ਰà©à¨¸
ਰà©à¨¸ (/ËrÊÊÉ/ ( ਸà©à¨£à©); ਰà©à¨¸à©: РоÑÑиÌÑ, tr. Rossija; IPA: [rÉËsʲijÉ]; from the ਯà©à¨¨à¨¾à¨¨à©: ΡÏÏία â Rus'), à¨à¨¿à¨¸à¨¨à©à©° ਠਧਿà¨à¨¾à¨°à¨ ਤà©à¨° 'ਤ੠ਰà©à¨¸à© ਸੰਠਦ੠ਨਾà¨à¨ ਨਾਲ à¨à¨¾à¨£à¨¿à¨ à¨à¨¾à¨à¨¦à¨¾ ਹà©[1], à¨à©±à¨¤à¨°à© ਯà©à¨°à©à¨¸à¨¼à©à¨ ਦਾ à¨à©±à¨ ਸà©à¨µà©à¨ ਤ ਰਾਠਹà©à¥¤ [2] 17,075,200 square kilometres (6,592,800 sq mi) [3] à¨à©à¨¤à¨°à¨«à¨² ਦ੠ਨਾਲ ਰà©à¨¸ ਦà©à¨¨à©à¨à¨ ਦਾ ਸਠਤà©à¨ ਵੱਡਾ ਦà©à¨¸à¨¼ ਹ੠ਠਤ੠à¨à¨¹ ਧਰਤ੠ਦ੠ਥਲ੠ਹਿੱਸ੠ਦਾ ਠੱਠਵਾਠà¨à¨¾à¨ à¨à©à¨°à¨¦à¨¾ ਹà©à¥¤ à¨à¨¹ ਦà©à¨¨à©à¨à¨ ਦਾ ਨà©à¨à¨µà¨¾à¨ ਵੱਧ à¨à¨¨à¨¸à©°à¨à¨¿à¨ ਵਾਲਾ ਦà©à¨¸à¨¼ ਹ੠à¨à¨¿à¨¸à¨¦à© ਮਾਰਠ2016 ਦ੠ਠà¨à©à¨° ਤੱਠà¨à©à©±à¨² à¨à¨¨à¨¸à©°à¨à¨¿à¨ 146.6 ਮਿਲà©à¨ ਨ (ਲà¨à¨à¨ 14.6 à¨à¨°à©à©) ਸà©à¥¤ à¨à©±à¨¤à¨°à© à¨à¨¸à¨¼à©à¨ ਤ੠ਪà©à¨°à¨¬à© ਯà©à¨°à¨ª ਦ੠ਵੱਡ੠ਹਿੱਸ੠'ਤ੠ਫà©à¨²à¨¿à¨ ਹà©à¨£ à¨à¨¾à¨°à¨¨ à¨à©±à¨¥à©à¨ ਦ੠à¨à¨¿à¨à¨°à¨¾à¨ ਵੱà¨à¨°à© ਸਮਾਠà¨à©à¨¤à¨° ਹਨ ਤ੠à¨à©±à¨¥à© ਧਰਾਤਲ ਤ੠à¨à¨²à¨µà¨¾à¨¯à© ਵਿੱਠਵ੠à¨à¨¾à¨«à© à¨à¨¿à©°à¨¨à¨¤à¨¾ ਪਾਠà¨à¨¾à¨à¨¦à© ਹà©à¥¤ à¨à©±à¨¤à¨°-ਪੱà¨à¨® ਤà©à¨ ਦੱà¨à¨£-ਪà©à¨°à¨¬ ਤੱਠਰà©à¨¸ ਦ੠ਸਰਹੱਦ ਨਾਰਵà©, ਫਿਨਲà©à¨à¨¡, à¨à¨¸à¨¤à©à¨¨à©à¨, ਲਾਤਵà©à¨, ਲਿਥà©à¨à¨¨à©à¨, ਪà©à¨²à©à¨à¨¡, ਬà©à¨²à¨¾à¨°à©à¨¸, à¨à©à¨°à¨à©à¨, ਯà©à¨à¨°à©à¨¨, ਠà¨à¨¼à¨°à¨¬à¨¾à¨à¨à¨¾à¨¨, à¨à¨à¨¾à¨à¨¸à¨¤à¨¾à¨¨, à¨à©à¨¨, ਮੰà¨à©à¨²à©à¨ ਤ੠à¨à©±à¨¤à¨°à© à¨à©à¨°à©à¨ ਨਾਲ ਲੱà¨à¨¦à© ਹà©à¥¤ à¨à¨ªà¨¾à¨¨ ਠਤ੠ਠਮਰà©à¨à¨¾ ਦ੠ਠਲਾਸà¨à¨¾ ਨਾਲ à¨à¨¸à¨¦à© ਸਮà©à©°à¨¦à¨°à© ਸਰਹੱਦ ਲੱà¨à¨¦à© ਹà©à¥¤
ਨਾà¨à¨ ਸà©à¨§à©
ਰà©à¨¸ ਨਾਠਰà©à¨¸ ਤà©à¨ ਬਣਿਠਹà©à¨à¨ ਹà©, à¨à© ਮੱਧਯà©à¨à© ਦ੠ਰà©à¨ª ਵਿੱਠਸਥਿੱਤ ਹ੠à¨à© ਪà©à¨°à¨¬ ਸਲਾਵ ਦà©à¨à¨°à¨¾ à¨à¨¿à¨à¨¦à¨¾à¨¤à¨° ਠਬਾਦ੠ਹà©. ਹਾਲਾà¨à¨à¨¿, à¨à¨¹ ਸਹ੠ਨਾਮ ਬਾਠਦ ਦ੠à¨à¨¤à¨¿à¨¹à¨¾à¨¸ ਵਿੱਠà¨à¨¿à¨à¨¦à¨¾ ਪà©à¨°à¨®à©à©±à¨ ਬਣ à¨à¨¿à¨ ਹà©, ਠਤ੠ਦà©à¨¸à¨¼ ਨà©à©° à¨à¨® à¨à¨°à¨à© à¨à¨¸ ਦ੠ਵਾਸ੠"Ð ÑÑÑÐºÐ°Ñ ÐемлÑ" (ਰà©à¨¸à¨à¨¾à¨à¨¾ à¨à¨¼à©à¨®à¨²à©à¨à¨¾) ਦà©à¨à¨°à¨¾ ਬà©à¨²à¨¾à¨à¨ à¨à¨¿à¨ ਸà©, à¨à¨¿à¨¸à¨¦à¨¾ ਠਨà©à¨µà¨¾à¨¦ "ਰà©à¨¸à© à¨à¨¼à¨®à©à¨¨" à¨à¨¾à¨ "ਰਸ ਦ੠ਦà©à¨¸à¨¼" ਵà¨à©à¨ à¨à©à¨¤à¨¾ à¨à¨¾ ਸà¨à¨¦à¨¾ ਹ੠". à¨à¨¸ ਠਵਸਥਾ ਨà©à©° à¨à¨¸ ਤà©à¨ ਪà©à¨°à¨¾à¨ªà¨¤ ਹà©à¨ ਦà©à¨à© ਰਾà¨à¨¾à¨ ਤà©à¨ ਵੱਠà¨à¨°à¨¨ ਲà¨, à¨à¨¹ à¨à¨§à©à¨¨à¨¿à¨ à¨à¨¤à¨¿à¨¹à¨¾à¨¸ ਲà©à¨à¨¨ ਦà©à¨à¨°à¨¾ 'à¨à©à¨µà¨¨ ਰਸ ਦ੠ਰà©à¨ª' ਵà¨à©à¨ ਦਰਸਾà¨à¨ à¨à¨¿à¨ ਹà©. ਨਾਮ ਰਸ ਹ੠ਮੱਧਯà©à¨ ਦ੠ਮà©à¨¢à¨²à© ਰਸ 'ਲà©à¨à¨¾à¨, ਸਰਬਿà¨à¨ ਵਪਾਰà©à¨à¨ ਠਤ੠ਯà©à¨§à¨¿à¨à¨ ਤà©à¨ à¨à¨à¨à¨¦à© ਹ੠à¨à© à¨à¨¿ ਬਾਲà¨à¨¿à¨ ਸਮà©à©°à¨¦à¨° ਤà©à¨ ਦà©à¨à© ਸਥਾਨ à¨à©±à¨¤à© ਵਸ à¨à¨ ਸਨ ਠਤ੠ਨਾਵà¨à©à¨°à¨¡' ਤ੠à¨à©à¨à¨¦à©à¨°à¨¿à¨¤ à¨à©±à¨ ਰਾਠਦ੠ਸਥਾਪਨਾ à¨à©à¨¤à© à¨à© ਬਾਠਦ ਵਿੱਠà¨à¨¿à¨¸à¨µà¨¨ ਰਸ ਬਣ à¨à¨.
ਨਾਮ ਦਾ à¨à¨ ਪà©à¨°à¨¾à¨£à¨¾ ਲਾਤà©à¨¨à© ਸੰਸà¨à¨°à¨£ 'ਰà©à¨¤à¨¾à¨¨à©à¨' ਸà©, à¨à© à¨à¨¿à¨à¨¦à¨¾à¨¤à¨° ਰਸ ਦ੠ਪੱà¨à¨®à© ਠਤ੠ਦੱà¨à¨£à© à¨à©à¨¤à¨°à¨¾à¨ 'ਤ੠ਲਾà¨à© ਹà©à©°à¨¦à© ਸਨ à¨à© à¨à¨¿ à¨à©à¨¥à©à¨²à¨¿à¨ ਯà©à¨°à¨ª ਦ੠ਨਾਲ ਲੱà¨à¨¦à© ਸਨ. ਦà©à¨¸à¨¼ ਦਾ ਵਰਤਮਾਨ ਨਾਮ, ਰà©à¨¸ (ਰà©à¨¸à¨¿à¨¸à¨¾), à¨à¨¿à¨à¨µà¨¨ ਰਸ ਦ੠ਬਿà¨à¨¼à©°à¨¤à©à¨¨à© ਯà©à¨¨à¨¾à¨¨à© à¨à¨ªà¨¨à¨¾à¨® ਤà©à¨ à¨à¨à¨à¨¦à¨¾ ਹà©, ΡÏÏÏία ਰà©à¨¸à©à¨-ਸਪà©à¨²à¨¡ ΡÏÏία (ਰà©à¨à¨¼à©à¨¯à¨¾ ਨ੠à¨à¨²à¨¾à¨¨ à¨à©à¨¤à¨¾ [ਰà©à¨¸à¨¿à¨]) à¨à¨§à©à¨¨à¨¿à¨ ਯà©à¨¨à¨¾à¨¨à© à¨à¨¾à¨¸à¨¼à¨¾ ਵਿੱà¨.
