à°à°¿à°¬à±à°à°¿
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ (à°à°à°à±à°²à°Â : Djibouti) (à° à°°à°¬à±à°¬à±Â : جÙبÙت٠à°à°¿à°¬à±à°¤à°¿ ), ఠధిà°à°¾à°°à°¿à° నామà°, à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°£à°¤à°à°¤à±à°°à°. à°à°¦à°¿ హారà±à°¨à± à°à°«à± à°à°«à±à°°à°¿à°à°¾à°²à± à°à°¨à±à°¨ à°¦à±à°¶à°. à°¦à±à°¨à°¿à°à°¿ à°à°¤à±à°¤à°°à°¸à°°à°¿à°¹à°¦à±à°¦à±à°²à± à°à°°à°¿à°à±à°°à°¿à°¯à°¾, పశà±à°à°¿à°®, à°¦à°à±à°·à°¿à°£ సరిహదà±à°¦à±à°²à°²à± à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾, à°à°à±à°¨à±à°¯à°¸à°°à°¿à°¹à°¦à±à°¦à±à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. మిà°à°¿à°²à°¿à°¨ à°¤à±à°°à±à°ªà±à°¸à°°à°¿à°¹à°¦à±à°¦à±à°²à± à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°°à°, à°à°¡à±à°¨à± à°à°²à±à°«à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°µà±à°¶à°¾à°²à±à°¯à° 23,200 à°.à°à°¿.మౠ(8,958 à°.à°à±).[3]
جÙ
ÙÙرÙØ© جÙبÙت٠à°à°®à±âà°¹à±à°°à°¿à°¯à°¤à± à°à±à°¬à±à°¤à°¿ [Jamhuuriyadda Jabuuti] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) République de Djibouti రిపబà±à°²à°¿à°à± à°à°«à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿ |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
నినాదఠ"Unité, Ãgalité, Paix"  (en:translation) "Unity, Equality, Peace" |
||||||
à°à°¾à°¤à±à°¯à°à±à°¤à° |
||||||
![]() |
||||||
à°°à°¾à°à°§à°¾à°¨à°¿ ఠతి à°ªà±à°¦à±à°¦ à°¨à°à°°à° | Djibouti 11°36â²N 43°10â²E / 11.600°N 43.167°E | |||||
ఠధిà°à°¾à°° à°à°¾à°·à°²à± | à° à°°à°¬à±à°¬à±, French[1] | |||||
à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°ªà± à°ªà±à°à°¦à°¿à°¨ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à±à°¯ à°à°¾à°·à°²à± | Afar, Somali | |||||
à°ªà±à°°à°à°¾à°¨à°¾à°®à°®à± | à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± | |||||
à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà° | Semi-presidential republic | |||||
 - | President | Ismail Omar Guelleh | ||||
 - | Prime Minister | Dileita Mohamed Dileita | ||||
Independence | from France | |||||
 - | Date | June 27 1977 | ||||
 - | à°à°²à°¾à°²à±Â (%) | 0.09 (20 km² / 7.7 sq mi) | ||||
à°à°¨à°¾à°à°¾ | ||||||
 - | July 2007 ఠà°à°à°¨à°¾ | 496,374[1] (160th) | ||||
 - | 2000 à°à°¨ à°à°£à°¨ | 460,700 | ||||
à°à±à°¡à±à°ªà±Â (PPP) | 2007 ఠà°à°à°¨à°¾ | |||||
 - | à°®à±à°¤à±à°¤à° | $1.740 billion[2] | ||||
 - | తలసరి | $2,273[2] | ||||
à°à±à°¡à±à°ªà± (nominal) | 2007 ఠà°à°à°¨à°¾ | |||||
 - | à°®à±à°¤à±à°¤à° | $850 million[2] | ||||
 - | తలసరి | $1,110[2] | ||||
మా.సౠ(à°¹à±à°à±.à°¡à°¿.à°) (2007) | 0.516 (medium) (149th) | |||||
à°à°°à±à°¨à±à°¸à± | Franc (DJF ) |
|||||
à°à°¾à°²à°¾à°à°¶à° | EAT (UTC+3) | |||||
 - | à°µà±à°¸à°µà°¿Â (DST) | not observed (UTC+3) | ||||
à°à°à°à°°à±à°¨à±à°à± à°¡à±à°®à±à°¨à± à°à±à°¡à± | .dj | |||||
à°à°¾à°²à°¿à°à°à± à°à±à°¡à± | +253 |
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°«à±à°°à°¿à°à°¨à± à°¯à±à°¨à°¿à°¯à°¨à±, ఠరబౠలà±à°à±à°²à°²à± à°à±à°°à°¿à°¯à°¾à°¶à±à°²à°à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿.
à°ªà±à°°à°¾à°¤à°¨ à°à°¾à°²à°à°²à± à°à°¦à°¿ à°ªà±à°à°à± à°à±à°à°¾à°à°à°²à± à° à°à±à°¸à°®à± à°°à°¾à°à±à°¯à°à°²à± à°à°¾à°à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. సమà±à°ªà°à°²à±à°¨à°¿ à°à±à°² (à°à°ªà±à°ªà±à°¡à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾à°²à±) మధà±à°¯à°¯à±à°à°à°¾à°²à°à°²à± ఠడాలà±, à°à°¨à°¾à°à± à°¸à±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à±à°¸à± à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. 19 à°µ శతాబà±à°¦à° à°à°¿à°µà°°à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿, ఠఫారౠసà±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°²à°¤à± à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°à°ªà±à°ªà°à°¦à° à°®à±à°¦ à°¸à°à°¤à°à° à°à±à°¸à±à°à±à°¨à±à°¨ తరà±à°µà°¾à°¤ à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾à°à°¡à± à°à°¾à°²à°¨à±, [4][5][6] దాని à°°à±à°²à±à°°à±à°¡à± " à°¡à±à°°à± దావా " (తరà±à°µà°¾à°¤ à° à°¡à±à°¡à°¿à°¸à± ఠబాబా) తౠసà±à°¥à°¾à°ªà°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¡à°¾à°¯à°¿. [7] తరà±à°µà°¾à°¤ 1967 లౠ" à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°à±à°°à±à°°à°¿à°à°°à± à°à°«à± ది à° à°«à°°à±à°¸à± à° à°à°¡à± ది à°à°·à°¸à± " à°à°¾ à°ªà±à°°à± మారà±à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°à° దశాబà±à°¦à° తరà±à°µà°¾à°¤ à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°ªà±à°°à°à°²à± à°¸à±à°µà°¾à°¤à°à°¤à±à°°à±à°¯à° à°à±à°¸à° à°à°à± à°µà±à°¶à°¾à°°à±. à°à°¦à°¿ ఠధిà°à°¾à°°à°¿à°à°à°à°¾ à°à°¿à°¬à±à°à°¿ రిపబà±à°²à°¿à°à± à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¨à°à± à°à°¿à°¹à±à°¨à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. à°¦à±à°¶à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°¦à±à°¨à°¿ à°°à°¾à°à°§à°¾à°¨à°¿ à°¨à°à°°à° à°ªà±à°°à± à°ªà±à°à±à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. 1977 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 20 à°¨ à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°à±à°¯à°°à°¾à°à±à°¯à°¸à°®à°¿à°¤à°¿ à°¸à°à±à°¯à°¦à±à°¶à° ఠయిà°à°¦à°¿.[8][9] 1990 à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°à°²à± à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µ à°ªà±à°°à°¾à°¤à°¿à°¨à°¿à°§à±à°¯à°à°ªà± తలà±à°¤à±à°¤à°¿à°¨ à°à°¦à±à°°à°¿à°à±à°¤à°¤à°²à± సాయà±à°§ à°ªà±à°°à°¾à°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ దారితà±à°¶à°¾à°¯à°¿. 2000 లౠఠధిà°à°¾à°° పారà±à°à±, à°ªà±à°°à°¤à°¿à°ªà°à±à°· మధà±à°¯ ఠధిà°à°¾à°° à°à°¾à°à°¸à±à°µà°¾à°®à±à°¯ à°à°ªà±à°ªà°à°¦à° à°®à±à°à°¿à°¸à°¿à°à°¦à°¿.[3]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à° బహà±à°³-à°à°¾à°¤à°¿ à°¦à±à°¶à°. à°¦à±à°¶ à°à°¨à°¸à°à°à±à°¯ 9,42,333 à°à°à°¦à°¿. à°¦à±à°¶à°à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿, ఠరబిà°à±, à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°à°¾à°·à°²à± à°®à±à°¡à± ఠధిà°à°¾à°°à°¿à° à°à°¾à°·à°²à±à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°¸à±à°®à°¾à°°à± 94% à°®à°à°¦à°¿ నివాసితà±à°²à± à°à°¸à±à°²à°¾à° ధరà±à°®à°[3] à°à°à°°à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°à°¾à°°à°£à°à°à°¾ à°à°¦à°¿ ఠధిà°à°¾à°°à°¿à° మతà°à°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°¸à±à°²à°¾à° à°µà±à°¯à±à°¯à°¿ à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°² à°à°à°à± ఠధిà°à°à°à°¾ à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ (à°à°¸à°¾ à°µà°à°¶à°), ఠఫారౠరà±à°à°¡à± ఠతిపà±à°¦à±à°¦ à°à°¾à°¤à°¿ సమà±à°¹à°¾à°²à±à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°«à±à°°à±à°¯à°¾à°à°¿à°à± à°à°¾à°·à°²à± à°°à±à°à°¡à± వాడà±à° à°à°¾à°·à°²à±à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[3]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°µà±à°¯à±à°¹à°¾à°¤à±à°®à°à°à°à°¾ à°ªà±à°°à°ªà°à°à°à°²à±à°¨à°¿ à° à°¤à±à°¯à°à°¤ à°°à°¦à±à°¦à±à°à°¾ à°à°à°¡à± à°¨à±à°à°¾à°¯à°¾à°¨à°®à°¾à°°à±à°à° సమà±à°ªà°à°²à± à°à°à°¦à°¿. à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°°à°, హిà°à°¦à± మహాసమà±à°¦à±à°° మారà±à°à°¾à°¨à±à°¨à°¿ నియà°à°¤à±à°°à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°à± à°°à±à°«à±à°¯à±à°¯à°²à°¿à°à°à±, సరà°à±à°²à°¨à± మారà±à°à± à°à±à°à°¦à±à°°à°à°à°¾ పనిà°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦. à°ªà±à°°à±à°à±à°¨à±à°¨à±à°¨ à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾à°à± దిà°à±à°®à°¤à°¿, à°à°à±à°®à°¤à±à°²à°à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°à°¦à±à°¤à±à°¨à±à°¨ వాణిà°à±à°¯ à°à±à°à°¦à±à°°à°à°à°¾, à°¦à±à°¶à°à°²à± à°à±à°¯à°¾à°à°ªà± à°²à±à°®à±à°¨à°¿à°¯à±à°°à± à°µà°à°à°¿ à° à°¨à±à° విదà±à°¶à± à°¸à±à°¨à°¿à° à°¸à±à°¥à°¾à°µà°°à°¾à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. " à°¡à±à°µà°²à°ªà±à°®à±à°à°à± à°à°à°à°°à±-à°à°µà°°à±à°¨à°®à±à°à°à°²à± ఠథారిà°à± " à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à±à°¯ à°¸à°à°¸à±à°¥à°à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¨à°à°°à°à°²à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°à°¾à°°à±à°¯à°¾à°²à°¯à° à°à°à°¦à°¿.[3]
à°à°°à°¿à°¤à±à°° మారà±à°à±
à°à°°à°¿à°¤à±à°°à°à± à°ªà±à°°à±à°µà° మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à° నియà±à°²à°¿à°¥à°¿à°à± à°¨à±à°à°¡à°¿ మానవ à°à°µà°¾à°¸à°¿à°¤à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. à°à°¾à°·à°¾ à°ªà±à°°à°¤à°¿à°ªà°¾à°¦à°¨à°²à± à°à°§à°¾à°°à°à°à°¾ à°®à±à°¦à°à°¿ దశలౠà°à°«à±à°°à±à°¯à°¾à°¸à°¿à°à°¿à°à±-మాà°à±à°²à°¾à°¡à± à°ªà±à°°à°à°²à± à°¨à±à°²à± à°²à±à°¯à°²à±, [10] నియరౠà°à°¸à±à°à± ("ఠసలౠమాతà±à°à±à°®à°¿") à°¨à±à°à°¡à°¿ à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°µà°à±à°à°¾à°°à±.[11] à°à°¤à°° పరిశà±à°§à°à±à°²à± à°à°«à±à°°à±à°¯à°¾à°¸à°¿à°¯à°¾à°à°¿à°à± à°ªà±à°°à°à°²à± à°¹à±à°°à±à°¨à±à°²à±à°¨à°¿ సిà°à±à°²à± à°¸à±à°¥à°¿à°°à°ªà°¡à±à°¡à°¾à°°à±.[12]
ఠసా à°à±à°®à°¾à°²à±à°¨à°¿ à°à±à°¬à°¾à°¦à± à°®à±à°¦à°¾à°¨à°à°²à± à°à°¨à±à°à±à°¨à°¬à°¡à°¿à°¨ à°®à°à±à°à°¿à°ªà°¾à°¤à±à°°à°²à± 2 à°µ సహసà±à°°à°¾à°¬à±à°¦à°¿ మధà±à°¯à°à°¾à°²à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨à°µà°¨à°¿ à°à°¾à°µà°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°²à°à°¿à°à°à°¿à°¨ సామానà±à°²à± à°à±à°à±à°à°²à±, à°°à±à°à°¾à°à°¿à°¤à±à°°à°¾à°²à± à°à°¿à°¤à±à°°à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°µà°¿ à°¦à°à±à°·à°¿à°£ à° à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¾à°²à±à°¨à°¿ మా'à°²à±à°¬à°¾ à°¨à±à°à°¡à°¿ సబà±à°°à± à°¸à°à°¸à±à°à±à°¤à°¿ à°®à±à°¦à°à°¿ దశ à°®à°à±à°à°¿à°ªà°¾à°¤à±à°°à°²à°¨à± à°ªà±à°²à°¿ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[13] à° à°¸à±à°à± à°à±à°®à°¾à°²à± à°à°¨à±à°à±à°¨à°¬à°¡à°¿à°¨ à°ªà±à°¡à°µà±à°¨ à°à±à°®à±à°®à±à°² పశà±à°µà±à°² à°à°®à±à°à°²à± 35,000 à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°²à°à± à°®à±à°à°¦à± à°ªà±à°à°ªà±à°¡à± à°à°à°¤à±à°µà±à°²à±à°à°¾ à°à°¨à±à°¨ à°à°à°¤à±à°µà±à°²à°à± à°¸à°à°¬à°à°§à°¿à°à°à°¿à°¨à°µà°¨à°¿ à°à°¾à°µà°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±.[14] à°¡à±à°°à±à°°à°¾, బలà±à°¹à±à°²à± à°à°¨à±à°¨ శిలా à°à°¿à°¤à±à°°à°¾à°²à°²à± à°à°¨à±à°¨ యాà°à°à±à°²à±à°ªà±à°²à±, à°à°¿à°°à°¾à°«à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[15] నాలà±à°à°µ సహసà±à°°à°¾à°¬à±à°¦à°¿à°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨ à°¹à±à°¯à°¾à°à°¡à±à°à°¾, à°ªà±à°à°ªà±à°¡à± à°à°à°¤à±à°µà±à°²à°¤à± à°ªà±à°°à°¾à°°à°à° à°¸à°à°à°¾à°° పాసà±à°à±à°°à°²à°¿à°¸à±à°à±à°²à± à°¸à±à°°à°¾à°®à°¿à°à±à°¨à±, రాతి పనిమà±à°à±à°²à± à°à°ªà°¯à±à°à°¿à°à°à°¾à°°à±. [16]à° à°à°¤à±à°à°¾à°à±à°à°¡à°¾, à°à°¿à°¬à±à°à°¿ సిà°à±, à°²à±à°¯à°¿à°¡à°¾à°² మధà±à°¯ à°à°¨à±à°¨à± మానవాà°à°¾à°°à°¾à°²à±, లిà°à°à°¾à°à°¾à°°à°¾à°²à± శిలà±à°ªà°¾à°²à±, à°¦à±à°²à°¾à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. ఠనిరà±à°®à°¾à°£à°¾à°²à± మదà±à°¯ à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾à°²à± à°à°¨à±à°à±à°¨à°¬à°¡à°¿à°¨ నిలà±à°µà± à°¸à±à°²à°¾à°¬à±à°²à°à± à°à±à°à±à°à±à°®à±à°à±à°à°¬à°¡à°¿à°¨ à°¦à±à°°à±à°à°à°¤à±à°°à°¸à±à°°à°¾à°à°¾à°° సమాధà±à°²à°¤à± à°¸à°à°¬à°à°§à° à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°à°¾à°¯à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿-లాయిడా à°¦à±à°²à°¾à°² à°à°¾à°²à° ఠనిశà±à°à°¿à°¤à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. వాà°à°¿à°²à± à°à±à°¨à±à°¨à°¿ T- à°à°à°¾à°°à°ªà± à°à±à°°à±à°¤à±à°¤à± à° à°²à°à°à°°à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¡à°¾à°¯à°¿.[17]
