-poter politiku.Fl-aħħar tas-snin sebgħin u l-ewwel ħames snin tat-tmeninijiet kien hemm ġuħ li skont xi stimi ħasad il-ħajjiet. ta' 2 miljun ruħ.
Hekk kif il-faqar infirex fuq saffi wesgħin tas-soċjetà Niġerjana u n-nixfiet heddew li jwasslu għall-ġuħ, l-MNSD bdiet tapplika għal self mill-Fond Monetarju Internazzjonali u l-Bank Dinji. Dawn l-entitajiet talbu bidliet strutturali makroekonomiċi, fosthom l-iffriżar tas-salarji tal-impjegati pubbliċi għal sentejn, jew it-taxxi fuq prodotti bażiċi tal-basket tal-familja, li jiġġeneraw livelli ogħla ta' faqar.
Għaqdiet tal-istudenti u tal-ħaddiema opponewha permezz ta' dimostrazzjonijiet, strajks u rewwixti madwar il-pajjiż kollu, u talbu ftuħ politiku u l-abbandun tas-sistema ta' partit wieħed. F'ħafna każijiet kien hemm reazzjoni vjolenti tal-gvern. Finalment dan il-pajjiż ibati b'rati serji ta' faqar estrem.
1990s immodifika
Fl-1990, il-pressjoni popolari wasslet lil Seibou biex jadotta miżuri ta' ftuħ, u sejjaħ Konferenza Nazzjonali taħt id-direzzjoni ta' Seku Amadu, li kellu jħejji gvern transitorju. Fl-1993 ġiet promulgata l-Kostituzzjoni u saru l-ewwel elezzjonijiet ħielsa, mirbuħa mill-Alianza de Fuerza para el Cambio (AFC), koalizzjoni ta' sitt partiti tal-oppożizzjoni li rebħu ħamsin mit-tlieta u tmenin siġġu f'riskju. L-MNSD tilfet ukoll il-presidenza, li għaddiet f’idejn Mahamane Ousmane, kandidat ta' wieħed mill-partiti membri tal-AFC.
Mal-gvern il-;did, kien hemm rewwixta tal-grupp etniku Tuareg fl-in[awi tat-Tramuntana.In-nixfiet ripetuti kienu qerdu l-bhejjem ta' dan il-poplu nomadiku, li kien kostrett li jsir sedentarju filwaqt li talbu soluzzjoni g[all-problema mill-Gvern. Huwa wiegħed li jagħtihom l-art, iżda naqas milli jwettaq il-wegħda tiegħu, li ġġenerat attentat ta' gwerra ċivili li dam għaddej sew fis-sena ta' wara. Min-naħa tagħhom, kien hemm dimostrazzjonijiet tal-istudenti. Id-diskrepanzi wasslu għat-tkissir tal-koalizzjoni fl-1994, kif ukoll ir-riżenja tal-prim ministru. Fl-1995 ġiet iffurmata koalizzjoni ġdida li kisbet maġġoranza fil-Kungress. Dan il-vantaġġ tal-poter ippermettielu jitlob ir-riżenja tas-setgħa eżekuttiva kollha u l-formazzjoni ta' gvern ġdid, li tħalla f’idejn Hama Amadou.
F'Jannar 1996, madankollu, il-Kurunell Ibrahim Baré Mainassara wettaq kolp ta' stat ġdid u ssospenda l-validità tal-Kostituzzjoni, li l-imperu tagħha ma ġiex restawrat. Mainassara wiegħed li jerġa' lura lill-gvern għall-poter ċivili u wettaqha fl-1999, is-sena li fiha l-ewwel elezzjonijiet muniċipali taw ir-rebħa lill-oppożizzjoni. Din iċ-ċirkustanza ħolqot skuntentizza f'setturi wesgħin tal-militar, li r-reazzjoni tagħhom kienet li Mainassara jinqatel f’idejn il-gwardja tiegħu stess. F’Diċembru l-poter reġa' lura f'idejn iċ-ċivili b’Mamadou Tandja ġie elett president u Hama Amadou bħala Prim Ministru, maħtur f'Jannar tal-2000.