ਰà©à¨¸ ਦ੠ਨਾà¨à¨°à¨¿à¨à¨¾à¨ ਨà©à©° ਦਰਸਾà¨à¨£ ਦਾ ਪà©à¨°à¨®à¨¾à¨£à¨¿à¨ ââਤਰà©à¨à¨¾ ਰà©à¨¸à© ਵਿੱਠਰà©à¨¸à© à¨à¨¾à¨¸à¨¼à¨¾ ਵਿੱਠ"ਰà©à¨¸à©" ਹ੠ਠਤ੠ਰà©à¨¸à¨¸à© (ਰà©à¨¸à©: ÑоÑÑиÑне) ਵਿੱਠਰà©à¨¸à©. ਦ੠ਰà©à¨¸à© ਸ਼ਬਦ ਹਨ à¨à¨¿à¨¹à©à© à¨à¨® ਤà©à¨° ਤ੠ਠੰà¨à¨°à©à¨à¨¼à© ਵਿੱਠ"ਰà©à¨¸à©" ਵà¨à©à¨ ਠਨà©à¨µà¨¾à¨¦ à¨à©à¨¤à© à¨à¨¾à¨à¨¦à© ਹਨ. à¨à©±à¨ "ÑÑÑÑкие" (ਰà©à¨¸à¨à©à¨) ਹà©, à¨à¨¿à¨¸à¨¦à¨¾ à¨à¨¼à¨¿à¨à¨¦à¨¾à¨¤à¨° ਮਤਲਬ "ਨਸਲ੠ਰà©à¨¸à©" ਹà©. à¨à¨ ਹà©à¨° "ÑоÑÑиÑне" (ਰà©à¨¸à¨¿à¨à¨¨à©) ਹà©, à¨à¨¿à¨¸à¨¦à¨¾ ਠਰਥ ਹ੠"ਰà©à¨¸ ਦ੠ਨਾà¨à¨°à¨¿à¨, à¨à¨¾à¨µà©à¨ à¨à¨¿ ਨਸਲ੠à¨à©à¨¦à¨à¨¾à¨µ" ਹà©à¨° à¨à¨¾à¨¸à¨¼à¨¾à¨µà¨¾à¨ ਵਿੱਠਠਨà©à¨µà¨¾à¨¦ ਠà¨à¨¸à¨° à¨à¨¹ ਦà©à¨¨à¨¾à¨ à¨à¨°à©à©±à¨ªà¨¾à¨ ਵਿੱਠਠੰਤਰ ਨਹà©à¨ à¨à¨°à¨¦à© ਹਨ.
à¨à¨¤à¨¿à¨¹à¨¾à¨¸ ਸà©à¨§à©
ਪà©à¨°à¨µ à¨à¨¤à¨¿à¨¹à¨¾à¨¸ ਸà©à¨§à©
à¨à¨¿à¨à¨µà¨¨ ਰਸ' ਸà©à¨§à©
ਮਾਸà¨à© ਦ੠ਵੱਡ੠ਡੱà¨à© ਸà©à¨§à©
ਰà©à¨¸ ਦ੠à¨à¨¼à¨¾à¨°à¨¸à¨¼à¨¾à¨¹à© ਸà©à¨§à©
ਰà©à¨¸à© ਸਾਮਰਾਠਸà©à¨§à©
à¨à©à¨°à¨¾à¨à¨¤à© ਠਤ੠ਰà©à¨¸à© à¨à¨£à¨°à¨¾à¨ ਸà©à¨§à©
ਸà©à¨µà©à¨ ਤ ਰà©à¨¸ ਤ੠à¨à¨°à©à¨²à© à¨à©°à¨ ਸà©à¨§à©
ਸà©à¨µà©à¨ ਤ ਯà©à¨¨à©à¨ ਨ ਸà©à¨§à©
ਰà©à¨¸à© ਸੰਠਸà©à¨§à©
à¨à©à¨à©à¨²à¨¿à¨ ਸਥਿਤ੠ਸà©à¨§à©
ਧਰਾਤਲ ਸà©à¨§à©
à¨à¨²à¨µà¨¾à¨¯à© ਸà©à¨§à©
ਸਰਹੱਦਾਠਸà©à¨§à©
à¨à©à¨µà¨¿à¨ ਵਿà¨à¨¿à©°à¨¨à¨¤à¨¾ ਸà©à¨§à©