à°ªà±à°à°à± మారà±à°à±
à°à°¤à±à°¤à°° à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾, à°à°°à°¿à°à±à°°à°¿à°¯à°¾, à°¸à±à°¡à°¾à°¨à±, à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°° à°¤à±à°°à°à°¤à± à°à°²à°¿à°¸à°¿à°¨ à°à°¿à°¬à±à°à± à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°ªà±à°°à°¾à°¤à°¨ à°à°à°¿à°ªà±à°à± à°ªà±à°°à±à°²à± à°ªà±à°°à°¾à°¤à°¨à°®à±à°¨ à°à°à°¿à°ªà±à°·à°¿à°¯à°¨à±à°²à°à± à°ªà±à°à°à± (à°²à±à°¦à°¾ "తాà°à± à°¨à±à°¤à±à°à±à°°à±" à° à°à°à± "à°¦à±à°µà±à°¨à°¿ à°à±à°®à°¿") ఠని పిలà±à°¸à±à°¤à°¾à°°à±. à°ªà±à°à°à± à°à±à°°à°¿à°à°à°¿ à°à±à°°à±.à°ªà±. 25 à°µ శతాబà±à°¦à°à°²à± à°®à±à°à±à°à°®à±à°¦à°à°¿ à°ªà±à°°à°¸à±à°¤à°¾à°µà°¨ à°à±à°¯à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.[18] 5 à°µ à°°à°¾à°à°µà°à°¶à°®à±à°¨ ఫారౠసహà±à°°à±, 18 à°µ à°°à°¾à°à°µà°à°¶à° రాణి హాతà±à°·à±à°ªà±à°¸à±à°à± పాలనలౠపà±à°°à°¾à°à±à°¨ à°à°à°¿à°ªà±à°à±à°¤à± à°¦à°à±à°à°°à°¿ à°¸à°à°¬à°à°§à°¾à°²à± à°à°²à°¿à°à°¿à°¨ à°à° à°¦à±à°¶à°à°à°¾ à°ªà±à°à°à± à°à°à°¦à°¿.[19] à°¡à±à°°à± à°à°²à±-బహరి వదà±à°¦ à°à°¨à±à°¨ à°¦à±à°µà°¾à°²à°¯ à°à±à°¡à±à°¯ à°ªà±à°°à°à°¾à°°à° à°ªà±à°à°à± à°à±à°®à°¿à°¨à°¿ ఠసమయà°à°²à± à°°à°¾à°à± పరహà±, రాణి à°à°¤à°¿ పాలిà°à°à°¾à°°à±. [20]
à°à°«à°¾à°à± à°¸à±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à± (1285â1415) మారà±à°à±
1000 à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°²à°à± à°ªà±à°à°¾ à°ªà±à°°à±à°à±à°¨ à°à°¨à±à°¨ à° à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¾ à°¦à±à°µà±à°ªà°à°²à±à°ªà°à°¤à± à°¸à°à°¬à°à°§à°¾à°² à°¦à±à°µà°¾à°°à°¾, à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à±à°¨à°¿ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿, ఠఫారౠà°à°¾à°¤à°¿ సమà±à°¹à°¾à°²à± à°à°à°¡à°à°²à± à°à°¸à±à°²à°¾à° à°¸à±à°µà±à°à°°à°¿à°à°à°¿à°¨ à°®à±à°¦à°à°¿ à°ªà±à°°à°à°²à±à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±.[21] హారà±à°¨à± à°à°«à± à°à°«à±à°°à°¿à°à°¾à°²à± à°à°¨à°¾à°¨à± à°¸à±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à± à°à° మదà±à°¯à°¯à±à°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨ à°®à±à°¸à±à°²à°¿à° మధà±à°¯à°à°¤à°° à°°à°¾à°à±à°¯à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. 1285 లౠవలాషà±à°®à°¾ à°°à°¾à°à°µà°à°¶à° à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°à±à°²à°¾à°²à± à°à±à°à°¦à±à°°à±à°à±à°¤à°®à± à°à°à°¦à°¿.[22][23] à°à°¯à°¾à°à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿, à°à°¤à±à°¤à°° à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾à°²à± à°¸à±à°¥à°¾à°µà°°à°¾à°²à°¨à± à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. తరà±à°µà°¾à°¤ à°à°¦à°¿ à° à°¹à±à°®à°°à± పరà±à°µà°¤à°¾à°²à°à± à°¦à°à±à°·à°¿à°£à° à°µà±à°ªà± విసà±à°¤à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°¦à±à°¨à°¿ à°¸à±à°²à±à°¤à°¾à°¨à± à°à°®à°°à± వలాషà±à°®à°¾ (మరà±à° à°®à±à°²à° à°à°§à°¾à°°à°à°à°¾ మరౠà°à±à°®à°¾à°°à±à°¡à± à° à°²à±). 1285 లౠషà±à°µà°¾ à°¸à±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à±à°¨à± à°à°¯à°¿à°à°à°¿à°¨à°à±à°²à± నమà±à°¦à± à°à±à°¯à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°®à±à°¸à±à°²à°¿à° à°à±à°à°¾à°à°¾à°²à°¨à± హారà±à°¨à±à°²à± సమà±à°à±à°¯à° à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°¸à±à°²à±à°¤à°¾à°¨à± à°à°®à°°à± à°¸à±à°¨à°¿à° à°¦à°à°¡à°¯à°¾à°¤à±à°°à°¨à± సాà°à°¿à°à°à°¾à°¡à±. ఠదౠà°à°¾à°²à°à°²à± à°à°à±à°°à°µà°°à±à°¤à°¿ à°¯à±à°à±à°¨à± à° à°®à±à°²à°¾à°à± పరà±à°µà°¤ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à°²à± à°à±à°°à°¿à°¸à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°à±à°à°¾à°à°¾à°²à°¨à± à°à°à° à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°ªà±à°°à°¯à°¤à±à°¨à°¿à°à°à°¾à°¡à±. à° à°°à±à°à°¡à± à°°à°¾à°à±à°¯à°¾à°² మదà±à°¯ à°·à±à°µà°¾, à°¦à°à±à°·à°¿à°£ à°à±à°à°¾à°à°¾à°²à°ªà± à°à°§à°¿à°ªà°¤à±à°¯à° à°à±à°°à°à± à°¸à°à°à°°à±à°·à°£ à°®à±à°¦à°²à± à°¸à±à°¦à±à°°à±à°à°®à±à°¨ à°¯à±à°¦à±à°§à°¾à°¨à°¿à°à°¿ దారితà±à°¸à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¾à°¨à± ఠసమయà°à°²à±à°¨à°¿ à°®à±à°¸à±à°²à°¿à° à°¸à±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à±à°²à± బలà°à°à°¾ సమà±à°à±à°¯à° à°à±à°¯à°¬à°¡à°²à±à°¦à±. 1332 లౠà°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ à°à°à±à°°à°µà°°à±à°¤à°¿ à° à°®à±à°¡à°¾ à°¸à±à°¯à±à°¨à± à°à°«à°¾à°à±à°¨à± à°à°¡à°¿à°à°à°¿ à°·à±à°µà°¾ à°¨à±à°à°¡à°¿ à°µà±à°²à±à°ªà°²à°à± à°ªà°à°ªà°¾à°¡à±.
ఠడలౠసà±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à± (1415â1577) మారà±à°à±
à° à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¾ à°¦à±à°µà±à°ªà°à°²à±à°ªà° à°¨à±à°à°¡à°¿ à°¹à°à±à°°à°à± విసà±à°¤à°°à°¿à°à°à°¿à°¨ తరà±à°µà°¾à°¤ à°à±à°à°¤à°à°¾à°²à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°à°¸à±à°²à°¾à° పరిà°à°¯à° à°à±à°¯à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°à±à°²à°¾à°²à± à°à°¨à±à°¨ à°°à±à°à°¡à±-మిహిబౠమసà±à°¦à±à°²à± à° à°²à±-à°à°¿à°¬à±à°²à°¤à±à°¨à± 7 à°µ శతాబà±à°¦à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨à°¦à°¿à°¨à°µà°¿. à°à°µà°¿ à°¨à°à°°à°à°²à±à°¨à°¿ à°ªà±à°°à°¾à°¤à°¨ మసà±à°¦à±à°²à±à°à°¾ à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[24] 9 à°µ శతాబà±à°¦à° à°à°¿à°µà°° à° à°²à±-యాà°à±à°¬à°¿ à°à°¤à±à°¤à°° సమà±à°¦à±à°°à°ªà± à°à°¡à±à°¡à±à°¨ à°®à±à°¸à±à°²à°¿à°à°²à± నివసిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°à±à°²à± à°µà±à°°à°¾à°¶à°¾à°°à±.[25] à°à°¯à°¨ ఠవదలౠపà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°à°¿à°¬à±à°à± à°ªà±à°°à±à°à±à°¨ à°à° à°à°¡à°°à±à°µà±à°²à±à°¨à°¿ à°à±à°²à± ఠడాలౠరాà°à±à°¯à° à°°à°¾à°à°§à°¾à°¨à°¿à°à°¾ à°à°à°¦à°¨à°¿ à°à±à°¡à°¾ à°ªà±à°°à±à°à±à°¨à±à°¨à°¾à°¡à±.[25][26] à°à±à°²à°¾à°¤à± ఠడాలౠసà±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°à°¾à°°à±à°¯à°¾à°²à°¯à° à°à°¨à±à°¸à° 9 à°µ à°²à±à°¦à°¾ 10 à°µ శతాబà±à°¦à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨à°¦à°¿ ఠని à°¸à±à°à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°.à°à°. à°²à±à°µà°¿à°¸à± à°°à°à°¨à°² à°à°§à°¾à°°à°à°à°¾ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°à°¿à°¤ à° à°°à°¬à±à°²à± à°²à±à°¦à°¾ à° à°°à±à°¬à±à°à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¸à± à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°°à°¾à°à°µà°à°¶à°¾à°²à± à°¦à°à±à°·à°¿à°£à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à°²à±à°¨à°¿ à°¬à±à°¨à°¾à°¡à°¿à°°à± à°²à±à°¨à°¿ à°®à±à°à°¡à°¿à°·à± à°¸à±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à± à°µà°à°à°¿ à°°à°¾à°à±à°¯à°¾à°²à°¨à± à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¿à°à°à°¿ పాలిà°à°à°¬à°¡à±à°¡à°¾à°¯à°¿. à° à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¨ à°à°¾à°²à° à°¨à±à°à°¡à°¿ ఠడాలౠà°à°°à°¿à°¤à±à°° à°ªà±à°°à±à°à± à°à°¨à±à°¨ ఠబిసà±à°¸à°¿à°¨à°¿à°¯à°¾à°¤à± à°ªà±à°°à°¾à°à°¾à°²à°¤à± à°®à±à°¡à°¿à°ªà°¡à°¿ à°à°à°à±à°à°¦à°¿.[26] ఠడాలౠసామà±à°°à°¾à°à±à°¯à° శిà°à°°à°¾à°à±à°°à°¦à°¶à°²à± à°à°§à±à°¨à°¿à° దిà°à±à°¬à±à°à±, à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾, à°à°°à°¿à°à±à°°à°¿à°¯à°¾, à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ ఠధిఠà°à±à°à°¾à°à°¾à°²à°¨à± నియà°à°¤à±à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿.
à°à°à±à°à°®à°¨à± à°à°¯à°¾à°²à±à°à± (1577â1867) మారà±à°à±
à°à°µà°°à±à°¨à°°à± ఠబౠబà±à°à°°à± సాà°à°²à±à°²à±à°¨à°¿ à°à°à°¿à°ªà±à°·à°¿à°¯à°¨à± à°¸à±à°¨à±à°¯à°¾à°²à°¨à± à°¯à±à°¦à±à°§à° à°¨à±à°à°¡à°¿ విరమిà°à°à±à°à±à°¨à°¿ à°à±à°²à°¾à°à± తిరిà°à°¿ à°µà±à°³à±à°³à°®à°¨à°¿ à°à°¦à±à°¶à°¿à°à°à°¾à°¡à±. à°à°à°¿à°ªà±à°·à°¿à°¯à°¨à±à°²à± విడిà°à°¿à°ªà±à°à±à°à°¿à°¨ à°à±à°¦à±à°¦à°¿ à°°à±à°à±à°² తరà±à°µà°¾à°¤ à°à±à°°à±à°¯à°¿à°à°°à± à°¸à±à°¨à°¿à°²à±à°²à± సాà°à°²à±à°²à±à°à± à°à±à°°à±à°à±à°¨à±à°¨à°¾à°¡à±. à°à°¡à±à°¨à±à°²à±à°¨à°¿ à°¬à±à°°à°¿à°à±à°·à± à°à°à±à°à°à± à°à°¡à±à°¨à± à°¨à±à°à°¡à°¿ నిరసనలౠà°à°¨à±à°¨à°ªà±à°ªà°à°¿à°à± à°«à±à°°à±à°à°à°¿ దళాలౠఠà°à±à°à°¨à± à°à°à±à°°à°®à°¿à°à°à°¾à°¯à°¿. à°®à±à°à°°à± à°«à±à°°à±à°¡à±à°°à°¿à°à± à°®à±à°°à±à°¸à±à°°à± à°¬à±à°°à°¿à°à±à°·à±, à°à°à°¿à°ªà±à°à± à°ªà±à°°à°¯à±à°à°¨à°¾à°²à°¨à± à°à°¾à°ªà°¾à°¡à°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à±à°²à°¾à°à± దళాలనౠపà°à°ªà°¿à°à°à°¿ ఠదిశà°à°¾ à°«à±à°°à±à°à°à°¿ మరిà°à°¤ విసà±à°¤à°°à°¿à°à°à°à±à°à°¡à°¾ à° à°¡à±à°¡à±à°à±à°¨à±à°¨à°¾à°¡à±.[27]1884 à°à°ªà±à°°à±à°²à± 14 à°¨ à°ªà±à°à±à°°à±à°²à± à°¸à±à°²à°¾à°ªà± à°à°®à°¾à°à°¡à°°à± à°à°²à± ' à°à°à°«à°°à±à°à°à± à°à°²à±à°«à± à°à°«à± à°à°¾à°¡à±à°à±à°°à°¾à°²à± à°à°à°¿à°ªà±à°à± à°à°à±à°°à°®à°£à°ªà± నివà±à°¦à°¿à°à°à°¾à°¡à±. à°ªà±à°à±à°°à±à°²à± à°¸à±à°²à°¾à°ªà± లౠవాడà±à°°à±à°¯à°¿à°²à± à°à°à°¿à°ªà±à°·à°¿à°¯à°¨à±à°²à± à°à°à±à°à±, తదà±à°à±à°°à°¾ à°²à±à°¤à°à±à°à± à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à°¨à± à°à°à±à°°à°®à°¿à°à°à±à°à±à°à°à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ à°à°à±à°°à°µà°°à±à°¤à°¿ నాలà±à°à°µ à°¯à±à°¹à°¾à°¨à±à°¸à± à°à°à°¿à°ªà±à°·à°¿à°¯à°¨à±à°²à± à°ªà±à°°à°¾à°à° విరమిà°à°à±à°à±à°¨à°¿ à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾, à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾ సమà±à°¦à±à°°à°¤à±à°°à° à°¨à±à°à°¡à°¿ à°à°à°¿à°ªà±à°·à°¿à°¯à°¨à± దళాల తరలిà°à°ªà±à°¨à± à° à°¨à±à°®à°¤à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à±à°°à±à°à± à°¬à±à°°à°¿à°à°¨à±à°¤à± à°à° à°à°ªà±à°ªà°à°¦à°à°ªà± à°¸à°à°¤à°à° à°à±à°¶à°¾à°¡à±. à°à°à°¿à°ªà±à°à± à°¸à±à°¨à°¿à° దళఠà°à°¾à°¡à±à°à±à°°à°¾ à°¨à±à°à°¡à°¿ à°à°ªà°¸à°à°¹à°°à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°²à±à°¯à±à°¨à±à°¸à± à°²à°à°°à±à°¡à± తరà±à°µà°¾à°¤à°¿ రాతà±à°°à°¿ à°à°¾à°¡à±à°à±à°°à°¾à°à± à°à° à°ªà±à°à±à°°à±à°²à± à°¸à±à°²à°¾à°ªà±à°¨à± నియమిà°à°à°¾à°¡à±.