2004 nixfa immodifika
In-nixfa fl-2004 ikkawżat tnaqqis ta' 40% fil-produzzjoni tal-qamħ u stadju ta' ġuħ li jolqot direttament erba' miljun ruħ, li 800,000 minnhom huma kkurati esklussivament permezz tan-Nazzjonijiet Uniti f'kampijiet ta' emerġenza.
F'Ġunju 2005, in-NU wissiet dwar riskju potenzjali ta' ġuħ għal aktar minn 3.5 miljun Niġerjan fit-tieni nofs tas-sena. F'Lulju, in-Nazzjonijiet Uniti stess stabbilixxew fond ta' għajnuna ta' emerġenza ta' 65 miljun dollaru biex ittaffi s-sitwazzjoni.
Kolp ta' stat 2010 immodifika
Fit-18 ta’ Frar 2010, seħħ kolp ta' stat militari ġdid, li ssospenda l-Kostituzzjoni u l-istituzzjonijiet tagħha.Il-Kunsill Suprem għar-Restawr tad-Demokrazija, immexxi mill-uffiċjal militari Salou Djibo, tpoġġa fil-kmand tal-Istat. Wara l-kolp ta' stat, stazzjonijiet tar-radju madwar il-pajjiż waqfu jisimgħu l-programmazzjoni tas-soltu u bdew jisimgħu mużika militari.
F'Niamey it-toroq kienu vojta u kien hemm stat ta' ansjetà fost l-abitanti tagħha jistennew informazzjoni dwar id-destin politiku tal-pajjiż u l-president depost Mamadou Tandja u l-kabinett tiegħu, li kienu fil-Palazz tal-Gvern.
Sussegwentement, il-President Tandja tressaq ġuri u mitfugħ il-ħabs. L-elezzjonijiet presidenzjali saru fl-2011 b'Mahamadou Issoufu jirbaħ.
Kolp ta' stat tal-2023 immodifika
Fis-26 ta' Lulju 2023, kien hemm kolp ta' stat militari li fih il-president ġie depożitat, l-istituzzjonijiet ġew eliminati, il-kostituzzjoni ġiet ikkanċellata, u l-fruntieri ingħalqu.
Gvern u politika immodifika
Ir-Repubblika tan-Niġer kienet iggvernata mill-Kostituzzjoni Nazzjonali approvata f'Jannar 1993, iżda l-validità tagħha ġiet sospiża fis-27 ta' Jannar 1996 wara l-kolp ta' stat militari mill-Kurunell Ibrahim Baré Mainassara. Taħt dak il-qafas, kienet repubblika presidenzjali, bi president elett kull ħames snin b'vot ħieles u universali. Prim ministru u kunsill tal-ministri huma flimkien mal-president l-elementi tal-fergħa eżekuttiva. Is-setgħa leġiżlattiva, skont l-istess sistema, kienet tistrieħ fuq Assemblea Nazzjonali ta’ mija u tlettax-il membru, eletta wkoll għal perjodu ta’ ħames snin.Il-ġustizzja kienet amministrata minn Qorti Suprema, Qorti Superjuri u Qorti tas-Sigurtà tal-Istat.
Il-mandat tal-president tiegħu, Mamadou Tandja, kellu jintemm f'Diċembru 2009. Madankollu, matul ix-xahar ta' Awwissu tiegħu, iddeċieda li jxolji l-Parlament u jorkestra riforma kostituzzjonali sabiex jestendiha għal ħames snin, li għaliha sejjaħ referendum. . L-inizjattiva kienet ikkundannata ġewwa u barra l-pajjiż, anke b’sanzjonijiet internazzjonali, peress li neħħiet ħafna mill-ostakli għall-awtorità tiegħu, abolit il-limiti tal-mandat, u tatu tliet snin addizzjonali fis-siġġu presidenzjali mingħajr ma saru elezzjonijiet.Il-Qorti Il-Qorti Kostituzzjonali iddikjara dik il-konsultazzjoni illegali, li għaliha Tandja wieġeb billi abolixxa dak il-korp18 u biddel il-membri tiegħu bil-kandidati tiegħu stess.Fl-2009 dawk id-deċiżjonijiet politiċi kienu diġà wasslu lill-pajjiż biex jitkeċċa mill-Komunità Ekonomika tal-Stati Afrikani.