à¨à¨¨à¨¸à©°à¨à¨¿à¨ ਸà©à¨§à©
ਸ਼ਹਿਰ੠à¨à©à¨¤à¨° ਸà©à¨§à©
à¨à¨¾à¨¸à¨¼à¨¾ ਸà©à¨§à©
ਧਰਮ ਸà©à¨§à©
ਸਿੱà¨à¨¿à¨ ਸà©à¨§à©
ਸਿਹਤ ਸà©à¨§à©
ਰਾà¨à¨¨à©à¨¤à¨ ਸà©à¨§à©
ਸਰà¨à¨¾à¨° ਸà©à¨§à©
ਪà©à¨°à¨¸à¨¼à¨¾à¨¸à¨à© ਵੰਡ ਸà©à¨§à©
ਮਨà©à©±à¨à© ਠਧਿà¨à¨¾à¨° ਠਤ੠à¨à©à¨°à¨¿à¨¸à¨¼à¨à¨¾à¨à¨¾à¨° ਸà©à¨§à©
ਠਰਥ ਵਿਵਸਥਾ ਸà©à¨§à©
à¨à¨°à©à¨²à© à¨à¨¤à¨ªà¨¾à¨¦à¨¨ ਦਰ ਸà©à¨§à©
à¨à©à¨¤à©à¨¬à¨¾à©à© ਸà©à¨§à©
ਸਨਠਤ ਸà©à¨§à©
ਵਿੱਤ੠à¨à¨¾à¨°à©à¨¬à¨¾à¨° ਸà©à¨§à©
ਯਾਤਾਯਾਤ ਸà©à¨§à©
à¨à¨°à¨à¨¾ ਸà©à¨§à©
ਪਾਣ੠ਸà©à¨§à©
ਵਿà¨à¨¿à¨à¨¨ ਠਤ੠ਤà¨à¨¨à©à¨ ਸà©à¨§à©
ਵਿਦà©à¨¸à¨¼à© ਵਪਾਰ ਸà©à¨§à©
ਫà©à¨à© ਤਾà¨à¨¤ ਸà©à¨§à©
ਸੱà¨à¨¿à¨à¨à¨¾à¨° ਸà©à¨§à©
ਸਾਹਿਤ ਸà©à¨§à©
à¨à¨µà¨¨ ਨਿਰਮਾਣ à¨à¨²à¨¾ ਸà©à¨§à©
ਰਸਮ-ਰਿਵਾਠਸà©à¨§à©
ਲà©à¨ à¨à¨²à¨¾ ਸà©à¨§à©
à¨à©à¨à¨¨ ਸà©à¨§à©
ਤਿà¨à¨¹à¨¾à¨° ਸà©à¨§à©
à¨à©à¨¡à¨¾à¨ ਸà©à¨§à©
ਮà©à¨¡à©à¨ ਤ੠ਸਿਨà©à¨®à¨¾ ਸà©à¨§à©
ਠà¨à¨¾à¨à¨¬à¨à¨° ਤ੠ਲਾà¨à¨¬à©à¨°à©à¨°à©à¨à¨ ਸà©à¨§à©
ਮਸਲ੠ਠਤ੠ਸਮੱਸਿà¨à¨µà¨¾à¨ ਸà©à¨§à©
ਠੰਦਰà©à¨¨à© ਮਸਲ੠ਸà©à¨§à©
ਬਾਹਰ੠ਮਸਲ੠ਸà©à¨§à©
à¨à¨¹ ਵ੠ਦà©à¨à© ਸà©à¨§à©
ਹਵਾਲ੠ਸà©à¨§à©
- â "ਰà©à¨¸ ਠਤ੠ਰà©à¨¸à© ਸੰà¨, ਦà©à¨µà©à¨ ਨਾà¨à¨ à¨à©±à¨ ਬਰਾਬਰ ਹਨ"। "The Constitution of the Russian Federation". (Article 1). Retrieved 25 June 2009.
- â "Russia". Encyclopædia Britannica. Retrieved 31 January 2008.
- â crimea not included