à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°²à°¾à°à°¡à± (1894â1977) మారà±à°à±
1862 à°¨à±à°à°¡à°¿ 1894 వరà°à± à°à°¾à°¡à±à°à±à°°à± à°à°²à±à°«à±à°à± à°à°¤à±à°¤à°°à°¾à°¨ à°à°¨à±à°¨ à°à±à°®à°¿à°¨à°¿ à° à°¬à±à°à± ఠని పిలిà°à°¾à°°à±. à°¦à±à°¨à°¿à°¨à°¿ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿, ఠఫారౠసà±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°²à± పాలిà°à°à°¾à°°à±. à°¦à±à°¨à°¿à°¤à± à°«à±à°°à°¾à°¨à±à°¸à± 1883 - 1887 మధà±à°¯ వివిధ à°à°ªà±à°ªà°à°¦à°¾à°²à°¨à± à°à±à°¦à±à°°à±à°à±à°à±à°¨à°¿ à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°®à±à°à±à°à°®à±à°¦à°à°¿ à°¸à±à°¥à°¾à°µà°°à° à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. [4][6][5] 1894 లౠలియà±à°¨à±à°¸à± à°²à°à°°à±à°¡à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¨à°à°°à°à°²à± శాశà±à°µà°¤ à°«à±à°°à±à°à°à°¿ పాలనా à°¯à°à°¤à±à°°à°¾à°à°à° à°à°°à±à°ªà°¾à°à± à°à±à°¸à°¿ à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°²à°¾à°à°¡à±à°à°¾ à°ªà±à°°à± à°ªà±à°à±à°à°¾à°¡à±. à°à°¦à°¿ 1896 à°¨à±à°à°¡à°¿ 1967 వరà°à± à°à±à°¨à°¸à°¾à°à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°à±à°°à±à°à±à°à°°à± à°«à±à°°à°¾à°à°à±à°²à± à°¡à±à°¸à± ఠఫారà±à°¸à± à°¡à±à°¸à± à°à°·à±à°¸à± " ("à° à°«à°°à±à°¸à±, à°à°·à°¾à°²à°¨à± à°«à±à°°à±à°à°à± à°à±à°à°¾à°à°") à°à°¾ మారà±à°à°¿à°à°¦à°¿. [28]
à°ªà±à°°à±à°à±à°¨ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾ 1960 లౠసà±à°µà°¾à°¤à°à°¤à±à°°à° à°¸à°à°¦à°°à±à°à°à°à°¾ à°«à±à°°à°¾à°à°¸à±à°²à± à°à°à°¡à°¡à°®à°¾ à°²à±à°¦à°¾ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾ రిపబà±à°²à°¿à°à±à°²à± à°à±à°°à°¡à°®à°¾ నిరà±à°£à°¯à°¿à°à°à°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à°¿à°¬à±à°à±à°²à± à°à° à°ªà±à°°à°à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯ à°¸à±à°à°°à°£ à°à±à°¬à±à°à±à°²à± à°à°°à°¿à°à°¿à°à°¦à°¿. à° à°ªà±à°°à°à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯ ఫలితఠఫà±à°°à°¾à°¨à±à°¸à±à°¤à± నిరà°à°¤à°° సహà°à°¾à°°à°à°¤à± à°à°à°¡à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à° à°¨à±à°à±à°²à°à°à°¾ మారిà°à°¦à°¿. పాà°à±à°·à°¿à°à°à°à°¾ ఠపరారౠà°à°¾à°¤à°¿ సమà±à°¹à°, à°à°°à±à°ªà°¾à°µà°¾à°¸à±à°²à± à°¸à°à°¯à±à°à±à°¤à°à°à°¾ à° à°¨à±à°à±à°²à°®à±à°¨ à°à°à± à°µà±à°¶à°¾à°°à±.[29] à°ªà±à°°à°à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯ à°¸à±à°à°°à°£à°²à± à°à°à± à°°à°¿à°à±à°à°¿à°à°à± à°à°°à°¿à°à°¾à°¯à°¨à±à°¨ à°à°°à±à°ªà°£à°²à± à°à±à°¡à°¾ ఠధిà°à°à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[30] à°à°µà°°à°¿à°à± à°à°à± à°µà±à°¯à°¨à°¿ వారిలౠà°à°¾à°²à°¾à°®à°à°¦à°¿ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¨à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. వారౠసà±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾à°¨à± à°¯à±à°¨à±à°à±à°¡à± à°à±à°¨à±à°¸à°¿à°²à± à°µà±à°¸à± à°ªà±à°°à±à°¸à°¿à°¡à±à°à°à± మహమà±à°¦à± హరà±à°¬à°¿ à°ªà±à°°à°¤à°¿à°ªà°¾à°¦à°¿à°à°à°¿à°¨ à°¯à±à°¨à±à°à±à°¡à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾à°²à± à°à±à°°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à° à°¨à±à°à±à°²à°à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. హరà±à°¬à°¿ à°°à±à°à°¡à± à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°² తరà±à°µà°¾à°¤ విమాన à°ªà±à°°à°®à°¾à°¦à°à°²à± à°à°à°ªà°¬à°¡à±à°¡à°¾à°¡à±. [29]
à°à±à°à°¾à°à° విధిని à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à±à°à°¦à±à°à± 1967 లౠరà±à°à°¡à°µ à°ªà±à°°à°à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯ à°¸à±à°à°°à°£ à°à°°à°¿à°à°¿à°à°¦à°¿.[6] à°«à±à°°à±à°à°à°¿ ఠధిà°à°¾à°°à±à°² సహà°à°¾à°°à°à°¤à± à°à°à± à°°à°¿à°à±à°à°¿à°à°à± à°à°°à°¿à°à°¿à°à°¦à°¨à±à°¨ à°à°°à±à°ªà°£ à°à°¾à°°à°£à°à°à°¾ à° à°ªà±à°°à°à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯ à°¸à±à°à°°à°£ మరలా à°à°°à°¿à°à°¿à°à°¦à°¿.[31] à°ªà±à°°à°à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯ à°¸à±à°à°°à°£ à°à°°à°¿à°à°¿à°¨ à°à±à°¦à±à°¦à°¿à°à°¾à°²à° తరà±à°µà°¾à°¤ " మాà°à± à°à±à°à± à°«à±à°°à°¾à°à°à±à°¯à°¿à°¸à± à°¡à±à°¸à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¸à± (à°«à±à°°à±à°à°à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾à°à°¡à±) " à°ªà±à°°à±à°¨à± à°à±à°°à±à°°à°¿à°¯à±à°¯à°¿à°°à± à°«à±à°°à°¾à°à°à°¾à°¯à°¿à°¸à± à°¡à±à°¸à± ఠఫారà±à°¸à± à°à°à± à°¡à±à°¸à± à°à°¸à°¾à°¸à± " à°à°¾ మారà±à°à°¾à°°à±.[32]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ రిపబà±à°²à°¿à°à± మారà±à°à±
1977 లౠమà±à°¡à°µ à°ªà±à°°à°à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯ à°¸à±à°à°°à°£ à°à°°à°¿à°à°¿à°à°¦à°¿. 98.8% à°®à°à°¦à°¿ à°«à±à°°à°¾à°¨à±à°¸à± à°¨à±à°à°¡à°¿ à°¡à°¿à°à±à°¬à±à°à°¿ à°¸à±à°µà°¾à°¤à°à°¤à±à°°à±à°¯à°à°¨à± ఠధిà°à°¾à°°à°¿à°à°à°à°¾ à°à±à°°à±à°¤à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. [33][34] 1958 నాà°à°¿ à°ªà±à°°à°à°¾à°à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¯ à°¸à±à°à°°à°£à°²à± à° à°µà±à°¨à± à°à°à± à°à±à°¸à° à°ªà±à°°à°à°¾à°°à° à°à±à°¸à°¿à°¨ à°à° à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ à°°à°¾à°à°à±à°¯ నాయà°à±à°¡à± హసనౠà°à±à°²à±à°¡à± à° à°ªà±à°à°¿à°¡à°¾à°¨à±, à°à°¿à°µà°°à°à± à°¦à±à°¶à° à°®à±à°¦à°à°¿ à° à°§à±à°¯à°à±à°·à±à°¡à°¿à°à°¾ (1977-1999)నియమిà°à°à°¬à°¡à±à°¡à°¾à°¡à±.[29]
à°®à±à°¦à°à°¿ à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°à°²à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°«à±à°°à°¿à°à°¨à± à°¯à±à°¨à°¿à°à±à°²à± (à°à°ªà±à°ªà±à°¡à± à°à°«à±à°°à°¿à°à°¨à± à°¯à±à°¨à°¿à°¯à°¨à±), ఠరబౠలà±à°à±, à°à°à±à°¯à°°à°¾à°à±à°¯à°¸à°®à°¿à°¤à°¿à°²à± à°à±à°°à°¾à°°à±. 1986 లౠ" à°à°¿à°¬à±à°à°¿ " à°à°à°à°°à± à°à°µà°°à±à°¨à°®à±à°à°à°²à± ఠథారిà°à± à°à°¨à± à°¡à±à°µà±à°²à±à°ªà±à°®à±à°à°à± " à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°¾à°ªà° à°à°°à°à° à°¸à°à±à°¯à±à°²à°²à± à°à°à°à°¿ ఠయిà°à°¦à°¿.
1990 à°² à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°à°²à± à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µ à°ªà±à°°à°¾à°¤à°¿à°¨à°¿à°§à±à°¯à°à°ªà± à°à°¿à°¬à±à°à± ఠధిà°à°¾à°° పారà±à°à± " à°ªà±à°ªà±à°²à±à°¸à± à°°à±à°¯à°¾à°²à± à°«à°°à± à°ªà±à°°à±à°à±à°°à±à°¸à± (పిà°à°°à± పి), à°¯à±à°¨à°¿à°à± à° à°à°¡à± à°¡à±à°®à±à°à±à°°à°¸à± à°°à°¿à°¸à±à°à±à°°à±à°·à°¨à± " పారà±à°à±à°² మధà±à°¯ తలà±à°¤à±à°¤à°¿à°¨ à°à°¦à±à°°à°¿à°à±à°¤à°¤à°²à± సాయà±à°§ à°ªà±à°°à°¾à°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ దారితà±à°¶à°¾à°¯à°¿. à° à°ªà±à°°à°¾à°à° 2000 లౠఠధిà°à°¾à°°-à°à°¾à°à°¸à±à°µà°¾à°®à±à°¯ à°à°ªà±à°ªà°à°¦à°à°²à± à°®à±à°à°¿à°¸à°¿à°à°¦à°¿.[3]
à°à±à°à±à°³à°¿à°à° మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°«à±à°°à°¿à°à°¾à°²à±à°¨à°¿ హారà±à°¨à±, à°à°¡à±à°¨à± à°à°²à±à°«à±, à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°°à° à°¦à°à±à°·à°¿à°£ à°ªà±à°°à°µà±à°¶à°¦à±à°µà°¾à°°à° వదà±à°¦ బాబà±-à°à°²à±-à°®à°à°¡à±à°¬à±à°²à± à°à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ 10 ° - 13 ° à°à°¤à±à°¤à°° à° à°à±à°·à°¾à°à°¶à°, 41 ° - 44 ° à°¤à±à°°à±à°ªà± à°°à±à°à°¾à°à°¶à° మదà±à°¯ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ à°ªà±à°²à±à°à±, à°à°«à±à°°à°¿à°à°¨à± à°ªà±à°²à±à°à±, à° à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¾ à°ªà±à°²à±à°à± à°¤à±à°°à°¿à°à±à°à°¦à±à°°à°à°²à± à°à°à°à±à°à°¦à°¿.[35]
à°¦à±à°¶à° సమà±à°¦à±à°°à°¤à±à°°à° 403 à°à°¿à°²à±à°®à±à°à°°à±à°² (250 à°®à±à°³à±à°³à±) à°ªà±à°¡à°µà± à°à°à°¦à°¿. à°¨à±à°¸à°°à±à°à°¿à°à°à°à°¾ à°ªà±à° à°à±à°®à°¿, à°®à±à°¦à°¾à°¨à°¾à°²à±, à°à°¤à±à°¤à±à°¨ à°à±à°®à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°®à±à°¤à±à°¤à° 23,200 à°à°¦à°°à°ªà± à°à°¿à°²à± à°®à±à°à°°à±à°² à°µà±à°¶à°¾à°²à±à°¯à° (9,000 sq mi) à°à°à°¦à°¿. à°¦à±à°¨à°¿ సరిహదà±à°¦à±à°²à± 528 à°à°¿.మౠ(328 à°®à±à°³à±à°³à±), à°à°®à°¿à°à±à°°à°¿à°¯à°¾, 342 à°à°¿.మౠ(213 à°®à±) à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾à°¤à± 61 à°à°¿.మౠ(38 à°®à±) à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾à°¤à± à°ªà°à°à±à°à±à°à°à±à°à°¦à°¿. à°µà±à°à°¿à°²à± 125 à°à°¿.మౠ(78 à°®à±) à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[3] à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à° à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¾ à°ªà±à°²à±à°à±à°²à± à°¦à°à±à°·à°¿à°£à°¾à°à°¤à° à°à°à°¡à± à°¦à±à°¶à°.[36]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°à°¨à°¿à°®à°¿à°¦à°¿ పరà±à°µà°¤ à°¶à±à°°à±à°£à±à°²à± 1,000 à°®à±à°à°°à±à°² (3,300 à° à°¡à±à°à±à°²à±) à°à°¤à±à°¤à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[37] à°¦à±à°¶à°à°²à±à°¨à°¿ à°à°¤à±à°¤à±à°¨ పరà±à°µà°¤ à°¶à±à°°à±à°£à°¿à°à°¾ పరిà°à°£à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°®à±à°¸à°¾ ఠలౠపరà±à°µà°¤à°¶à±à°°à±à°£à°¿à°²à± à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾, à°à°°à°¿à°à±à°°à°¿à°¯à°¾ సరిహదà±à°¦à±à°²à± ఠతి à°à°¤à±à°¤à±à°¨ శిà°à°°à° 2,028 à°®à±à°à°°à±à°² (6,654 à° à°¡à±à°à±à°²à±) à°à°¤à±à°¤à±à°²à± à°à°à°¦à°¿.[37] à°à±à°°à°¾à°à°¡à± బారా à°à°¡à°¾à°°à°¿ à°à°°à±à°à°¾, ఠలౠసబà±, à°¡à°¿à°à°¿à°²à± à°®à±à°¦à°²à±à°¨ à°¦à°à±à°·à°¿à°£ à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à±à°à°¾à°à°¾à°²à°¨à± à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°à°¾à°²à°¾ à°¤à°à±à°à±à°µà°à°¾ సమà±à°¦à±à°°à°®à°à±à°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ 1,700 à° à°¡à±à°à±à°² (520 à°®à±à°à°°à±à°²à±) దిà°à±à°µà°¨ à°¤à°à±à°à±à°µ à°à°¤à±à°¤à±à°²à± à°à°à°à±à°à°¦à°¿.
à°à±à°à±à°³à°¿à° à°ªà±à°°à°¦à±à°¶à°¾à°²à±: à°à°¤à±à°¤à°°à°¾à°¨ రాసౠడà±à°®à±à°°à°¾, à°à°°à°¿à°à±à°°à°¿à°¯à°¾à°¤à± à°à°¨à±à°¨ సరిహదà±à°¦à±à°¨à± à° à°à±à°à± à°°à±à°à°¿à°¯à°¨à±à°²à± à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°°à°à°²à±à°à°¿ à°ªà±à°°à°µà±à°¶à°¿à°à°à± పాయిà°à°à±; à°¤à±à°°à±à°ªà±à°¨ రాసౠబిరà±à°à± à°à°¤à±à°¤à°°à°¾à°¨ à°à°¨à±à°¨ à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°°à° విà°à°¾à°à°; à°¦à°à±à°·à°¿à°£à°¾à°¨ à°à°²à±à°¯à°¾ à°ªà°à±à°à°£à°à°²à±à°¨à°¿ à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ సరిహదà±à°¦à±à°²à± à°à°¨à±à°¨ à°à° à°ªà±à°°à°¦à±à°¶à°; పశà±à°à°¿à°®à°¾à°¨ à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ à°ªà°à±à°à°£à°®à±à°¨ à° à°«à°¾à°à°¬à±à°à± à°¤à±à°°à±à°ªà±à°¨ à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾à°¤à± సరిహదà±à°¦à±à°²à± à°à°¨à±à°¨ à°à° à°ªà±à°°à°¦à±à°¶à°.
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°à°¾à°²à°¾à°®à°à°¦à°¿ à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¨à± à°à±à°°à±à°°à°¿à°à± à°à°¡à±à°¡à°¿ à°®à±à°¦à°¾à°¨à°¾à°²à±, à°ªà±à°¦à°²à°à±à°®à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°à°¦à±à°à± మినహాయిà°à°ªà±à°à°¾ à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°° à°¤à±à°° à°µà±à°à° à°à°°à°¿à°à±à°°à°¿à°¯à°¨à± à°¤à±à°°à°ªà±à°°à°¾à°à°¤ à°à°¡à°¾à°°à°¿à°²à± à°à°¾à°à°à°à°¾ à°à°¨à±à°¨ à°¬à±à°²à±à°à± à°µà°à°à°¿ à°à±à°²à°¿à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à° à°à°à°¦à°¿.[38]
- Landscapes of Djibouti
-
Traditional houses on the Mabla Mountains
-
Sunset over Ghoubbet-el-Kharab
వాతావరణఠమారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à± వాతావరణఠà°à°£à°¨à±à°¯à°à°à°¾ à°µà±à°à±à°à°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°ªà±à°°à°ªà°à° à°¸à°à°à± à°à°à°à± à°¤à°à±à°à±à°µà°à°¾ à°à°¾à°²à°¾à°¨à±à°à±à°£ à°µà±à°µà°¿à°§à±à°¯à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°¦à°¿. à°°à±à°à±à°µà°¾à°°à± à°à°°à°¿à°·à±à° à°à°·à±à°£à±à°à±à°°à°¤à°²à± 32 à°¨à±à°à°¡à°¿ 41 ° à°¸à±à°à°à±à°à±à°°à±à°¡à± (90 à°¨à±à°à°¡à°¿ 106 °ఫారà±à°¨à± à°¹à±à°à±) వరà°à± à°à°à°à°¾à°¯à°¿. ఠధిఠà°à°¤à±à°¤à±à°² వదà±à°¦ మినహా. à°à° à°à°²à±à°²à°¨à°¿ à°à°«à±à°·à±à°°à± à°ªà±à°°à°µà°¾à°¹ à°ªà±à°°à°à°¾à°µà°¾à°²à± à°à°à°à°¾à°¯à°¨à°¿ à°à°¾à°µà°¿à°à°à°µà°à±à°à±. à°à°¦à°¾à°¹à°°à°£à°à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¨à°à°°à°à°²à± à°à°ªà±à°°à±à°²à± మాసà°à°²à± à°¸à°à°à± మధà±à°¯à°¾à°¹à±à°¨à° à° à°¤à±à°¯à°§à°¿à°à°à°à°¾ 28 à°¨à±à°à°¡à°¿ 34 ° à°¸à±à°à°à±à°à±à°°à±à°¡à± (82 à°¨à±à°à°¡à°¿ 93 ° ఫారà±à°¨à± à°¹à±à°à±) వరà°à± à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°¾à°¤à±à°¯à°à°à°¾ à°°à±à°à±à°µà°¾à°°à± à°à°¨à°¿à°·à±à° à°à°·à±à°£à±à°à±à°°à°¤à°²à± సాధారణà°à°à°¾ 15 à°¨à±à°à°¡à°¿ 30 ° à°¸à±à°à°à±à°à±à°°à±à°¡à± (59 à°¨à±à°à°¡à°¿ 86 ° ఫారà±à°¨à± à°¹à±à°à±) వరà°à± à°à°à°à°¾à°¯à°¿.[39]
à°¤à±à°°à±à°ªà± à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± వాతావరణఠవà±à°¯à°¤à±à°¯à°¾à°¸à°à°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°·à±à°£à±à°à±à°°à°¤à°²à± à°à±à°¨à±à°¨à°¿à°¸à°¾à°°à±à°²à± à°à±à°²à±à°²à± à°à±à°²à±à°²à± 41 ° à°¸à±à°à°à±à°à±à°°à±à°¡à± (106 ° ఫారà±à°¨à± à°¹à±à°à±)à°à°à°à±à°à°¦à°¿.41 °C (106 °F)à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°à±à°²à± à°à°à±à°µà°à±à°®à±à°²à°²à± à°à°²à°¿ à°®à°à°à±à°¤à± à°à°¡à±à°¡à°à°à±à°à± à°¸à±à°¥à°¿à°¤à°¿à°à°¿ à°à±à°°à±à°à±à°à°à±à°à°¦à°¿.[39] à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°¤à±à°® మదà±à°¯à°¾à°¹à±à°¨à°¸à°®à°¯à°à°²à± 40%, రాతà±à°°à°¿à°µà±à°³à°²à± 80% నిà°à°¿ à°à±à°°à±à°à±à°à°à±à°à°¦à°¿. à°¸à±à°à°¨à± à°
à°¨à±à°¸à°°à°¿à°à°à°¿ à°à±à°¨à±à°¨à°¿ మారà±à°ªà±à°²à± à°à°à°à°¾à°¯à°¿.