Kien hemm ħafna tensjoni politika għal ftit xhur, li wasslet għal kolp ta' stat f'nofsinhar tat-18 ta' Frar, 2010. Waqt li l-President u l-Ministri tiegħu kienu qed jiltaqgħu fil-Palazz Presidenzjali jiċċelebraw Kunsill tal-Ministri straordinarju, f’Niamey, grupp ta’ suldati minn barra l-belt b’vetturi armati, artillerija tqila u machine guns ta' kalibru kbir, immexxija mill-Maġġur Adamou Harouna, għandhom organizza rewwixta militari, u żamm il-gvern sħiħ minkejja t-tentattivi biex ifixkluh mill-Gwardja Presidenzjali.
Għalkemm l-Unjoni Afrikana keċċiet lin-Niġer minħabba l-kolp ta' stat, la l-investituri Franċiżi u lanqas Ċiniżi ma bidlu l-pjanijiet tagħhom, li flimkien jammontaw għal aktar minn sitt biljun dollaru f’faċilitajiet tal-minjieri.
Sa April 2011, il-pajjiż kien iggvernat minn Junta Militari mmexxija mill-uffiċjal Salou Djibo, is-sena li fiha l-poter ġie mgħoddi lir-rebbieħ tal-elezzjonijiet, l-eks President Mahamadou Issoufu.20
Fis-26 ta' Lulju 2023, kien hemm kolp ta' stat militari li fih il-president ġie depożitat, l-istituzzjonijiet ġew eliminati, il-kostituzzjoni ġiet ikkanċellata, u l-fruntieri ingħalqu.
Relazzjonijiet esterni immodifika
In-Niġer isegwi politika barranija moderata u jżomm relazzjonijiet ta’ ħbiberija mal-Punent u d-dinja Iżlamika, kif ukoll ma’ pajjiżi mhux allinjati. Huwa jappartjeni għan-NU u l-aġenziji speċjalizzati ewlenin tagħha u fl-1980-81 kien membru tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU. In-Niġer igawdi relazzjoni speċjali mal-qawwa kolonjali preċedenti Franza u għandu relazzjonijiet mill-qrib mal-ġirien tiegħu tal-Afrika tal-Punent.
Huwa membru fundatur tal-Unjoni Afrikana u tal-Unjoni tal-Munita tal-Afrika tal-Punent u huwa wkoll membru tal-Awtorità tal-Baċin tan-Niġer u l-Kummissjoni tal-Baċin tal-Lag Ċad, il-Komunità Ekonomika tal-Istati tal-Afrika tal-Punent, il-Moviment tal-Pajjiżi Mhux Allinjati, il- Organizzazzjoni tal-Kooperazzjoni Iżlamika u l-Organizzazzjoni għall-Armonizzazzjoni tal-Liġi tan-Negozju fl-Afrika (OHADA). Ir-reġjuni l-aktar tal-punent tan-Niġer jingħaqdu mar-reġjuni li jmissu mal-Mali u l-Burkina Faso taħt l-Awtorità Liptako-Gourma.
It-tilwima tal-fruntiera mal-Benin, li ntirtet minn żminijiet kolonjali u relatata, fost affarijiet oħra, mal-gżira ta' Lété fix-Xmara Niġer, ġiet solvuta mill-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja fl-2005 favur in-Niġer.
Organizzazzjoni territorjali immodifika
Id-diviżjonijiet amministrattivi tan-Niġer huma 7 reġjuni u distrett kapitali wieħed. Min-naħa tagħhom, ir-reġjuni huma maqsuma f'36 dipartiment, magħmulin minn 275 komun. Dawn jistgħu jkunu rurali jew urbani, li jikkorrispondu fl-ewwel każ għal muniċipalitajiet jew bliet, u fit-tieni għal distretti tal-belt. Ir-reġjun bl-aktar dipartimenti huwa dak ta’ Tahoua.