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ వాతావరణఠà°à°¶à°¾à°¨à±à°¯ à°¤à±à°° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à±à°²à± à°¶à±à°·à±à°à°à°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°¦à±à°¶à°à°²à±à°¨à°¿ మధà±à°¯, à°à°¤à±à°¤à°°, పశà±à°à°¿à°®, à°¦à°à±à°·à°¿à°£ à°à°¾à°à°¾à°²à°²à± పాà°à±à°·à°¿à°à°à°à°¾ à°¶à±à°·à±à°à°µà°¾à°¤à°¾à°µà°°à°£à° à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°¤à±à°°à±à°ªà± సమà±à°¦à±à°° à°¤à±à°°à°à°²à± వారà±à°·à°¿à° వరà±à°·à°ªà°¾à°¤à° 5 à° à°à°à±à°³à°¾à°² (131 మిమà±) à°à°à°à± à°¤à°à±à°à±à°µà°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à±à°à°¦à±à°° పరà±à°µà°¤ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à°²à± à° à°µà°à±à°·à±à°ªà°£à° 8 à°¨à±à°à°¡à°¿ 11 à° à°à°à±à°³à°¾à°²à± (200 à°¨à±à°à°¡à°¿ 300 మిమà±) వరà°à± à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°¤à±à°° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°² à°à°à°à± à°²à±à°¤à°à±à°à± à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°¤à±à°® à°¤à°à±à°à±à°µà°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿ సమà±à°¦à±à°°à°¤à±à°°à°à°²à± à°¸à±à°®à±à°¯à°®à±à°¨ వాతావరణఠà°à°à°à±à°à°¦à°¿. ది à°à°¿à°¬à±à°à± వాతావరణ మారà±à°ªà± బిలà±à°²à± 2020 నాà°à°¿à°à°¿ పరిశà±à°¦à±à°§ à°ªà±à°¨à°°à±à°¤à±à°ªà°¾à°¦à° à°à°à°§à°¨ వనరà±à°² à°¨à±à°à°¡à°¿ 100% à°µà±à°¦à±à°¯à±à°¤à±à°¤à±à°¨à± à°à°¤à±à°ªà°¤à±à°¤à°¿ à°à±à°¯à°¡à° à°²à°à±à°·à±à°¯à°à°à°¾ à°ªà±à°à±à°à±à°à±à°à°¦à°¿.[40]
Location | July (°C) | July (°F) | January (°C) | January (°F) |
---|---|---|---|---|
à°à°¿à°¬à±à°à± à°¨à°à°°à° | 41/31 | 107/88 | 28/21 | 83/70 |
ఠలి సబియà±à°¹à± | 37/25 | 99/77 | 24/14 | 75/58 |
à°à°¾à°¡à±à°à±à°°à°¾ | 41/31 | 107/88 | 29/22 | 84/72 |
దిà°à°¿à°²à± | 38/26 | 101/80 | 29/19 | 84/66 |
à°à°¬à±à°à± | 41/30 | 105/87 | 28/22 | 84/72 |
à° à°°à±à°à°¾ | 37/26 | 99/79 | 24/14 | 76/58 |
à°°à°¾à°à°¡à°¾ | 34/23 | 94/73 | 23/13 | 74/56 |
à°¹à±à°²à± à°¹à±à°²à± | 38/27 | 101/81 | 26/16 | 79/61 |
ఠలి à° à°¡à±à°¡à± | 38/26 | 100/79 | 26/16 | 79/61 |
à°à°¯à°¿à°°à±à°²à°¾à°«à± | 31/19 | 88/67 | 22/10 | 71/51 |
వనà±à°¯à°à±à°µà°¿à°¤à° మారà±à°à±
à°¦à±à°¶à°à°²à±à°¨à°¿ à°à° ినమà±à°¨ à°à±à°à°¾à°à°à°²à± à°®à±à°¤à±à°¤à° à°¦à±à°¶à°µà±à°¶à°¾à°²à±à°¯à°à°²à± 1% à°à° శాతఠà°à°à°à± à°¤à°à±à°à±à°µ à° à°à°µà± à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°µà±à°à±à°·à°à°¾à°²à°, à°à°à°¤à±à°à°¾à°²à° à°à°¨à°¿à°ªà°¿à°¸à±à°¤à°¾à°¯à°¿.[41] à°®à±à°¡à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à±à°²à± వనà±à°¯à°ªà±à°°à°¾à°£à±à°²à± విసà±à°¤à°°à°¿à°à°à°¿ à°à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°¦à±à°¶à°à°²à±à°¨à°¿ à°à°¤à±à°¤à°° పరà±à°µà°¤ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à° à°¨à±à°à°¡à°¿ à°¦à°à±à°·à°¿à°£, మధà±à°¯ à°à°¾à°à°à°²à± à° à°à±à°¨à°¿à°ªà°°à±à°µà°¤ à°ªà±à° à°à±à°®à°¿, à°¤à±à°°à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à±à°µà°¿à°¸à±à°¤à°°à°¿à°à°à°¿ à°à°à°¦à°¿.
à°¦à±à°¶à° à°à°¤à±à°¤à°° à°à°¾à°à°à°²à±, డౠఫారà±à°¸à±à°à± à°¨à±à°·à°¨à°²à± పారà±à°à± పరà±à°¯à°¾à°µà°°à°£ à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°²à± వనà±à°¯à°ªà±à°°à°¾à°£à±à°² à°à°¾à°²à°¾ à°à°¾à°¤à±à°²à± à°à°¨à°¿à°ªà°¿à°¸à±à°¤à°¾à°¯à°¿. à°¸à°à°à± à°à°¤à±à°¤à± 1,500 à°®à±à°à°°à±à°²à± (4,921 à° à°¡à±à°à±à°²à±) à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°à±à°¦à°¾ మాసిఫà±, 1,783 మౠ(5,850 à° ) శిà°à°°à° à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°à±à°¨à°¿à°ªà±à°°à°¾à°¸à± à°ªà±à°°à°¾à°à±à°°à°¾ à° à°¡à°µà±à°² 3.5 à°à°¦à°°à°ªà± à°à°¿à°²à±à°² à°ªà±à° à°®à±à°à°°à±à°² (37,673,686 à°.) విసà±à°¤à±à°°à±à°£à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°¦à°¿. 20 à°®à±à°à°°à±à°²à± (66 à° à°¡à±à°à±à°²) à°à°¤à±à°¤à±à°à± à°ªà±à°°à°¿à°à°¿à°¨ à° à°¨à±à° à°à±à°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à° à° à°à°µà±à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à° à° à°à°¤à°°à°¿à°à°à°¿à°ªà±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°à°¾à°¤à°¿à°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨ à°à°¿à°à°¿à°à± à°«à±à°°à°¾à°à°à±à°²à°¿à°¨à± (à°à° à°ªà°à±à°·à°¿) à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ నివాససà±à°¥à°¾à°¨à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. à°à°à±à°µà°² à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à°¿à°¨ à°¸à°à°¶à±à°°à±à°à°, à°ªà±à°²à°¾à°à°¿à°¸à±à°ªà±à°¸à± ఠఫారనà±à°¸à°¿à°¸à± (à°à° à°à±à°²à±à°¬à±à°°à°¿à°¨à± పామà±). à°¦à±à°¶à°à°²à±à°¨à°¿ à°®à±à°¤à±à°¤à° à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à°¿à°¨ à°à°¾à°¤à±à°²à°²à± 60% బాà°à±à°¸à±à°µà±à°¡à±, à°à°²à°¿à°µà± à°à±à°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°à±à°µà°µà±à°µà°¿à°¦à±à°¯à° à°à°¨à±à°¨ à°¦à±à°¶à°à°²à± à°²à°à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨ సమాà°à°¾à°°à° à°à°§à°¾à°°à°à°à°¾ à°¦à±à°¶à°à°²à± 820 à°à°¿ à°ªà±à°à°¾ à°à°¾à°¤à±à°² à°®à±à°à±à°à°²à±, 493 à°à°¾à°¤à±à°²à± à° à°à°¶à±à°°à±à°à°¾à°²à±, 455 à°à°¾à°¤à±à°² à°à±à°ªà°²à±, 40 à°°à°à°¾à°² సరà±à°¸à±à°ªà°¾à°²à±, 3 à°à°¾à°¤à±à°² à°à°à°¯à°à°°à°¾à°²à±, 360 à°à°¾à°¤à±à°² à°ªà°à±à°·à±à°²à±, 66 à°à°¾à°¤à±à°² à°à±à°·à±à°°à°¦à°¾à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. [41] à°à°¿à°¬à±à°à°¿ వనà±à°¯à°ªà±à°°à°¾à°£à±à°² సమà±à°¹à° à°à°«à±à°°à°¿à°à°¨à± బయà±à°¡à±à°µà°°à±à°¶à°¿à°à± à°à±à°à°¦à±à°°à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°°à° à°à°¡à±à°¨à± à°ªà°à°¡à°ªà± à°°à±à°«à± à°à±à°à°¦à±à°°à°à°à°¾ à°à°²à±à°«à±à°²à± à°à°¾à°à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿.[42]à°à±à°·à±à°°à°¦à°¾à°²à±à°²à± à°¸à±à°®à±à°°à±à°°à°¿à°à°à± à°à°à±à°², à°ªà±à°²à±à°à±à°²à± à°à°à±à°²à± à° à°¨à±à° à°°à°à°¾à°² à°à°¾à°¤à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. 1970 à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à° à°¨à±à°à°¡à°¿ విధిà°à°à°¿à°¨ à°µà±à° నిషà±à°§à° ఫలితà°à°à°¾ à° à°à°¾à°¤à±à°²à± à°à°ªà±à°ªà±à°¡à± బాà°à°¾ à°¸à°à°°à°à±à°·à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¤à°° à°à±à°·à±à°°à°¦à°¾à°²à± à°à±à°°à±à°µà± à°à±à°¬à±à°°à°¾, హమడà±à°°à°¿à°¯à°¾à°¸à± బబà±à°¨à±, à°¹à°à°à°°à± à°à°¿à°à° à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°¡à± à°¨à±à°·à°¨à°²à± పారà±à°à±à°²à± వారà±à°¤à°¾à°à± à°µà°à°à°¿ à° à°à°¤à°°à°¿à°à°à°¿à°ªà±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°à°à°¤à±à°µà± à°à°¨à±à°à±à°¨à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°¤à±à°° à°à°²à°¾à°²à±à°²à± à°¦à±à°à°¾à°à°à±à°²à±, ఠబిసà±à°¸à°¿à°¨à°¿à°¯à°¨à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°µà±à°à°¿à°à°¿ మరిà°à±à°à°¤ à° à°§à±à°¯à°¯à°¨à°¾à°² నిరà±à°§à°¾à°°à°£ ఠవసరà°. à°¤à±à°° à°à°²à°¾à°²à±à°²à± à°ªà°à±à°à°à°¿ తాబà±à°³à±à°²à±, హాà°à±à°¸à±à°¬à°¿à°²à± తాబà±à°³à±à°³à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. [43][44] à°à°¿à°¬à±à°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨ à°à°¶à°¾à°¨à±à°¯ à°à°«à±à°°à°¿à°à°¨à± à°à°¿à°°à±à°¤ à°à°¸à°¿à°¨à±à°¨à±à°à±à°¸à± à°à±à°¬à°¾à°à°¸à± à°¸à±à°®à±à°®à±à°°à±à°®à°¿à°¯à° à° à°à°¤à°°à°¿à°à°à°¿à°ªà±à°¯à°¿à°¨à°à±à°²à± à°à°¾à°µà°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±.
à°à°°à±à°§à°¿à°à° మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°°à±à°§à°¿à°à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°²à± à°¸à±à°µà°¾ à°°à°à°à° ఠధిà°à°à°¾ à°à°§à°¿à°à±à°¯à°¤ వహిసà±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°µà±à°¯à°¾à°ªà°¾à°° à°à°¾à°°à±à°¯à°à°²à°¾à°ªà°¾à°²à± à°¦à±à°¶à° à°¸à±à°µà±à°à±à°à°¾ వాణిà°à±à°¯ విధానాలనౠà°à±à°à°¦à±à°°à°à°à°¾ à°à±à°¸à±à°à±à°¨à°¿ (à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°° రవాణా à°à±à°à°¦à±à°°à°à°à°¾) తిరà±à°à±à°¤à°¾à°¯à°¿. à°¤à°à±à°à±à°µ వరà±à°·à°ªà°¾à°¤à° à°à°¾à°°à°£à°à°à°¾ à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°ªà°à°à°² à°à°¤à±à°ªà°¤à±à°¤à°¿à°²à± à°à±à°°à°à°¾à°¯à°²à±, à°ªà°à°¡à±à°²à± à°ªà±à°°à°¾à°§à°¾à°¨à±à°¯à°¤ వహిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¤à°° à°à°¹à°¾à°° పదారà±à°¥à°¾à°²à± దిà°à±à°®à°¤à°¿ à°à±à°¸à±à°à±à°¨à°¡à° ఠవసరà°. 2013 లౠà°à°¿.à°¡à°¿.పి. (à°à±à°¨à±à°à±à°²à± à°¶à°à±à°¤à°¿ సమానతà±à°µà°) $ 2.505 బిలియనà±à°²à± à°à°à°à°¿à°à°¦à°¨à°¿ à° à°à°à°¨à°¾. వారà±à°·à°¿à° à°µà±à°¦à±à°§à°¿à°°à±à°à± 5%. తలసరి à°à°¦à°¾à°¯à° à°¸à±à°®à°¾à°°à± $ 2,874 à° à°®à±à°°à°¿à°à°¨à± డాలరà±à°²à±. à°¸à±à°µà°² à°°à°à°à° à°à°¿.à°¡à°¿.పిలౠసà±à°µà°¾à°°à°à°à° 79.7%, పరిశà±à°°à°® 17.3%, à°µà±à°¯à°µà°¸à°¾à°¯à° 3% à°à°¾ బాà°à°¸à±à°µà°¾à°®à±à°¯à° వహిసà±à°¤à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[3]
2013 నాà°à°¿à°à°¿ à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯à° à°²à±à°¨à°¿ à°à°à°à±à°¨à°°à± à°à±à°°à±à°®à°¿à°¨à°²à± à°¦à±à°¶ వాణిà°à±à°¯à°à°²à± à° à°¤à±à°¯à°§à°¿à°à°à°à°¾ à°à°¾à°à° నిరà±à°µà°¹à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯ à°à°¾à°°à±à°¯à°à°²à°¾à°ªà°¾à°²à°²à± 70% నిà°à°¿ à°ªà±à°°à±à°à±à°¨ à°à°¨à±à°¨ à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ à°¨à±à°à°¡à°¿ వసà±à°¤à±à°¨à±à°¨ దిà°à±à°®à°¤à±à°²à±, à°à°à±à°®à°¤à±à°²à± à°à°¾à°à°¸à±à°µà°¾à°®à±à°¯à° వహిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¦à±à°¶à°¾à°²à± à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯à°à°²à±à°¨à°¿ à°à°à± à°²à±à°à± à°¦à±à°à°¾à°£à° à°®à±à°¦ à°à°§à°¾à°°à°ªà°¡à°¿ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à° à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯à° à° à°à°¤à°°à±à°à°¾à°¤à±à°¯ à°à°à°§à°¨ à°à±à°à°¦à±à°°à°à°à°¾, రవాణా à°à±à°à°¦à±à°°à°à°à°¾ పనిà°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[3] 2012 లౠపà±à°°à°ªà°à° సహà°à°¾à°°à°à°¤à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà° à°¡à±à°°à°¾à°²à± à°à°à°à±à°¨à°°à± à°à±à°°à±à°®à°¿à°¨à°²à± నిరà±à°®à°¾à°£à° à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°®à±à°à°¦à°¿. [45] à°®à±à°¡à°µ à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°à°¡à°°à±à°µà± à°à°¾à°¤à±à°¯ రవాణా సామరà±à°¥à±à°¯à°¾à°¨à±à°¨à°¿ మరిà°à°¤ à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à°¦à±à°§à±à°¶à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.[3] à°à° $ 396 మిలà±à°²à°¿à°¯à°¨à±à°² à°ªà±à°°à°¾à°à±à°à±à°à±, à°ªà±à°°à°¤à°¿ à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à° 1.5 మిలియనà±à°² à°à°°à°µà± à° à°¡à±à°à±à°² à°à°à°à±à°¨à°°à± à°¯à±à°¨à°¿à°à±à°² సామరà±à°¥à±à°¯à° à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°¦à°¿.[45]
" 2011 మారà±à°à°¿ à°¯à±à°°à±à°®à°¨à± à°à°à°à±à°°à± à°°à°¿à°¸à±à°à± à°°à±à°¯à°¾à°à°à°¿à°à°à± " లౠà°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°ªà±à°°à°ªà°à°à°à°²à± 177 à°µ à°¸à±à°°à°à±à°·à°¿à°¤à°®à±à°¨ à°ªà±à°à±à°à±à°¬à°¡à°¿ à°à°®à±à°¯à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°à°à°¾ à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. [46] à°ªà±à°°à°¤à±à°¯à°à±à°· విదà±à°¶à± à°ªà±à°à±à°à±à°¬à°¡à±à°²à°à± à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿, పరà±à°¯à°¾à°µà°°à°£à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°®à±à°°à±à°à±à°ªà°°à°¿à°à±à°à°¦à±à°à±, à°¦à±à°¶à° à°µà±à°¯à°¾à°ªà°¾à°° సామరà±à°¥à±à°¯à°¾à°¨à±à°¨à°¿ నిరà±à°ªà°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ పలౠలాà°à°¾à°ªà±à°à±à°·à°°à°¹à°¿à°¤ à°¸à°à°¸à±à°¥à°²à°¤à± à°à°²à°¿à°¸à°¿ à°à°¿à°¬à±à°à°¿ ఠధిà°à°¾à°°à±à°²à± à° à°¨à±à° à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°ªà±à°°à°£à°¾à°³à°¿à°à°²à°¨à± à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°¿à°à°à°¾à°°à±. à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà° ఠధిఠవడà±à°¡à±, à°¦à±à°°à°µà±à°¯à±à°²à±à°¬à°£ శాతానà±à°¨à°¿ à°¤à°à±à°à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°ªà±à°°à±à°µà±à°à± à°°à°à°à°à°²à± à°à±à°¤à±à°¤à°µà°¿à°§à°¾à°¨à°¾à°²à°¨à± à°ªà±à°°à°µà±à°¶à°ªà±à°à±à°à°¿à°à°¦à°¿. à°µà±à°à°¿à°²à± à°µà±à°¯à°¾à°ªà°¾à°°à°¾à°²à± పనà±à°¨à± à°à°¾à°°à° à°¤à°à±à°à°¿à°à°à°¡à°, వినియà±à° పనà±à°¨à±à°ªà± మినహాయిà°à°ªà±à°²à°¨à± à° à°¨à±à°®à°¤à°¿à°à°à°¡à° à°µà°à°à°¿ à°à°°à±à°¯à°²à± à°à°°à°¿à°à°¾à°¯à°¿.[45]
à° à°à°¤à±à°à°¾à°à±à°à°¡à°¾ విà°à°¿à°¨à±à°¨ à°°à°à°à°¾à°²à±à°²à± à°ªà±à°à±à°à±à°¬à°¡à°¿ à°¦à±à°µà°¾à°°à°¾ మరిà°à°¤ à°à°¦à±à°¯à±à° à° à°µà°à°¾à°¶à°¾à°²à°¨à± à°¸à±à°·à±à°à°¿à°à°à°¡à° à°¦à±à°µà°¾à°°à°¾ à°ªà°à±à°à°£ నిరà±à°¦à±à°¯à±à° à°°à±à°à±à°¨à± 60% à°¤à°à±à°à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°ªà±à°°à°¯à°¤à±à°¨à°¾à°²à± à°à°°à°¿à°à°¾à°¯à°¿. à°®à±à°à±à°¯à°à°à°¾ à°à±à°²à°¿à°à°®à±à°¯à±à°¨à°¿à°à±à°·à°¨à±à°² à°®à±à°²à°¿à° సదà±à°ªà°¾à°¯à°¾à°²à°¨à± నిరà±à°®à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿, à°à°¿à°¨à±à°¨ à°µà±à°¯à°¾à°ªà°¾à°°à°¾à°²à°à± మదà±à°¦à°¤à± à°à°µà±à°µà°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ నిధà±à°²à± ఠధిà°à°à°à°¾ వినియà±à°à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¿.à°¡à°¿.పి.లౠసà±à°®à°¾à°°à± 15% à°ªà±à°°à°¾à°¤à°¿à°¨à°¿à°§à±à°¯à° వహిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°à±à°ªà°² విà°à±à°°à°¯à°¾à°²à±, à°µà±à°¯à°µà°¸à°¾à°¯à° à°°à°à°à°¾à°²à°²à± 2008 à°¨à±à°à°¡à°¿ à°ªà±à°à±à°à±à°¬à°¡à°¿ ఠధిà°à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿.[45]
పారిశà±à°°à°¾à°®à°¿à° à°°à°à°à° విసà±à°¤à°°à°¿à°à°à±à°à°¦à±à°à± 2018 నాà°à°¿à°à°¿ 56 à°®à±à°à°¾à°µà°¾à°à±à°² à°à±à°à°·à±à°£ విదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à± à°ªà±à°²à°¾à°à°à± à°.పి.à°.సి. à°ªà±à°°à°ªà°à° à°¬à±à°¯à°¾à°à°à±, à°à±à°²à±à°¬à°²à± à°à°¨à±à°µà°¿à°°à°¾à°¨à±à°®à±à°à°à°²à± à°«à±à°¸à°¿à°²à°¿à°à°¿ సహాయà°à°¤à± నిరà±à°®à°¾à°£à° à°ªà±à°°à±à°¤à°¿à°à±à°¸à±à°à±à°à°¦à°¿. ఠసదà±à°ªà°¾à°¯à° విదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à± à°à±à°°à°¤à°²à°¨à± పరిషà±à°à°°à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°à°§à°¨à° à°à±à°¸à° à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾à°ªà± à°¦à±à°¶à° à°à°§à°¾à°°à°ªà°¡à°¡à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°¤à°à±à°à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿, à°¡à±à°à°¿à°²à±-à°à°¤à±à°ªà°¤à±à°¤à°¿à°à°¿ విదà±à°¯à±à°à±à°à°à±à°¤à°¿ à°à±à°¸à° à°à°°à±à°¦à±à°¨ à°à°®à±à°°à± దిà°à±à°®à°¤à±à°²à°¨à± à°¤à°à±à°à°¿à°¸à±à°¤à± తదà±à°µà°¾à°°à°¾ à°à±à°¡à±à°ªà± à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°¸à°¿, à°°à±à°£à°¾à°²à°¨à± à°¤à°à±à°à°¿à°à°à°µà°à±à°à±.[45]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ " సాలà±à°à± à°à°à°µà±à°¸à±à°à±à°®à±à°à°à± " (à°à°¸à±.à°.à°à°¸à±.) à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à° à°¸à±à°¸à°²à± సరసà±à°¸à± à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± à°à°¨à±à°¨ విసà±à°¤à°¾à°°à°®à±à°¨ à°à°ªà±à°ªà± à°¨à±à°²à±à°µà°²à°¨à± పారిశà±à°°à°¾à°®à°¿à°à±à°à°°à°£ à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à°¾à°°à±-à°¸à±à°¥à°¾à°¯à°¿ à°à°ªà°°à±à°·à°¨à±à°¨à± à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. 4 మిలియనౠà°à°¨à±à°¨à±à°² వారà±à°·à°¿à° సామరà±à°§à±à°¯à°à°¤à± పనిà°à±à°¸à°¿ à°¡à±à°¶à°¾à°²à°¿à°¨à±à°·à°¨à± à°ªà±à°°à°¾à°à±à°à±à°à± à°à°à±à°®à°¤à±à°² à°à°¦à°¾à°¯à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°¸à±à°·à±à°à°¿à°à°à°¿ మరిà°à°¤ à°à°¦à±à°¯à±à° à° à°µà°à°¾à°¶à°¾à°²à°¨à± à°¸à±à°·à±à°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± నివాసిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨ వారిà°à°¿ మరిà°à°¤ à°®à°à°à°¿ à°¨à±à°à°¿à°¨à°¿ à° à°à°¦à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿.[3][45] 2012 లౠà°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà° à°à° à°à°°à± à°à±à°°à±à°®à°¿à°¨à°²à± నిరà±à°®à°¾à°£à° à°à±à°¸à° à°à±à°¨à°¾ హారà±à°¬à°°à± à°à°à°à°¨à±à°°à°¿à°à°à± à°à°à°ªà±à°¨à± లిమిà°à±à°¡à± à°¸à±à°µà°²à°¨à± à°à°ªà°¯à±à°à°¿à°à°à±à°à±à°à°¦à°¿. $ 64 మిలియనà±à°² విలà±à°µà±à°¨ à° à°ªà±à°°à°¾à°à±à°à±à°à± à°°à±à°à°¡à± à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°²à°²à± à°ªà±à°°à±à°¤à°µà±à°¤à±à°à°¦à°¨à°¿ à°à°¹à°¿à°à°à°¾à°°à±. à°à°ªà±à°°à°¾à°à±à°à±à°à± à°¦à±à°µà°¾à°°à°¾ à°à°à±à°¨à±à°¯ à°à°¸à°¿à°¯à°¾ మారà±à°à±à°à±à°²à°à± à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ 5,000 à°à°¨à±à°¨à±à°² à°à°ªà±à°ªà±à°¨à± à°à°à±à°®à°¤à°¿ à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°à°¿ à° à°µà°à°¾à°¶à° à°²à°à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[47]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¸à±à°¥à±à°² à°à°¾à°¤à±à°¯à±à°¤à±à°ªà°¤à±à°¤à°¿ à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°¸à°à°à±à°¨ 6 శాతఠà°à°à°à± ఠధిà°à°. 1985 లౠ$ 341 మిలియనà±à°² à° à°®à±à°°à°¿à°à°¨à± డాలరà±à°²à± à°¨à±à°à°¡à°¿ 2015 లౠ1.5 బిలియనౠడాలరà±à°² వరà°à± విసà±à°¤à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°«à±à°°à°¾à°à°à± ఠనబడౠà°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°°à±à°¨à±à°¨à°¿à°¸à± ఠధిà°à°¾à°°à°¿à°à°à°à°¾ " à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¸à±à°à°à±à°°à°²à± à°¬à±à°¯à°¾à°à°à± " à°à°¾à°°à± à°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°«à±à°°à°¾à°à°à± à°¯à±à°à°¸à± డాలరà±à°à± à° à°¨à±à°à±à°£à°à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°à°¦à±à°¨ à°à°¦à°¿ à°¸à±à°¥à°¿à°°à°à°à°¾ à°à°à°¡à°¿ à°¦à±à°°à°µà±à°¯à±à°²à±à°¬à°£à° సమసà±à°¯à°¨à± à°à°¦à±à°°à±à°à±à°à±à°à°¡à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°¦à±à°¶à°à°²à± à°ªà±à°à±à°à±à°¬à°¡à°¿ à°ªà±à°°à±à°à±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°à°¸à°à±à°¤à°¿à°¨à°¿ ఠధిà°à° à°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[45][48][49]
2010 నాà°à°¿à°à°¿ 10 à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯ à°à°¸à±à°²à°¾à°®à°¿à°à± à°¬à±à°¯à°¾à°à°à±à°²à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± పనిà°à±à°¸à±à°¤à°¾à°¯à°¨à°¿ à°à°¾à°µà°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ à°¡à°¬à±à°¬à± బదిలౠà°à°à°ªà±à°¨à± దహాబà±à°·à°¿à°¯à°¿à°²à± , బి.à°¡à°¿,సి,à°¡à°¿, à°¸à±à°µà°¿à°¸à± à°«à±à°¨à°¾à°¨à±à°·à°¿à°¯à°²à± à°à°¨à±à°µà±à°¸à±à°à±à°®à±à°à°à±à°¸à± à° à°¨à±à°¬à°à°§ à°¸à°à°¸à±à°¥à°¤à± సహా à°à°¤ à°à±à°¨à±à°¨à°¿ à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°²à°²à± పలౠసà°à°¸à±à°¥à°²à± à°ªà±à°°à°µà±à°¶à°¿à°à°à°¾à°¯à°¿. à°¬à±à°¯à°¾à°à°à°¿à°à°à± à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥ à°à°à°¤à°à±à°®à±à°à°¦à± à°°à±à°à°¡à± à°¸à°à°¸à±à°¥à°²à°à± à°¸à±à°µà°¤à°à°¤à±à°°à±à°à°°à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿: à°à°à°¡à±-à°¸à±à°¯à±à°à± à°¬à±à°¯à°¾à°à°à±, à°à°®à°°à±à°·à°¿à°¯à°²à± à° à°à°¡à± à°à°à°¡à°¸à±à°à±à°°à°¿à°¯à°²à± à°¬à±à°¯à°¾à°à°à±. [48] à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à° బలమà±à°¨ à°à±à°°à±à°¡à°¿à°à±, డిపాà°à°¿à°à± à°°à°à°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à°°à±à°¸à°¾ à°à°µà±à°µà°¾à°²à°à°à± వాణిà°à±à°¯ à°¬à±à°¯à°¾à°à°à±à°²à± à°à°°à±à°¥à°¿à° à°¸à°à°¸à±à°¥à°²à± 30% వాà°à°¾à°²à°¨à± నిరà±à°µà°¹à°¿à°à°à°¾à°²à±à°¸à°¿à°¨ ఠవసరఠà°à°à°¦à°¿. à° à°à°¤à°°à±à°à°¾à°¤à±à°¯ à°¬à±à°¯à°¾à°à°à±à°²à°à± à°à°¨à±à°¸à° 300 మిలియనà±à°² à°à±à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°«à±à°°à°¾à°à°à±à°²à± తపà±à°ªà°¨à°¿à°¸à°°à°¿à°à°¾ à°®à°à°à±à°°à± à°à±à°¯à°¾à°²à°¿. à°à° హామౠనిధిని à°¸à±à°·à±à°à°¿à°à°à°¡à° à°¦à±à°µà°¾à°°à°¾ à°²à±à°à°¡à°¿à°à°à± à°ªà±à°°à±à°¤à±à°¸à°¾à°¹à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°®à±à°¦à° à°à°¿à°¨à±à°¨, మధà±à°¯ తరహా à°µà±à°¯à°¾à°ªà°¾à°°à°¾à°²à°à± హామà±à°°à°¹à°¿à°¤ à°à°£à°¾à°²à± à° à°à°¦à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°¬à±à°¯à°¾à°à°à±à°²à°à± à° à°¨à±à°®à°¤à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[45]
à°¸à±à°¦à± à°ªà±à°à±à°à±à°¬à°¡à°¿à°¦à°¾à°°à±à°²à± హారà±à°¬à°°à± à°à°«à± ది à°à°«à±à°°à°¿à°à°¾à°¨à± à°
à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¾ à°¦à±à°µà±à°ªà°à°²à±à°ªà°à°¤à± (28.5 à°à°¿à°²à±à°®à±à°à°°à±à°² à°ªà±à°¡à°µà±à°¨ (17.7 à°®à±à°³à±à°³à±)మారà±à°à°) à°
à°¨à±à°¸à°à°§à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ సాà°à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à± à°
à°¨à±à°µà±à°·à°£à°²à± [50] à°à°¿à°¬à±à°à± వదà±à°¦ " à°¬à±à°°à°¿à°¡à±à°à± à°à°«à± ది హారà±à°¨à± " à°ªà±à°°à±à°¤à± à°à°µà°°à±à°¸à± à°µà°à°¤à±à°¨ నిరà±à°®à°¿à°à°à°¾à°²à°¨à°¿ à°à°¾à°µà°¿à°à°à°¾à°°à±. à°ªà±à°à±à°à±à°¬à°¡à°¿à°¦à°¾à°°à±à°¡à± తారà±à°à± బినౠలాడà±à°¨à± à° à°ªà±à°°à°¾à°à±à°à±à°à±à°à± à°
à°¨à±à°¸à°à°§à°¾à°¨à° à°à±à°¯à°¬à°¡à±à°¡à°¾à°¡à±. à°
యినపà±à°ªà°à°¿à°à± 2010 లౠపà±à°°à°¾à°à±à°à±à°à± à°®à±à°¦à°à°¿à°¦à°¶ à°à°²à°¸à±à°¯à° à°
à°¯à±à°¯à°¿à°à°¦à°¨à°¿ à°ªà±à°°à°à°à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. [51]
రవాణా à°¸à±à°à°°à±à°¯à°¾à°²à± మారà±à°à±
à°¦à±à°¶à°à°²à±à°¨à°¿ à°à°à±à° à° à°à°¤à°°à±à°à°¾à°¤à±à°¯ విమానాశà±à°°à°¯à° " à°à°¿à°¬à±à°à°¿-à° à°à°¬à±à°²à°¿ à° à°à°¤à°°à±à°à°¾à°¤à±à°¯ విమానాశà±à°°à°¯à° " à°·à±à°¡à±à°¯à±à°²à±à°¡à±, à°à°¾à°°à±à°à°°à±à°¡à± విమానాలà±à°¤à± à° à°¨à±à° à°à°à°¡à°¾à°¤à°° మారà±à°à°¾à°²à°²à± విమానసà±à°µà°²à°¨à± à° à°à°¦à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à±à°à°¡à°¾ ధరిà°à°à°¿à°¨ " à°à±à°¯à°¾à°°à°¿à°¯à°°à± à°à°¯à°¿à°°à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿ " à°à°¦à°¿ à°¦à±à°¶à° ఠతిపà±à°¦à±à°¦ à°µà±à°®à°¾à°¨à°¿à° à°¸à°à°¸à±à°¥à°à°¾ à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°à°¦à°¿.
à°à±à°¤à±à°¤ విదà±à°¯à±à°¦à±à°¦à±à°à±à°¤ à°ªà±à°°à°¾à°®à°¾à°£à°¿à° à°à±à°à± à° à°¡à±à°¡à°¿à°¸à± ఠబాబా-à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°°à±à°²à±à°µà± 2018 à°à°¨à°µà°°à°¿à°²à± à°à°¾à°°à±à°¯à°à°²à°¾à°ªà°¾à°²à± à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ à°¨à±à°à°¡à°¿ à°¡à±à°°à±à°²à±à°¹à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¾à°¨à± à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯à° మధà±à°¯ సరà±à°à± రవాణా à°¸à±à°µà°²à°¨à± à° à°à°¦à°¿à°à°à°¡à° à°²à°à±à°·à±à°¯à°à°à°¾ à°à°¦à°¿ నిరà±à°®à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¨à°à°°à° à°¨à±à°à°¡à°¿ à°à°¾à°¡à±à°à±à°°à°¾ వరà°à± " à°à°¾à°¡à±à°à±à°°à± à°à°²à±à°«à± " à°à°¾à°°à± à°«à±à°°à±à°°à±à°²à± నడà±à°ªà°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¨à°à°°à°¾à°¨à°¿à°à°¿ పశà±à°à°¿à°®à°¾à°¨ à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯à° ఠయిన " à°¡à±à°°à°²à±à°¹à± à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯à° " à°à°à°¦à°¿. à°¡à±à°°à°²à±à°¹à± à°à°¡à°°à±à°µà± à°à±à°¤à±à°¤ à° à°¡à±à°¡à°¿à°¸à± ఠబాబా-à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°°à±à°²à±à°µà± à°à±à°°à±à°®à°¿à°¨à°²à±à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. సాధారణ à°à°¾à°°à±à°à±, à°à°®à±à°°à± దిà°à±à°®à°¤à±à°²à°¨à± నిరà±à°µà°¹à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°¡à±à°°à°²à±à°¹à± à°à°¡à°°à±à°µà±à°¤à± à°ªà±à°°à°¸à±à°¤à±à°¤à° à°à°¿à°¬à±à°à°¿ (2018)లౠతడà±à°à±à°°à°¾ à°¨à±à°à°¾à°¶à±à°°à°¯à° (à°ªà±à°à°¾à°·à±), డామà±à°°à±à°à±à°à± à°ªà±à°°à±à°à± (పశà±à°µà±à°² à°ªà±à°à°ªà°à°) ), à°ªà±à°°à±à°à± à°à°«à± à°à±à°¬à±à°à± (à°à°ªà±à°ªà±) à°¨à±à°à°¡à°¿ à°à°¾à°°à± à°®à±à°¤à±à°¤à°à°²à± వసà±à°¤à±à°µà±à°²à±, పశà±à°µà±à°²à± దిà°à±à°®à°¤à°¿ à°à°à±à°®à°¤à°¿ à°à±à°¯à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ దిà°à±à°®à°¤à±à°²à±, à°à°à±à°®à°¤à±à°²à±à°²à± దాదాపౠ95% à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°à°¡à°°à±à°µà±à°² à°¦à±à°µà°¾à°°à°¾ తరలిà°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.