| # | Área | Capital | Superficie (km²) | Habs. (2012)[1] | Mapa |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Agadez | Agadez | 634.209 | 487 620 | 400px|Departementos de Níger |
| 2. | Diffa | Diffa | 140.216 | 593 821 | |
| 3. | Dosso | Dosso | 31.002 | 2 037 713 | |
| 4. | Maradi | Maradi | 38.581 | 3 402 094 | |
| 5. | Niamey* | Niamey | 670 | 1 026 848 | |
| 6. | Tahoua | Tahoua | 106.677 | 3 328 365 | |
| 7. | Tillabéri | Tillabéri | 89.623 | 2 722 482 | |
| 8. | Zinder | Zinder | 145.430 | 3 539 764 |
Agadez huwa bil-bosta l-akbar dipartiment fin-Niġer, b'erja ta '634,209 km², li hija d-doppju tad-daqs tal-Polonja. Zinder, Diffa u Tahoua jippreżentaw ukoll żoni konsiderevoli, ta 'aktar minn 100,000 km². Dipartimenti oħra huma Dosso, Maradi, Tillabéri u d-distrett kapitali ta 'Niamey, li huwa bil-bosta l-iżgħar b'670 km², komparabbli maż-żona ta' Singapor.
Il-bliet tan-Niġer b'popolazzjoni akbar minn 100,000 (2006) abitant huma Niamey, Zinder, Maradi, Agadez u Tahoua.
Ġeografija immodifika
In-Niġer huwa t-22 l-akbar pajjiż fid-dinja, b'erja ta' 1,267,000 km². Huwa mdawwar mal-Alġerija (956 km), Benin (266 km), Burkina Faso (628 km), Ċad (1,175 km), Libja ( 354 km), Mali (821 km) u n-Ni©erja (1,497 km).
In-Niġer huwa stat bla baħar li jinsab fl-Afrika tal-Punent. Aktar minn tliet kwarti tat-territorju tagħha jinsab fid-deżert tas-Saħara, bil-biċċa l-kbira tal-pajjiż jinsab bejn 200 u 500 m a.s.l. le. m.. Bilkemm abitabbli, jiffurmaw it-tramuntana kollu tal-pajjiż. L-aktar żona żviluppata hija għalhekk dik tan-Nofsinhar, fl-istrixxa li ssegwi l-fruntiera min-Niġerja sal-Mali, partikolarment fuq ix-xtut tax-Xmara Niġer. F'din iż-żona hemm savannahs kbar fejn huwa possibbli li jitrabbew baqar u titwettaq produzzjoni agrikola. Huwa fir-reġjun tal-aħħar li jinsabu l-kapitali, Niamey, u l-biċċa l-kbira taċ-ċentri tal-popolazzjoni l-oħra, bħal Zinder, Maradi u Tillabéri.
Iż-żona tad-deżert tilħaq ir-rigorożità massima tagħha f'Ténéré. Fiha hemm massivi muntanjużi bħal dak tal-Ajru, li jinsabu fit-tramuntana tad-dipartiment ta' Agadez, li jilħqu l-quċċata massima tiegħu fuq il-Muntanja Bagzane, f’2022 m a.s.l. le. m..9 Iż-żona ġiet iddikjarata Sit ta' Wirt Dinji mill-Unesco, u fl-1992 ġiet inkluża fil-Lista ta' Wirt Dinji fil-Periklu.13 L-aktar bliet importanti f’din iż-żona tal-pajjiż huma Tahoua u Agadez.
Klima immodifika
Il-klima Niġerjana hija waħda mill-aktar ħarxa fid-dinja, li tippreżenta l-ogħla temperaturi fuq il-pjaneta kollha.Il-pajjiż sofra proċess qawwi ta' deżertifikazzjoni matul l-aħħar nofs seklu, tilef medja ta' aktar minn 100 mm ta' ilma tax-xita.
It-territorju huwa prinċipalment sħun ħafna u niexef ħafna, b'ħafna żoni tad-deżert. Fin-nofsinhar imbiegħed hemm klima tropikali fit-truf tal-baċin tax-Xmara Niġer. It-terren huwa prinċipalment pjanuri tad-deżert u duni tar-ramel, b'savana ċatta għal ondulata fin-nofsinhar u għoljiet irrumblati fit-tramuntana.