à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°°à±à°¡à±à°²à±à°à°¾ పరిà°à°£à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨ రహదారà±à°²à± సాధారణà°à°à°¾ à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à±à°¨à°¿ à° à°¨à±à°¨à°¿ à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°¨à°à°°à°¾à°² మధà±à°¯ రవాణా à°¸à±à°à°°à±à°¯à°¾à°²à°¨à± à° à°à°¦à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.
మాధà±à°¯à°, సమాà°à°¾à°°à°°à°à°à° మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°à±à°²à°¿à°à°®à±à°¯à±à°¨à°¿à°à±à°·à°¨à±à°¸à± à°®à°à°¤à±à°°à°¿à°¤à±à°µ శాఠఠధిà°à°¾à°°à°à°²à± సమాà°à°¾à°°à°°à°à°à° పనిà°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[52]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à±à°²à°¿à°à°¾à° à° à°¨à±à°¦à°¿ సమాà°à°¾à°° à°¸à±à°µà°²à°¨à± à° à°à°¦à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°à°à±à° à°¸à°à°¸à±à°¥à°à°¾ పనిà°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°à°à±à°à±à°µà°à°¾ à°®à±à°à±à°°à±à°µà±à°µà± à°°à±à°¡à°¿à°¯à± రిలౠనà±à°à±à°µà°°à±à°à±à°¨à± à°à°ªà°¯à±à°à°¿à°à°à±à°à±à°à°à±à°à°¦à°¿. à°°à°¾à°à°§à°¾à°¨à°¿à°²à± à°à° à°«à±à°¬à°°à±-à°à°ªà±à°à°¿à°à± à°à±à°¬à±à°²à± à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°à±à°°à°¾à°®à±à°£ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à± à°µà±à°°à±à°²à±à°¸à± à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°²à±à°ªà± à°°à±à°¡à°¿à°¯à± à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à°² à°¦à±à°µà°¾à°°à°¾ à° à°¨à±à°¸à°à°§à°¾à°¨à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿ à°à°à°à°¾à°¯à°¿. à°®à±à°¬à±à°²à± à°¸à±à°²à±à°¯à±à°²à°¾à°°à± à°¸à±à°µà°²à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¨à°à°°à°, à°à±à°à±à°à±à°ªà±à°°à°à±à°à°² à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°¨à°¿à°à°¿ మాతà±à°°à°®à± పరిమితమà±à°à°¦à°¿. 2015 నాà°à°¿à°à°¿ 23,000 à°à±à°²à°¿à°«à±à°¨à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ మారà±à°à°¾à°²à±, 312,000 à°®à±à°¬à±à°²à± / à°¸à±à°²à±à°¯à±à°²à°¾à°°à± à°²à±à°¨à±à°²à± à°à°ªà°¯à±à°à°à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°¸à±-à°®à±-వౠ3 à°à°²à°¾à°à°¤à°°à±à°à°¾à°®à°¿ à°à±à°¬à±à°²à± à°à±à°¡à±à°¡à°¾, à°¸à±à°¯à°à±, సిసిలà±, మారà±à°¸à°¿à°²à±à°²à±, à°à±à°²à°à°¬à±, సిà°à°à°ªà±à°°à±à°²à°¨à± దాà°à°¿à°à°¿ పనిà°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°¸à±à°à±à°·à°¨à±à°²à°²à± " 1 à°à°à°à±à°²à±à°¸à°à± (హిà°à°¦à± మహాసమà±à°¦à±à°°à°), 1 ఠరాబà±à°¸à°¾à°à± à°à±à°²à°¿à°«à±à°¨à± à°à°ªà°à±à°°à°¹ à°¸à±à°µà°²à± à° à°à°¦à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°®à±à°¡à°°à°¾à°¬à±à°²à± à°®à±à°à±à°°à±à°µà±à°µà± à°°à±à°¡à°¿à°¯à± రిలౠà°à±à°²à°¿à°«à±à°¨à± à°¨à±à°à±à°µà°°à±à°à± à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à±à°¯à°à°à°¾ à°¸à±à°µà°²à± à° à°à°¦à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[3]
à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µ యాà°à°®à°¾à°¨à±à°¯ à°à°¾à°¤à±à°¯ à°¬à±à°°à°¾à°¡à±à°à°¾à°¸à±à°à°°à± " à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°°à±à°¡à°¿à°¯à± à°à±à°²à°¿à°µà°¿à°à°¨à± " à°à°¦à°¿ à°à°à±à° à°à°¿.వి. à°¸à±à°à±à°·à°¨à±à°¨à± ఠలాà°à± à°.à°à°. 1, à°à°«à±.à°à°. 2, షారà±à°à± à°µà±à°µà± à°°à±à°à°¡à°¿à°à°à°¿à°ªà± à°°à±à°à°¡à± à°¦à±à°¶à±à°¯ à°°à±à°¡à°¿à°¯à± à°¨à±à°à±à°µà°°à±à°²à°¨à± నిరà±à°µà°¹à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°ªà±à°°à°¸à°¾à°° మాధà±à°¯à°® à°²à±à°¸à±à°¨à±à°¸à°¿à°à°à±, నిరà±à°µà°¹à°£à°²à°¨à± à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà° నియà°à°¤à±à°°à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[3] à°°à°¾à°à°§à°¾à°¨à°¿à°²à±à°¨à°¿ à°à°¡à°¿à°¯à°¨à± à°µà°à°à°¿ సినిమా థియà±à°à°°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[53]
2012 నాà°à°¿à°à°¿ 215 à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°à°à°à°°à±à°¨à±à°à± సరà±à°µà±à°¸à± à°ªà±à°°à±à°µà±à°¡à°°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. 2015 లౠ99,000 à°®à°à°¦à°¿ à°à°à°à°°à±à°¨à±à°à± వినియà±à°à°¦à°¾à°°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±." à°¡à°¿.à°à± " à°à°à°à°°à±à°¨à±à°à± à°¦à±à°¶à±à°¯ à°à°¨à±à°¨à°¤-à°¸à±à°¥à°¾à°¯à°¿ à°¡à±à°®à±à°¨à±à°à°¾ పని à°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[3]
పరà±à°¯à°¾à°à°à°°à°à°à° మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± పరà±à°¯à°¾à°à°à° à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¤à±à°¨à±à°¨ à°à°°à±à°§à°¿à°à°°à°à°à°¾à°²à°²à± à°à°à°à°¿à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à± వారà±à°·à°¿à° పరà±à°¯à°¾à°à°à±à°² à°¸à°à°à±à°¯ 80,000 à°à± à°à±à°°à±à°à±à°à°¦à°¿. పరà±à°¯à°¾à°à°à±à°²à°²à± ఠధిà°à°à°à°¾ à°¦à±à°¶à°à°²à±à°¨à°¿ ఠతిపà±à°¦à±à°¦ à°¨à±à°à°¾à°¦à°³ à°¸à±à°¥à°¾à°µà°°à°¾à°²à°²à± à°à°¨à±à°¨ à°¸à±à°¨à°¿à°à±à°² à°à±à°à±à°à°¬à°, à°¸à±à°¨à±à°¹à°¿à°¤à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±.[54] à°¸à°à°à±à°¯à°ªà°°à°à°à°¾ à°ªà±à°°à±à°à±à°¦à°² à°à°¨à±à°¨à°ªà±à°ªà°à°¿à°à± పరà±à°¯à°¾à°à° à°µà±à°¦à±à°§à°¿à°¨à°¿ పరిమితఠà°à±à°¯à°à°² à°µà±à°¸à°¾ à°¸à°à°¬à°à°§à°¿à°¤ à°à°°à±à°à°²à± నిలిపివà±à°¯à°¬à°¡à±à°¡à°¾à°¯à°¿.
à°®à±à°²à°¿à°à°¸à±à°à°°à±à°¯à°¾à°² à°à±à°°à°¤ à°à°¾à°°à°£à°à°à°¾ పరà±à°¯à°¾à°à°à±à°²à± à°¸à±à°µà°¤à°à°¤à±à°°à°à°à°¾ à°ªà±à°°à°¯à°¾à°£à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°à°·à±à°à°¤à°°à° à°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°ªà±à°°à±à°µà±à°à± యాతà±à°°à°² à°µà±à°¯à°¯à° à°à°à±à°à±à°µà°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. 2018 à°à°¨à°µà°°à°¿à°²à± à°
à°¡à±à°¡à°¿à°¸à± à°
బాబా à°¨à±à°à°à°¿ à°à°¿à°¬à±à°à°¿ వరà°à± à°°à±à°²à± మారà±à°à°¾à°¨à±à°¨à°¿ తిరిà°à°¿ à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°¿à°à°à°¿à°¨à°ªà±à°ªà°à°¿ à°¨à±à°à°¡à°¿ [55] à°à±à°®à°¾à°°à±à° పరà±à°¯à°à°¨à°²à± à°à±à°¡à°¾ à°ªà±à°¨à°à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à° à°
à°¯à±à°¯à°¾à°¯à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°²à±à°¨à°¿ à°°à±à°à°¡à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°à±à°à±à°³à°¿à° à°
à°¦à±à°à±à°¤à°¾à°²à±à°¨ à°
బౠసరసà±à°¸à±, à°
à°¸à±à°¸à°¾à°²à± సరసà±à°¸à± పరà±à°¯à°¾à°à°à±à°²à± à°
ధిà°à°à°à°¾ à°¸à°à°¦à°°à±à°¶à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨ పరà±à°¯à°¾à°à° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à±à°à°¾ à°ªà±à°°à°¾à°§à°¾à°¨à±à°¯à°¤ à°¸à°à°¤à°°à°¿à°à°à±à°à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à° à°°à±à°à°¡à± à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à± [56]వారà±à°·à°¿à°à°à°à°¾ à°µà°à°¦à°² à°®à°à°¦à°¿ పరà±à°¯à°¾à°à°à±à°²à°¨à± à°à°à°°à±à°·à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.
విదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à± మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°à°®à±à°°à± à°¡à±à°à°¿à°²à± à°ªà±à°²à°¾à°à°à±à°²à± 126 à°®à±à°à°¾à°µà°¾à°à±à°² విదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à± à°à°¤à±à°ªà°¤à±à°¤à°¿ సామరà±à°¥à±à°¯à° à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[57] 2002 లౠవిదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à± à°à°¤à±à°ªà°¾à°¦à°¨ 232 à°à°¿à°à°¾à°µà°¾à°à±à°²à°à± à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°¯à°¬à°¡à°¿ 216 à°à°¿à°à°¾à°µà°¾à°à±à°²à± వినియà±à°à° à°à±à°¯à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. 2015 నాà°à°¿à°à°¿ తలసరి వారà±à°·à°¿à° విదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à± వినియà±à°à° 330 à°à°¿à°²à±à°µà°¾à°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. 45% à°ªà±à°°à°à°²à°à± విదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à± à° à°à°¦à±à°¬à°¾à°à±à°²à± à°²à±à°¦à±.[57] à°¦à±à°¶à° విదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à± à°°à°à°à°à°²à± à°¦à±à°¶à°¾à°µà°¸à°°à°¾à°²à°à± à°¤à°à°¿à°¨à°à°¤ సామరà±à°§à±à°¯à°¨à±à°¨à°¿ à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿à°à±à°¯à°à°²à°¿à°à°à°¿à°¨ à°¸à±à°¥à°¾à°¯à°¿à°à°¿ à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ సాధిà°à°à°²à±à°¦à±. à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾ à°¨à±à°à°¡à°¿ ఠధిà°à°°à°¿à°à°à°¿à°¨ à°à°²à°µà°¿à°¦à±à°¯à±à°¤à±à°¤à± దిà°à±à°®à°¤à±à°²à± à°ªà±à°°à°¸à±à°¤à±à°¤à° 65% à°à°¿à°¬à±à°à°¿ ఠవసరాలనౠసà°à°¤à±à°ªà±à°¤à°¿ పరà±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°¦à±à°¶à° à°ªà±à°¨à°°à±à°¤à±à°ªà°¾à°¦à° à°à°à°§à°¨ సరఫరానౠఠà°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°¯à°¡à°à°²à± à°®à±à°à±à°¯à°®à±à°¨ పాతà±à°° à°ªà±à°·à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[57] à°à±à°°à°¾à°à°¡à± బారాలà±à°¨à°¿ à°«à±à°à±à°µà±à°²à±à°à°¾à°¯à°¿à°à± పవరౠసà±à°à±à°·à°¨à± (à°¸à±à°° à°ªà±à°²à°¾à°²à±) నిరà±à°®à°¾à°£à° 50 à°®à±à°à°¾à°µà°¾à°à±à°² విదà±à°¯à±à°¤à±à°¤à±à°¨à± à°à°¤à±à°ªà°¤à±à°¤à°¿ à°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.
à°à°£à°¾à°à°à°¾à°²à± మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± 9,42,333 à°®à°à°¦à°¿ à°ªà±à°°à°à°²à± నివసిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±.[58] à°à°¦à°¿ బహà±à°³à°à°¾à°¤à°¿ à°ªà±à°°à°à°²à± నివసిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°¦à±à°¶à°. 20 à°µ శతాబà±à°¦à° à°à°¿à°µà°°à°¿ à°à°¾à°à°à°²à± à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°à°¨à°¾à°à°¾ à°µà±à°à°à°à°¾ à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°à°¦à°¿. 1960 నాà°à°¿à°à°¿ à°à°¨à°¸à°à°à±à°¯ 83,000 à°à°à°¡à°à°¾ 2016 నాà°à°¿à°à°¿ 8,46,000 à°à°¿ ఠధిà°à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°ªà±à°°à°à°²à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ (60%), ఠఫారౠ(35%) à°°à±à°à°¡à± ఠతిపà±à°¦à±à°¦ à°à°¾à°¤à°¿ సమà±à°¹à°¾à°²à±à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ à°µà°à°¶à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨ à°ªà±à°°à°à°²à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨à°à°à°¾ à°à°¸à±à°¸à°¾à°ªà±à°°à°à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. మిà°à°¿à°²à°¿à°¨ 5% à°à°¿à°¬à±à°à± à°à°¨à°¾à°à°¾ à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨à°à°à°¾ à°¯à±à°®à±à°¨à± à° à°°à°¬à±à°²à±, à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¨à±à°²à±, à°¯à±à°°à±à°ªà°¿à°¯à°¨à±à°²à± (à°«à±à°°à±à°à°à°¿,à°à°à°¾à°²à°¿à°¯à°¨à±à°²à±) à°à°à°à°¾à°°à±. à°ªà±à°°à°à°²à°²à± దాదాపౠ76% à°ªà°à±à°à°£ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à°²à± నివసిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. మిà°à°¿à°²à°¿à°¨à°µà°¾à°°à± మతసà°à°¬à°à°§à°¿à°¤ à°ªà±à°°à°à°²à±.[3] à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°ªà±à°°à±à°à± à°¦à±à°¶à°¾à°²à°à± à°à±à°à°¦à°¿à°¨ à° à°¨à±à° à°®à°à°¦à°¿ వలస à°ªà±à°°à°à°²à±, శరణారà±à°§à±à°²à± నివసిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à°à°¾à°¸à±à°®à±à°ªà°¾à°²à°¿à°à°¨à± à°ªà°à±à°à°£à°µà°¾à°¦à° à°à°¾à°°à°£à°à°à°¾ à°à°¿à°¬à±à°à± à°¨à°à°°à°¾à°¨à±à°¨à°¿ "à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°°à°à°²à± à°«à±à°°à±à°à°à± హాà°à°à± à°à°¾à°à°à±" ఠని పిలà±à°¸à±à°¤à°¾à°°à±.[59]
à°à°¾à°·à°²à± మారà±à°à±
Historical Population | ||
---|---|---|
à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à° | à°à°¨à°¾à°à°¾ | ±% p.a. |
1950 | 62,001 | â    |
1955 | 69,589 | +2.34% |
1960 | 83,636 | +3.75% |
1965 | 1,14,963 | +6.57% |
1970 | 1,59,659 | +6.79% |
1977 | 2,77,750 | +8.23% |
1980 | 3,58,960 | +8.93% |
1985 | 4,25,613 | +3.47% |
1990 | 5,90,398 | +6.76% |
1995 | 6,30,388 | +1.32% |
2000 | 7,17,584 | +2.62% |
2005 | 7,84,256 | +1.79% |
2010 | 8,51,146 | +1.65% |
2015 | 9,27,414 | +1.73% |
2016 | 9,42,333 | +1.61% |
Source: World Bank[60] |
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à° బహà±à°à°¾à°·à°¾ à°¦à±à°¶à°. [3] à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° నివాసితà±à°²à°²à± ఠధిà°à°à°à°¾ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ (5,24,000) à°à°¾à°·à°¾à°µà°¾à°¡à±à°à°°à±à°²à±, ఠఫారౠ(3,06,000)à°à°¾à°·à°¾à°µà°¾à°¡à±à°à°°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à° à°à°¾à°·à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿, ఠఫారౠà°à°¾à°¤à°¿ సమà±à°¹à°¾à°² మాతà±à°à°¾à°·à°²à±à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°°à±à°à°¡à± à°à°¾à°·à°²à± à°à°«à±à°°à±à°¯à°¾à°¸à°¿à°¯à°¾à°à°¿à°à± (à°à±à°·à°¿à°à°¿à°à±) à°à±à°à±à°à°¬à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨à°µà°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾, ఠరబిà°à±, à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°à°¾à°·à°²à± à°®à±à°¡à± ఠధిà°à°¾à°°à°¿à° à°à°¾à°·à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.[61]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°¾à°·à°²à±
ఠరబిà°à± మతపరమà±à°¨ à°ªà±à°°à°¾à°®à±à°à±à°¯à°¤ à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°¦à°¿. ఠరబిà°à± à°ªà±à°°à°à°²à± à°à°§à±à°¨à°¿à° à°ªà±à°°à°¾à°®à°¾à°£à°¿à° ఠరబిà°à± à°à°¾à°·à°¾ వాడà±à°à°°à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. దాదాపౠ59,000 à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° నివాసితà±à°²à± " తా- à°à°à±à°à°¿- à° à°¦à±à°¨à°¿ ఠరబిà°à± మాà°à°¡à°²à°¿à°à° మాà°à±à°²à°¾à°¡à°¤à°¾à°°à±. à°¦à±à°¨à°¿à°¨à°¿ à°à°¿à°¬à±à°à± ఠరబిà°à± ఠని à°à±à°¡à°¾ పిలà±à°¸à±à°¤à°¾à°°à±. à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°à°à±à°à°¬à°¦à±à°§à°®à±à°¨ à°à°¾à°¤à±à°¯ à°à°¾à°·à°à°¾ పనిà°à±à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°à°¾à°²à°¨à±à°² à°à°¾à°²à° à°¨à±à°à°¡à°¿ వారసతà±à°µà°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿.[61]
మతఠమారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨à°à°à°¾ à°®à±à°¸à±à°²à°¿à°à°²à± à°¸à°à°à±à°¯à°¾à°ªà°°à°à°à°¾ à°à°§à°¿à°à±à°¯à°¤à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à°¦à±à°¶à° à°à°¨à°¾à°à°¾à°²à± 94% à°®à°à°¦à°¿ (2012 నాà°à°¿à°à°¿ à°¸à±à°®à°¾à°°à± 7,40,000 à°®à°à°¦à°¿ à°®à±à°¸à±à°²à°¿à°®à±à°²à±) à°®à±à°¸à±à°²à°¿à°®à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. ఠయితౠమిà°à°¤à°¾ 6% à°à±à°°à±à°¸à±à°¤à°µà±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. [3]
హిà°à°¸à°¾à°¤à±à°®à°à°à°°à±à°¯à°² à°¨à±à°à°¡à°¿ తపà±à°ªà°¿à°à°à±à°à±à°µà°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°°à° దాà°à°¿ à°®à±à°¸à±à°²à°¿à° సమà±à°¹à° హారà±à°¨à± à°à°«à± à°à°«à±à°°à°¿à°à°¾à°²à± à°ªà±à°°à°µà±à°¶à°¿à°à°à°¡à°à°¤à± à°à°¿à°¬à±à°à±à°²à±à°à°¿ à°®à±à°¦à°à°¿à°¸à°¾à°°à°¿à°à°¾ à°®à±à°¸à±à°²à°¿à° మతఠపà±à°°à°µà±à°¶à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. 1900 లౠఫà±à°°à±à°à°à°¿ వలస పాలన à°ªà±à°°à°¾à°°à°à° à°à°¾à°²à° వరà°à± à°à°¿à°¬à±à°à±à°²à± à°à±à°°à±à°¸à±à°¤à°µà±à°²à± à°²à±à°°à±. à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾à°à°¡à±à°²à± à°à±à°¨à±à°¨à°¿ à°à°¾à°¥à°²à°¿à°à± à°¬à±à°à°¦à°¾à°² పాఠశాలలà±, ఠనాధ శరణాలయాల à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¨ à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°µà°à±à°à°¿à°¨ 100-300 à° à°¨à±à°à°°à±à°²à± మాతà±à°°à°®à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°°à°¾à°à±à°¯à°¾à°à°à° à°à°¸à±à°²à°¾à°à°à± à°à°à±à° à°¦à±à°¶à±à°¯ మతà°à°à°¾ à°à±à°°à±à°¤à°¿à°¸à±à°¤à± à° à°¨à±à°¨à°¿ విశà±à°µà°¾à°¸à°¾à°²à°à± à°à±à°à°¦à°¿à°¨ à°ªà±à°°à±à°²à°à± సమానతà±à°µà° (à°®à±à°¦à°à°¿ à°à°°à±à°à°¿à°à°²à±), మత à° à°¨à±à°¸à°°à°£ à°¸à±à°µà±à°à±à° (à°°à±à°à°¡à°µ à°à°°à±à°à°¿à°à°²à±) à°à°à±à°à°¿à°à°¦à°¿.[62][63] à°à°¾à°²à°¾à°®à°à°¦à°¿ à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°®à±à°¸à±à°²à°¿à°à°²à± à°·à±à°¨à°¿ పాఠశాల, à°¸à±à°¨à±à°¨à°¿ à°¤à±à°à°à± à°à°à±à°à±à°¬à°¡à°¿ à°à°à°à°¾à°°à±. à°¸à±à°«à± à°®à±à°¸à±à°²à°¿à°®à±à°²à± à°à°¤à°° పాఠశాలలà°à± హాà°à°°à±à°¤à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. [64] à°à°à°à°°à±à°¨à±à°·à°¨à°²à± రిలిà°à°¿à°¯à°¸à± à°«à±à°°à±à°¡à°®à± à°°à°¿à°ªà±à°°à±à°à± (2008) à°à°§à°¾à°°à°à°à°¾ à°®à±à°¸à±à°²à°¿à° à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à±à°²à°à± మతమారà±à°ªà°¿à°¡à°¿ à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿, మరà±à° మతానిà°à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨ వారిని వివాహఠà°à±à°¸à±à°à±à°µà°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ ఠధిà°à°¾à°°à° à°à°à°¦à°¿. మతమారà±à°ªà°¿à°¡à°¿ à°à±à°¸à±à°à±à°¨à±à°¨ à°ªà±à°°à°à°²à± వారి à°à±à°à±à°à°¬à°, à°µà°à°¶à°, సమాà°à° à°¨à±à°à°¡à°¿ à°ªà±à°°à°¤à°¿à°à±à°² à°à°°à±à°¯à°²à°¨à± à°à°¦à±à°°à±à°à±à°à°à± à°à°à°à°¾à°°à±.[65]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°¡à°¿à°¯à±à°¸à±à°¸à± à°¸à±à°µà°²à±à°ªà°¸à°à°à±à°¯à°²à± à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°à±à°¯à°¾à°¥à°²à°¿à°à± à°ªà±à°°à°à°²à°à± à°¸à±à°µà°²à± à° à°à°¦à°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. 2006 లౠ7,000 à°®à°à°¦à°¿ à°à±à°°à±à°¸à±à°¤à°µà±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. [66]
à°à°°à±à°à±à°¯à° మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à± à°ªà±à°°à°à°² à°à°¯à±à°à°ªà±à°°à°®à°¾à°£à° 63.2 à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°²à±à°à°¾ à° à°à°à°¨à°¾ à°µà±à°¯à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. మహిళలà°à± à°¸à°à°¤à°¾à°¨à±à°¤à±à°ªà°¤à±à°¤à°¿ 2.35 à°à°à°¦à°¿.[3] à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± 1,00,000 à°®à°à°¦à°¿à°à°¿ 18 à°®à°à°¦à°¿ à°µà±à°¦à±à°¯à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±.[67]
2010 నాà°à°¿à°à°¿ à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± 1,00,000 శిశà±à°à°¨à°¨à°¾à°²à°²à± 300 తలà±à°²à±à°²à± మరణిసà±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à°à°µà°¿ 2008 లౠ461.6, 1990 లౠ606.5 లౠà°à°à°¡à±à°µà°¿. 5 à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°² à°²à±à°ªà± పిలà±à°²à°¾à°²à°²à± 1000 à°®à°à°¦à°¿à°à°¿ 95 మరణాలౠసà°à°à°µà°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°µà±à°°à°¿à°²à± నాలà±à°à± వారాలలà±à°ªà± శిశà±à°®à°°à°£à°¾à°²à± 37 à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± 1,000 à°ªà±à°°à°¸à°µà°¾à°²à°à± à°¸à±à°µà°²à± à° à°à°¦à°¿à°¸à±à°¤à±à°¨à±à°¨ à°®à°à°¤à±à°°à°¸à°¾à°¨à±à°² à°¸à°à°à±à°¯ 6. 93 లౠà°à°°à±à°à°¿à°£à± à°¸à±à°¤à±à°°à±à°²à°à± 1 మరణఠసà°à°à°µà°¿à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[68]
à°à°¿à°¬à±à°à± మహిళల బాలిà°à°²à°²à± 93.1% à°®à°à°¦à°¿ à°¸à±à°¤à±à°°à± à°¸à±à°¨à±à°à°¿à°·à°¨à± విధానానిà°à°¿ à°²à±à°¨à±à°¤à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±.[69] à°à°¶à°¾à°¨à±à°¯ à°à°«à±à°°à°¿à°à°¾ à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨ à°à±à°à°¾à°à°, à°¤à±à°°à±à°ªà± సమà±à°ª à°à°¾à°à°¾à°²à°²à± à° à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à°à°¾à°à°¾à°°à° à°à°à°°à°£à°²à± à°à°à°¦à°¿.[70][71] 1994 లౠà°à°à±à°à°¬à°¦à±à°¦à°à°à°¾ నిషà±à°§à°¿à°à°à°¿à°¨à°ªà±à°ªà°à°¿à°à± ఠవిధానఠà°à°ªà±à°ªà°à°¿à°à± విసà±à°¤à±à°¤à°à°à°¾ à°à°à°°à°£à°²à± à°à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°¸à°à°¸à±à°à±à°¤à°¿à°²à± à°²à±à°¤à±à°à°¾ పాతà±à°à±à°ªà±à°µà°¡à°®à± à°à°à°¦à±à°à± à°à°¾à°°à°£à°.[72] సమాà°à°à°²à± మహిళలà°à± à°ªà±à°°à±à°¤à±à°¸à°¹à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿, à°ªà±à°°à°¦à°°à±à°¶à°¿à°à°à°¬à°¡à± à°¸à±à°¨à±à°¤à± నిరà±à°§à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ బలవà°à°¤à°à°à°¾ à° à°à°à±à°à°°à°¿à°à°à°¡à° à°¨à±à°à°¡à°¿ à°°à°à±à°·à°£à°¨à± à° à°à°¦à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°à°¦à°¿ à°à°¦à±à°¦à±à°¶à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.[72][73]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿ మఠà°à°¨à°¾à°à°¾à°²à± 94% à°ªà±à°°à±à°·à±à°²à°²à± à°à±à°¡à°¾ à°¸à±à°¨à±à°¤à± à°à°à°°à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°à°¦à°¨à°¿ నివà±à°¦à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.[74]
విదà±à°¯ మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à± à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà° విదà±à°¯à°à± à°ªà±à°°à°¾à°§à°¾à°¨à±à°¯à°¤ à°à°¸à±à°¤à±à°à°¦à°¿. 2009 నాà°à°¿à°à°¿ 20.5% సాà°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¿à° బడà±à°à±à°à±à°¨à± విదà±à°¯à°¾à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°°à°à± à°à±à°à°¾à°¯à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿.[75]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± విదà±à°¯à°¾à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥ à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°à°²à± à°à° పరిమిత విదà±à°¯à°¾à°°à±à°¥à±à°²à°à± à°¤à°à°¿à°¨à°à±à°²à±à°à°¾ à°°à±à°ªà±à°à°¦à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à° à°¦à±à°µà°¿à°§à°à°à°¾ పాఠశాల విధానానà±à°¨à°¿ ఠధిà°à°à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¤à°¸à±à°¥à°¾à°¯à°¿ à°«à±à°°à±à°à°à± వలసవాద విధà±à°¯à°¾à°µà°¿à°§à°¾à°¨à° à°à°à°°à±à°·à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° పరిసà±à°¥à°¿à°¤à±à°²à°à±, ఠవసరాలà°à± à°¤à°à°¿à°¨à°à±à°²à± à°°à±à°ªà±à°à°¦à°¿à°à°à°¬à°¡ à°²à±à°¦à±.[75]
1990 à°² à°à°¿à°µà°°à°²à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± ఠధిà°à°¾à°°à±à°²à± à°à°¾à°¤à±à°¯ విదà±à°¯à°¾ విధానà°à°²à± సవరణలౠà°à±à°¸à°¾à°°à±. నిరà±à°µà°¾à°¹à° ఠధిà°à°¾à°°à±à°²à±, à°à°ªà°¾à°§à±à°¯à°¾à°¯à±à°²à±, తలà±à°²à°¿à°¦à°à°¡à±à°°à±à°²à±, à°à°¾à°¤à±à°¯ à° à°¸à±à°à°¬à±à°²à± à°¸à°à±à°¯à±à°²à±, à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà±à°¤à°° à°¸à°à°¸à±à°¥à°²à± à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¿à°à°ªà±à°² à°ªà±à°°à°à±à°°à°¿à°¯à°¨à± à°ªà±à°°à°¾à°°à°à°à°¿à°à°à°¾à°°à±. à°à±à°°à°µ à°¶à±à°°à°¦à±à°§ ఠవసరఠఠయిన à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°²à°¨à± à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à°¾à°°à±. వాà°à°¿à°¨à°¿ à°®à±à°°à±à°à±à°ªà°°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°¦à±à°¢à°®à±à°¨ సిఫారà±à°¸à±à°²à± à° à°à°¦à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¡à°¾à°¯à°¿. 2000-2010 à°à°¾à°²à°à°²à± విదà±à°¯à°¾ à°°à°à°à° à°à°§à±à°¨à±à°à°°à°¿à°à°à°¡à° à°à±à°¸à° à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà° సమà°à±à°° à°¸à°à°¸à±à°à°°à°£ à°ªà±à°°à°£à°¾à°³à°¿à°à°¨à± సిదà±à°§à° à°à±à°¸à°¿à°à°¦à°¿. 2000 à°à°à°¸à±à°à±à°²à± ఠధిà°à°¾à°°à°¿à° విదà±à°¯ à°ªà±à°°à°£à°¾à°³à°¿à° à°à°à±à°à° à°à°®à±à°¦à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°ªà°à°à°µà°°à±à°· à°ªà±à°°à°£à°¾à°³à°¿à°à°¾ విధానà°à°²à± à°à° మధà±à°¯-à°à°¾à°² à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°ªà±à°°à°£à°¾à°³à°¿à°à°¨à± à°°à±à°ªà±à°à°¦à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°ªà±à°°à°¾à°¥à°®à°¿à° విదà±à°¯à°¾ à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥ à°à°£à°¨à±à°¯à°à°à°¾ à°ªà±à°¨à°°à±à°µà±à°¯à°µà°¸à±à°¥à±à°à°°à°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. నిరà±à°à°à°§ విదà±à°¯ à°ªà±à°°à°µà±à°¶à°ªà±à°à±à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¦à± à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°² à°ªà±à°°à°¾à°¥à°®à°¿à° విదà±à°¯, నాలà±à°à± à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°² మాధà±à°¯à°®à°¿à° విదà±à°¯ à°à°à°¦à±à°²à± à°à°¾à°à°à°à°¾ à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°¸à±à°à°à°¡à°°à± పాఠశాలలà°à± à°ªà±à°°à°µà±à°¶à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°ªà±à°°à°¾à°¥à°®à°¿à° విదà±à°¯ సరà±à°à°¿à°«à°¿à°à±à°à± ఠవసరమవà±à°¤à±à°à°¦à°¿. ఠదనà°à°à°¾ à°à±à°¤à±à°¤ à°à°à±à°à° à°¦à±à°µà°¿à°¤à±à°¯ à°¸à±à°¥à°¾à°¯à°¿ à°µà±à°¤à±à°¤à°¿ à°¬à±à°§à°¨à°¨à± à°ªà±à°°à°µà±à°¶à°ªà±à°à±à°à°¿ à°¦à±à°¶à°à°²à± విశà±à°µà°µà°¿à°¦à±à°¯à°¾à°²à°¯ à°¸à±à°à°°à±à°¯à°¾à°²à°¨à± à°à°°à±à°ªà°¾à°à± à°à±à°¸à°¿à°à°¦à°¿.[75]
à°à°¡à±à°¯à±à°à±à°·à°¨à°²à± à°ªà±à°²à°¾à°¨à°¿à°à°à± à°à°à±à°à°, à°®à±à°¡à°¿à°¯à°-à°à°°à±à°®à± యాà°à±à°·à°¨à± à°¸à±à°à±à°°à°¾à°à°à± ఫలితà°à°à°¾ విదà±à°¯à°¾ à°°à°à°à° à° à°à°¤à°à°¾ à°à°£à°¨à±à°¯à°®à±à°¨ à°ªà±à°°à±à°à°¤à°¿ నమà±à°¦à± à°à±à°¯à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.[75] à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨à°à°à°¾ పాఠశాల నమà±à°¦à±, హాà°à°°à± నిలà±à°ªà±à°¦à°² శాతఠà°à±à°à°¤ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à±à°¯ à°µà±à°µà°¿à°§à±à°¯à°à°¤à± à°à±à°°à°®à°à°à°¾ ఠధిà°à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. 2004 à°¨à±à°à°¡à°¿ 2005 à°¨à±à°à°¡à°¿ 2007-08 వరà°à± à°ªà±à°°à°¾à°§à°®à°¿à° పాఠశాలలౠబాలిà°à°²à± నిà°à°° నమà±à°¦à± 18.6% à°ªà±à°°à°¿à°à°¿à°à°¦à°¿; బాలà±à°°à°²à± 8.0% à°ªà±à°°à°¿à°à°¿à°à°¦à°¿. à°à°¦à± à°à°¾à°²à°à°²à± మాధà±à°¯à°®à°¿à° పాఠశాలల నిà°à°° నమà±à°¦à±à°²à± 72.4% ఠధిà°à°°à°¿à°à°à°¾à°¯à°¿. బాలà±à°°à°²à± 52.2% ఠధిà°à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°¸à±à°à°à°¡à°°à± à°¸à±à°¥à°¾à°¯à°¿à°²à± నమà±à°¦à±à°² శాతఠబాలిà°à°²à°²à± 49.8%, బాలà±à°°à°²à± 56.1% ఠధిà°à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿.[76]
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà° à°®à±à°à±à°¯à°à°à°¾ à°¸à°à°¸à±à°¥à°¾à°à°¤ à°®à±à°²à°¿à° సదà±à°ªà°¾à°¯à°¾à°²à°¨à±, à°¬à±à°§à°¨à°¾ సామà°à±à°°à°¿à°¨à°¿ à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°¦à±à°·à±à°à°¿à°¨à°¿ à°à±à°à°¦à±à°°à±à°à°°à°¿à°à°à°¿à°à°¦à°¿. à°à±à°¤à±à°¤ తరà°à°¤à°¿ à°à°¦à±à°²à°¨à± నిరà±à°®à°¿à°à°à°¡à°, పాఠà±à°¯à°ªà±à°¸à±à°¤à°à°¾à°²à°¨à± సరఫరా à°à±à°¯à°¡à° à°µà°à°à°¿ వాà°à°¿à°ªà± à°¦à±à°·à±à°à°¿ à°à±à°à°¦à±à°°à±à°à°°à°¿à°à°à°¡à° à°à°à°¦à±à°²à± à°à°¾à°à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. à°ªà±à°¸à±à°à± à°à±à°°à°¾à°à±à°¯à±à°¯à±à°·à°¨à± విదà±à°¯à°¾à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°°à°à± à° à°°à±à°¹à°¤ à°à°¨à±à°¨ శిà°à±à°·à°à±à°²à°¨à± తయారà±à°à±à°¯à°¡à°, à°µà±à°¤à±à°¤à°¿ శిà°à±à°·à°£à°à± à° à°¨à±à°à±à°£à°à°à°¾ à°¯à±à°µà°¤à°¨à± à°ªà±à°°à±à°¤à±à°¸à°¹à°¿à°à°à°à° పౠదà±à°·à±à°à°¿ à°ªà±à°à±à°à°¡à° à°à°°à°¿à°à°¿à°à°¦à°¿.[75] 2012 నాà°à°¿à°à°¿ à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à° à°à±à°·à°°à°¾à°¸à±à°¯à°¤ శాతఠ70% à°à°¨à±à°¨à°à±à°²à± à° à°à°à°¨à°¾ à°µà±à°¯à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.[77]
à°¦à±à°¶à°à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¤ విదà±à°¯à°¨à± à° à°à±à°¯à°¸à°¿à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ " à°à°¿à°¬à±à°à°¿ విశà±à°µà°µà°¿à°¦à±à°¯à°¾à°²à°¯à° " à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.