Idrografija immodifika
Il-baċin ewlieni huwa dak tax-Xmara Niġer, li huwa kruċjali għall-kummerċ, l-agrikoltura, is-sajd u t-turiżmu. It-tributarju ewlieni tiegħu huwa x-Xmara Benue. B’distanza ta’ 4,200 km, hija t-tielet fuq skala kontinentali, wara n-Nil u l-Kongo. Titwieled fuq il-fruntiera bejn is-Sierra Leone u l-Ginea, tgħaddi mill-punent għal-lvant, tgħaddi qabel in-Niġer mill-Mali. Wara li taqsam il-pajjiż, tidħol fin-Niġerja, fejn tgħaddi f'delta wiesgħa fl-Atlantiku. F'dan is-sens, jikkostitwixxi s-sors ewlieni ta 'komunikazzjoni mad-dinja ta' barra, kif ukoll il-kanal ewlieni tiegħu għall-esportazzjoni.
Fix-Xlokk estrem hemm parti mill-Lag Ċad, li n-Niġer jaqsam maċ-Ċad, in-Niġerja u l-Kamerun. Il-Beri Beri jgħixu f'din iż-żona. Tul ix-Xmara Niġer, il-lag jipprovdi ħafna mill-ilma tax-xorb tal-pajjiż.
Ekoloġija immodifika
It-temperaturi għoljin u l-klima tad-deżert ipoġġu t-territorju Niġerjan f'periklu permanenti minħabba nixfa perjodika.9 Il-ftit irrigazzjoni artifiċjali u l-erja tal-wiċċ skarsa ta 'art li tinħarat iwasslu għal problemi oħra, bħal mergħa żejda u deżertifikazzjoni antropoġenika.
Problemi ekoloġiċi oħra fil-pajjiż huma l-kaċċa illegali, il-pressjoni fuq il-ħafna speċi fil-periklu, l-erożjoni u d-deforestazzjoni.
Il-bijomi ewlenin preżenti fin-Niġer huma d-deżert, fit-tramuntana, u s-savana, fin-nofsinhar. Skont il-WWF, l-ekoreġjuni ewlenin preżenti fin-Niġer huma, mit-tramuntana għan-nofsinhar, id-deżert tas-Saħara, l-isteppa u l-bushveld tan-Nofsinhar tas-Saħara, is-savana tal-akaċja tas-Saħel u s-savana tas-Sudan tal-punent.
Barra minn hekk, il-foresta xerika tas-Saħara tal-Punent hija preżenti fil-Muntanji tal-Ajru, u l-Lag Ċad għarraq is-savana madwar il-Lag Ċad fix-Xlokk.
Ekonomija immodifika
L-ekonomija tan-Niġer hija waħda mill-minorenni minn pajjiżi periferiċi u hija bbażata fuq ir-ragħa u l-agrikoltura. L-isfruttament tal-uranju jikkorrispondi għal 31 % tad-dħul mill-esportazzjonijiet, peress li huwa t-tielet produttur dinji ta' dak il-minerali.
It-tramuntana u l-lvant tan-Niġer, magħmulin mill-plateau ta' Djad u parti mid-deżert ta' Ténéré, jintużaw minn komunitajiet nomadi għar-ragħ tal-baqar u l-mogħoż. In-Nofsinhar u l-Punent, b'xita ogħla, hija magħmula minn popolazzjoni sedentarja ddedikata għall-agrikoltura tal-millieġ u s-sorgu, li jikkostitwixxu l-ikel bażiku tal-popolazzjoni. Il-karawett hija għall-esportazzjoni. Ma tantx hemm fdalijiet ta’ foresti li sa nofs is-seklu 20 kienu jokkupaw in-naħa t’isfel tat-territorju u li nqatgħu biex jintużaw bħala ħatab.
L-attività agrikola skarsa hija limitata mill-bilkemm 660 km² ta' art irrigata u bilkemm 3.9% tal-wiċċ nazzjonali li huwa adattat għall-uċuħ tar-raba'. Minbarra l-uċuħ tar-raba’ msemmija, in-Niġer jipproduċi patata ħelwa, qamħirrum, ross, banana, u tadam.
Fl-2000 in-Niġer ġie rikonoxxut bħala pajjiż li qed jiżviluppa ħafna dejn jew HIPC.
Skont l-Indiċi Dinji tal-Innovazzjoni, immexxi mill-Organizzazzjoni Dinjija tal-Proprjetà Intellettwali, fl-2022, in-Niġer ikklassifika fil-125 post fl-innovazzjoni minn 132 pajjiż fid-dinja.
Minjieri immodifika
Il-prodott ewlieni tal-minjieri huwa bil-bosta l-uranju, industrija li rċeviet investimenti barranin kbar, b’mod partikolari mill-kumpanija Franċiża Areva, li fl-2009 wasslet investiment ta’ aktar minn biljun u nofs dollaru għall-bini tat-tieni l-akbar minjiera f’ id-dinja ta’ dan il-minerali.19
Riżorsi oħra tal-minjieri huma faħam, ħadid, fosfat, deheb u żejt. L-industrija hija kważi esklussivament marbuta mal-agrikoltura fil-forma ta 'proċessar u ippakkjar ta' prodotti agrikoli. Fl-2002, ikklassifika fit-tielet post fid-dinja bħala esportatur tal-mineral tal-uranju, li jikkostitwixxi 80% tal-valur totali tal-esportazzjonijiet tal-pajjiż.
Prodotti minerali oħra huma landa, żingu, molibdenu, ħadid u fosfat tas-sodju. Il-minjieri tal-melħ ta' Agadez u Bilma huma sfruttati b’mod artiġjanali mill-karavans li jittrasportawha lejn l-ibliet il-kbar tan-Niġer u l-Benin.
Kummerċ barrani immodifika
Il-munita tan-Niġer hija l-frank CFA, li fl-2005 kellu parità mad-dollaru Amerikan ta' 525.85. Id-dħul tiegħu, ta' $900 per capita (2004), huwa wieħed mill-inqas fid-dinja. L-inflazzjoni hija madwar 3% fis-sena (2002).
In-Niġer ikaxkar dejn pubbliku estern ta' 1600 miljun dollaru (2002). L-investimenti barranin huma skarsi, ħlief dawk derivati mill-isfruttament tal-uranju. Il-pajjiż huwa midjun ħafna mal-Fond Monetarju Internazzjonali u l-Bank Dinji.
Il-bilanċ tal-pagamenti huwa sfavorevoli, u jżomm kummerċ attiv ma' Franza, li timporta parti kbira mill-uranju, u ma' pajjiżi ġirien fin-Nofsinhar bħan-Niġerja u l-Gana. Tesporta uranju, baqar u ċiċri lejn Franza (43.4% tal-esportazzjonijiet), in-Niġerja (35%), Spanja (4.5%) u l-Stati Uniti (3.9%), u prinċipalment timporta makkinarju, qmuħ u żejt minn Franza (18.6%). tal-importazzjonijiet), il-Kosta tal-Avorju (13.4%), l-Stati Uniti (9.6%) u n-Niġerja (7.6%). L-importazzjonijiet huma ffukati fuq makkinarju, żejt u qoton.
Demografija immodifika
In-Niġer huwa t-63 pajjiż l-aktar popolat fid-dinja, b'popolazzjoni stmata fl-2020 ta '21.4 miljun.
Il-kompożizzjoni etnika tal-pajjiż fl-2001 kienet 55.4% Hausa, 21% Zarma, 9.3% Tuareg, 8.5% Peulh-Fula, u 4.7% Kanouri-Manga., filwaqt li l-bqija jappartjenu għal minoranzi oħra bħall-Għarab, il-gourma, jew it-tubu.
Huwa stmat li madwar 10,000 Franċiż jgħixu fil-pajjiż. Il-lingwa uffiċjali hija l-Franċiż, għalkemm hija mitkellma biss minn parti żgħira tal-popolazzjoni, ikkonċentrata kważi kollha kemm hi f'Niamey. Il-lingwa vernakulari prinċipali hija Hausa, li sservi bħala l-lingwa franca fost il-gruppi etniċi varji, u hija mitkellma bħala l-ilsien matern minn 60% tan-Niġerjani.
L-istennija tal-ħajja hija ta' 44 sena u l-medja ta' tfal għal kull mara hija ta' 7.27, it-tieni l-ogħla rata fid-dinja, li qed tikkawża żieda fil-popolazzjoni li qatt ma dehret fl-storja ta' dan il-pajjiż fqir. Bl-istess mod, ir-rata tat-twelid tagħha hija l-ogħla fid-dinja, b'51.6 twelid għal kull 1,000 abitant, għalkemm ir-rata tal-mortalità hija għolja wkoll, peress li tinsab fit-tmintax-il post madwar id-dinja b'14-il mewt għal kull elf abitant. Il-mortalità tat-trabi hija waħda mill-ogħla fid-dinja, b'116.66 mewt għal kull 1,000 abitant, u l-istennija tal-ħajja tagħha hija waħda mill-inqas. Dan it-tkabbir demografiku, iżda, huwa mnaqqas mill-emigrazzjoni lejn pajjiżi aktar żviluppati fit-tfittxija ta' kundizzjonijiet ta' għajxien aħjar.
30% biss tal-popolazzjoni hija litterata. Skont stimi tal-2012, sitt bliet Niġerjani kellhom aktar minn 100,000 resident; Dawn kienu: il-kapitali Niamey (1,058,847 abitant), Zinder (263,766), Maradi (188,008), Arlit (128,807), Agadez (118,647) u Tahoua (110,046).
Evoluzzjoni demografika immodifika
In-Niġer ippreżenta matul l-aħħar mija u għoxrin sena l-evoluzzjoni demografika li ġejja:
- 1890: 1.4 miljun.
- 1900: 1.5 miljun.
- 1910: 1.6 miljun.
- 1920: 1.8 miljun.
- 1930: 2 miljuni.
- 1940: 2.2 miljun.
- 1950: 2.4 miljun.
- 1960: 3 miljuni.
- 1970: 4.2 miljun.
- 1980: 5.6 miljun.
- 1990: 7.7 miljun.
- 2000: 10.1 miljun.
- 2010: 14.3 miljun.
- 2020: 21.4 miljun.
Reliġjon immodifika
L-Iżlam wasal fil-pajjiż fis-seklu 10. Bejn 80% u 90% tal-popolazzjoni hija Musulmana9li minnhom 95% huma Sunni u 5% biss Shiite. Il-bqija tan-Niġerjani huma animisti lokali u Kattoliċi.M'hemm l-ebda dejta disponibbli dwar l-atei.
Emigrazzjoni immodifika
Fl-2015, l-Unjoni Ewropea ddeċidiet li taġixxi b'mod aktar sinifikanti biex twaqqaf il-migranti min-Nofsinhar. Iltaqgħu fil-kapitali Maltija, ir-rappreżentanti tal-pajjiżi membri immaġinaw kif jesternalizzaw il-ġlieda tagħhom kontra l-immigrazzjoni, bl-għajnuna ta' xi Stati Afrikani. Bi skambju għal ftit mijiet ta' miljun ewro f'għajnuna finanzjarja, l-awtoritajiet Niġerjani qablu li jagħmlu l-passaġġ tal-migranti illegali.
Minn dakinhar, min iħalli immigrant jidħol jew joħroġ illegalment mill-pajjiż bi skambju għal benefiċċju ekonomiku jew materjali jista’ jiġi kkundannat bejn ħames u għaxar snin ħabs u multa sa 5 miljuni CFA (7,630 ewro). Kull min jgħinhom matul iż-żjara tagħhom mingħajr ma jibbenefika minnha – jipprovdilhom akkomodazzjoni, ikel jew ħwejjeġ – jista’ jiġi kkundannat bejn sentejn u ħames snin ħabs.
Sempliċi suspett jista' jkun biżżejjed biex persuna tintbagħat fin-nofsinhar tal-pajjiż, xi drabi wara żjara qasira fil-ħabs. Skont ir-Rapporteur Speċjali tan-NU dwar id-drittijiet tal-bniedem tal-migranti: “In-nuqqas ta' ċarezza tat-test u l-applikazzjoni ripressiva tiegħu -minflok ma tfittex il-protezzjoni tan-nies- wassal għall-kriminalizzazzjoni tal-migrazzjoni kollha u wassal biex il-migranti jinħbew, jagħmluhom aktar vulnerabbli għall-abbuż u l-ksur tad-drittijiet tal-bniedem.
Kultura immodifika
In-Niġer huwa mużajk veru ta' gruppi etniċi, drawwiet u kulturi differenti ħafna. Il-Hausas jgħixu fiċ-ċentru u fix-Xlokk, b'rata għolja ta' mixgegenation. Fuq il-fruntieri mal-Benin u l-Mali jgħixu s-Songhay. It-Tuaregs jokkupaw il-Massif de Air. It-Tubu jgħixu fil-pjanuri bejn it-Tibesti u ċ-Ċad, filwaqt li l-Peul jgħixu fir-reġjuni tan-Nofsinhar. Dawn il-gruppi etniċi kollha jgħixu f'wieħed mill-ifqar territorji fil-kontinent Afrikan. L-istennija tal-ħajja tan-Niġerjani hija ta' madwar 46 sena, il-mortalità tat-trabi hija għolja ħafna u 15-il abitant biss minn 100 huma litterati. Din is-soċjetà multi-etnika hija mqassma bejn nomadi u sedentarji, hija influwenzata ħafna mill-kummerċ bħala mod ta 'ħajja. Għall-vjaġġaturi tal-karavan, is-sawm matul ir-Ramadan huwa skużat. Id-drawwiet mhumiex dovuti biss għar-reliġjon iżda għal stil ta' ħajja li jippermettilhom jiffaċċjaw kundizzjonijiet ħżiena determinati mill-klima u l-ġeografija, iżda aggravati mill-varjazzjonijiet fl-ekonomija tagħhom u l-faqar.
Sports immodifika
It-tim tal-futbol tan-Niġer huwa t-tim li jirrappreżenta lill-pajjiż f'kompetizzjonijiet internazzjonali uffiċjali. L-organizzazzjoni tagħha hija responsabbli mill-Federazzjoni Niġerjana tal-Futbol, li tappartjeni għall-Konfederazzjoni Afrikana tal-Futbol. Ma pparteċipatx fit-Tazza tad-Dinja tal-Futbol jew f'dik id-dixxiplina tal-Logħob Olimpiku, iżda rnexxielha tikkwalifika fl-aħħar żewġ edizzjonijiet tat-Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani.
It-tim nazzjonali jilgħab il-partiti tiegħu fl-istadium Seyni Kountché f'Niamey, b'kapaċità għal 35,000 spettatur, bl-isem ta' Seyni Kountché. It-timijiet Sahel SC, Olympic FC de Niamey, Zumunta AC u JS du Ténéré jilagħbu wkoll fil-courts tagħhom.
Logħob Olimpiku immodifika
Fil-Logħob Olimpiku n-Niġer huwa rappreżentat mill-Kumitat Olimpiku tan-Niġer. Fi Munich 1972 il-boxer Issaka Dabore rebaħ il-midalja tal-bronż fil-kategorija tal-welterweight.
Gallerija immodifika
-
Niamey
-
Veduta ta' Niamey mill-Moskea l-Kbira -
Niamey jidher mis-satellita Spot -
Suq il-Kbir ta' Niamey (2006) -
Palazz tal-Kungress ta' Niamey -
Siġra Ténéré, mużew nazzjonali Boubou-Hama -
Mużew Nazzjonali Boubou-Hama (Musée National de Niamey) -
Grand Marché ta' Niamey
- ^ https://www.stat-niger.org/?page_id=409. Parametru mhux magħruf
|idioma=injorat (forsi ridt tuża|lingwa=minflok) (għajnuna); Parametru mhux magħruf|sitioweb=injorat (forsi ridt tuża|sit=minflok) (għajnuna); Parametru mhux magħruf|título=injorat (forsi ridt tuża|titlu=minflok) (għajnuna); Ċitazzjoni għandu parametrs mhux magħruf u vojt:|nombre=,|apellido=, u|fechaacceso=(għajnuna);|title=nieqes jew vojt (għajnuna)