à°¸à°à°¸à±à°à±à°¤à°¿ మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± వసà±à°¤à±à°°à°§à°¾à°°à°£ à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à° à°µà±à°¡à°¿ à°¶à±à°·à±à° వాతావరణానిà°à°¿ à° à°¨à±à°à±à°²à°à°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à±à°¨à±à°¸à±, à°à± à°·à°°à±à°à±à°²à± à°µà°à°à°¿ పాశà±à°à°¾à°¤à±à°¯ à°¦à±à°¸à±à°¤à±à°²à± ధరిà°à°à°¿à°¨à°ªà±à°ªà±à°¡à±, à°ªà±à°°à±à°·à±à°²à± సాధారణà°à°à°¾ మాà°à°µà°¿à°¸à± ధరిసà±à°¤à°¾à°°à±. à°à°¦à°¿ నడà±à°®à± à°à±à°à±à°à± ధరిà°à°à± సాà°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯ సరà±à°à°à± లాà°à°à°¿ వసà±à°¤à±à°°à°. à° à°¨à±à°à°®à°à°¦à°¿ à°¸à°à°à°¾à°° à°à°¾à°¤à±à°²à°à± à°à±à°à°¦à°¿à°¨ à°ªà±à°°à°à°²à± à°à±à°à°¾ (à°°à±à°®à°¨à± à°à±à°à°¾) ఠని పిలిà°à± à°¤à±à°²à±à°²à°à°¿ పతà±à°¤à°¿ వసà±à°¤à±à°°à°¾à°¨à±à°¨à°¿ ధరిసà±à°¤à°¾à°°à±. à°¦à±à°¨à°¿à°¨à°¿ à°®à±à°à°¾à°²à°¿ à°®à±à°¦à±à°à°¾ à°à±à°à±à°à°¿ à°à±à°à° à°®à±à°¦ à°µà±à°¸à±à°à±à°à°à°¾à°°à±.
à°¸à±à°¤à±à°°à±à°²à± సాధారణà°à°à°¾ à°¡à±à°°à°à± ధరిసà±à°¤à°¾à°°à±. à°à°¦à°¿ à°à° à°ªà±à°¡à°µà±à°¨, à°¤à±à°²à°¿à°à°ªà°¾à°à°¿, డయాఫనసౠవాయà±à°²à± ఠనౠడà±à°°à±à°¸à±. à°à°¦à°¿ పతà±à°¤à°¿ à°²à±à°¦à°¾ పాలిసà±à°à°°à±à°¤à± తయారà±à°à±à°¸à± à° à°¡à±à°°à±à°¸à±à°¨à± à°ªà±à°°à±à°¤à°¿-à°ªà±à°¡à°µà±, à°¸à°à°-à°¸à±à°²à°¿à°ªà±, à°¬à±à°°à°¾à°¤à± ధరిసà±à°¤à°¾à°°à±. వివాహిత à°¸à±à°¤à±à°°à±à°²à± షాషౠఠని పిలà±à°µà°¬à°¡à± à°¡à±à°°à±à°¸à±à°¨à± తలపౠధరిసà±à°¤à°¾à°°à±. ఠలాà°à± à°à°¾à°°à±à°¬à°¾à°¸à°°à± ఠనౠవసà±à°¤à°à°¤à± పౠశరà±à°°à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°à°ªà±à°ªà±à°à±à°à°à°¾à°°à±. à°ªà±à°³à±à°²à°¿ à°à°¾à°¨à°¿ à°¯à±à°µà°¤à±à°²à± ఠయితౠà°à°²à±à°²à°ªà±à°ªà±à°¡à± వారి తలలౠà°à°ªà±à°ªà± వసà±à°¤à±à°°à° ధరిà°à°à°°à±. à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯ à° à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¨à±à°²à°²à± à°ªà±à°°à±à°·à±à°²à± à°à±à°²à±à°¬à°¿à°¯à°¾ (à°¸à±à°®à°¾à°²à±à°²à± à°à±à°²à±à°²à±à°¯à±à°¯à°¾à°¦à±), à°¸à±à°¤à±à°°à± à°à°¿à°²à±à°¬à°¾à°¬à±à°²à± à°µà°à°à°¿ సాà°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯ à° à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¾ వసà±à°¤à±à°°à° ధరిసà±à°¤à°¾à°°à±. à°ªà°à°¡à±à°à°²à± à°µà°à°à°¿ à°à±à°¨à±à°¨à°¿ à°¸à°à°¦à°°à±à°à°¾à°²à°²à± à°®à°à±à°°à±à°¬à± à°²à±à°¨à°¿ à°¬à±à°°à±à°¬à±à°°à± à°¤à±à°à°² à°ªà±à°°à°à°²à± ధరిà°à°à± à°à°à°°à°£à°¾à°²à°à± సమానమà±à°¨ à°ªà±à°°à°¤à±à°¯à±à° à°¨à°à°²à°¤à±, తల వసà±à°¤à±à°°à°¾à°²à°¤à± à°¸à±à°¤à±à°°à±à°²à± తమనౠతామౠఠలà°à°à°°à°¿à°à°à°µà°à±à°à±.[78]
à°à°¿à°¬à±à°à± వాసà±à°¤à°µà°¿à° à°à°³ à°à°¾à°²à°¾à°µà°°à°à± మరà±à°à±à°¨à°ªà°¡à°¿ à°ªà±à°°à°§à°¾à°¨à°à°à°¾ పాà°à°² à°°à±à°ªà°à°²à± à°®à±à°à°¿à°à°à°à°¾ à°¸à°à°°à°à±à°·à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°¸à±à°²à°¾à°®à°¿à°à±, à°à°à±à°à±à°®à°¨à±, à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°ªà±à°°à°à°¾à°µà°¾à°² à° à°¨à±à° à°à°¦à°¾à°¹à°°à°£à°²à± à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°à°µà°¨à°¾à°²à±à°²à± à°à±à°¡à°¾ à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à°µà°à±à°à±, à°µà±à°à°¿à°²à± à°ªà±à°²à°¾à°¸à±à°à°¾à°°à±à°µà°°à± పని, à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯ à°à°¿à°¤à±à°°à°¾à°²à±, à°à°¾à°²à°¿à°à±à°°à°¾à°«à±à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿.
à°¸à°à°à±à°¤à° మారà±à°à±
à°¸à±à°®à°¾à°²à± à°ªà±à°°à°à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ à°à°¾à°¨à°ªà°¦ à°¨à±à°¤à±à°¯ à°à°§à°¾à°°à°¿à°¤ à°¸à±à°¸à°à°ªà°¨à±à°¨à°®à±à°¨ à°¸à°à°à±à°¤ వారసతà±à°µà°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±. à°à°¾à°²à°¾ à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿ పాà°à°²à± à°ªà±à°à°à°à±à°¨à°¿à°à±à°à°¾ (à°ªà°à° à°à°®à°à°¾à°²à±)à°à°à°à°¾à°¯à°¿. వారౠపà±à°°à°§à°¾à°¨ à°¸à±à°¥à°¾à°¯à°¿ à°µà°à°à°¿ హిపà±à°à°¾à°à±à°¨à°¿à°à± (సపà±à°¤ à°à°®à°à°¾à°²à±)à°à± à°à°¿à°¨à±à°¨à°à°à°¾ à°à±à°µà°²à° à°à°¨à°¿à°®à°¿à°¦à°¿à°à°¿ à°à°¦à± à°¸à±à°µà°°à°¾à°²à°¨à± మాతà±à°°à°®à± à°à°ªà°¯à±à°à°¿à°¸à±à°¤à°¾à°°à±. à°¸à±à°®à°¾à°²à± à°¸à°à°à±à°¤à° à°®à±à°à±à°à°®à±à°¦à° వినà°à°¾à°¨à± à°à°¥à°¿à°¯à±à°ªà°¿à°¯à°¾, à°¸à±à°¡à°¾à°¨à± à°²à±à°¦à°¾ à° à°°à±à°¬à°¿à°¯à°¾ à°¦à±à°µà±à°ªà°à°²à±à°ªà° à°µà°à°à°¿ సమà±à°ª à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°² శబà±à°¦à°¾à°²à°à°à°à± à°à°¿à°¨à±à°¨à°à°à°¾ వినపడà±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°¾à°¨à± దాని à°¸à±à°µà°à°¤ à°ªà±à°°à°¤à±à°¯à±à° à°¸à±à°µà°°à°¾à°²à±, à°¶à±à°²à±à°²à± à°à°¿à°µà°°à°¿à°à°¿ à°à±à°°à±à°¤à°¿à°à°à°¬à°¡à°¤à°¾à°¯à°¿. à°¸à±à°®à°¾à°²à± పాà°à°²à± పాà°à°² à°°à°à°¯à°¿à°¤à°²à± (à°²à°à±à°·à±à°à°¾à°¨à±), à°à°¾à°¯à°à±à°²à± (à°à±à°¡à±à°à°¾ "వాయిసà±") మధà±à°¯ సహà°à°¾à°° విధానà°à°¤à± à°°à±à°ªà±à°à°¦à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°à°à°¾à°¯à°¿. à°ªà±à°°à±à°® à°à°§à°¾à°°à°¿à°¤ à°à±à°¤à°¾à°²à°¤à± à°à±à°¡à°¿à°¨ à°¸à±à°®à°¾à°²à± à°¸à°à°à±à°¤à°¬à°¾à°£à°¿ " బాలà±à°µà± " à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°ªà±à°°à°à°¾à°¦à°°à°£ à°ªà±à°à°¦à°¿à°à°¦à°¿.[79]
సాà°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯ ఠఫారౠసà°à°à±à°¤à° హారà±à°¨à± à°à°«à± à°à°«à±à°°à°¿à°à°¾à°²à±à°¨à°¿ à°à°¤à°° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°¾à°² (à°à°¥à°¿à°¯à±à°«à°¿à°¯à°¾) à°à°¾à°¨à°ªà°¦ à°¸à°à°à±à°¤à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°ªà±à°²à°¿ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ ఠరబిà°à± à°¸à°à°à±à°¤ à°®à±à°²à°¾à°à°¶à°¾à°²à°¨à± à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°¿à°¬à±à°à± à°à°°à°¿à°¤à±à°° à°¸à°à°à°¾à°° à°ªà±à°°à°à°² à°à°µà°¿à°¤à±à°µà°, పాà°à°²à±à°²à± నమà±à°¦à± à°à±à°¯à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿. à°¸à°à°à°¾à°° à°¤à±à°à°² à°ªà±à°°à°à°²à± à°µà±à°²à°¾à°¦à°¿ à°¸à°à°µà°¤à±à°¸à°°à°¾à°²à°à± à°®à±à°à°¦à± à°à°°à±à°®à°¾à°²à°¨à± à°à°à±à°à°¿ à°ªà±à°°à°¾à°¤à°¨ à°à°à°¿à°ªà±à°à±, à°à°¾à°°à°¤à°¦à±à°¶à°, à°à±à°¨à°¾ మసాలాదినà±à°¸à±à°²à±, పరిమళదà±à°°à°µà±à°¯à°¾à°²à°¨à± à°à±à°¨à±à°à±à°²à± à°à±à°¸à±à°µà°¾à°°à±. ఠఫరౠసాహితà±à°¯à° à°à±à°¡à°¾ ఠధిà°à°à°à°¾ à°¸à°à°à±à°¤à°®à°¯à°à°à°¾ à°à°à°à±à°à°¦à°¿. వివాహà°, à°¯à±à°¦à±à°§à°, à°ªà±à°°à°¶à°à°¸à°²à±, à°ªà±à°°à°à°²à±à°à°¾à°²à± à°µà°à°à°¿ à°à°¾à°µà°¾à°²à°¨à± పాà°à°²à°°à±à°ªà°à°²à± à°µà±à°¯à°à±à°¤à°ªà°°à±à°¸à±à°¤à±à°à°à°¾à°°à±.[80]
సాహితà±à°¯à° మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°¸à±à°¦à±à°°à±à° à°à°µà°¿à°¤à±à°µ à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯à° à°à°à°¦à°¿. బాà°à°¾ à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°¯à°¬à°¡à°¿à°¨ à°¸à±à°®à°¾à°²à±à°¬à°¾à°£à°¿ à°à°¬à°¾à°¯à±, à°à°¿à°«à±à°à±, à°à±à°°à°¾à°°à±, విà°à±à°²à±, à°¬à±à°°à°¨à±à°¬à°°à±, à°¬à±à°°à±à°à°¾à°¡à±, à° à°«à°°à±, à°à±à°¯à°¾à°°à± à°®à±à°¦à°²à±à°¨ à°¸à±à°®à°¾à°²à± à°à°µà°¿à°¤à±à°µ à°°à±à°ªà°¾à°²à± à°à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°à°¬à± (à°à°¤à°¿à°¹à°¾à°¸ పదà±à°¯à°) à°à°¾à°²à°¾ à°à±à°²à°¿à°·à±à°à°à°à°¾ తరà°à±à°à°¾ 100 వరà±à°¸à°² à°ªà±à°¡à°µà±à°¨ à°à°µà°¿à°¤à±à°µà°°à±à°ªà°à°²à± à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à° à°¯à±à°µ à°à°µà°¿ పదà±à°¯à° à°à°à°ªà±à°à± à°à±à°¯à°à°²à°¿à°à°¿à°¨à°ªà±à°ªà±à°¡à± à°à°µà°¿à°¤à±à°µ సాధనà°à°¾ పరిà°à°£à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°à°¦à°¿ à°à°¨à±à°¨à°¤ à°à°µà°¿à°¤à±à°µà°à°à°¾ పరిà°à°£à°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°à°¦à°¿. à°®à±à°®à±à°°à°¿à°à°°à± à°¬à±à°à°¦à°¾à°²à±, à°°à±à°¸à°¿à°à°°à±à°² à°¬à±à°à°¦à°¾à°²à± (హఫà±à°¦à°¾à°¯à°¾à°²à±) à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯à°¬à°¦à±à°§à°à°à°¾ à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°à°¦à°¿à°¨ à°à°³à°¾à°°à±à°ªà°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°ªà±à°°à°à°¾à°°à° à°à±à°¶à°¾à°°à±. à°à°µà°¿à°¤à°²à°à± బారà±à°°à±à°¡à°¿à°à± (à°¸à±à°®à±à°¤à°¿ à°¸à°à°à±à°¤à°), ఠమానౠ(à°ªà±à°°à°¶à°à°¸à°²à±), à°à°¾à°à±à°²à± (à°¶à±à°à°à°¾à°°à°), à°à±à°¹à°¦à±à°¨à± (à°¦à±à°·à°£), à°¡à°¿à°à±à°°à±à°²à± (à°à±à°²à±à°¯à°¿à°à°à±), à°à±à°¬à°¾à°¬à°¾à°¬à± (మారà±à°à°¦à°°à±à°¶à°à°¤à±à°µà°) à°µà°à°à°¿ పలౠఠà°à°¶à°¾à°²à± à°¨à±à°ªà°¥à±à°¯à°à°à°¾ à°à°à°à°¾à°¯à°¿. à°à° à°ªà±à°°à°®à±à° à°à°µà°¿, à°µà±à°¯à°à±à°¤à°¿ మరణఠà°à±à°à°¾à°ªà°à°¾à°°à±à°§à° బారà±à°°à±à°¡à°¿à°à± à°¸à±à°µà°°à°ªà°°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.[81] ఠఫారౠà°à°¿à°¨à±à°¨à°¾à°²à°¿à°à°¿ à° à°¨à±à°¸à°à°§à°¾à°¨à°¿à°¤à°®à± à°à°à°à±à°à°¦à°¿. à°à°à°¦à°¿ à°µà±à°°à°¤à±à°µà°, à°à°µà°¿à°¤à±à°µà°, à°à°à±à°¤à°¿ à°à°²à°à°²à°¿à°¸à°¿à°¨ à°à°¾à°¨à°ªà°¦ à°à°¥à°² à°®à±à°à°¿à° à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯à°. వారౠà°à±à°¡à°¾ à°¯à±à°¦à±à°§ à°¸à°à°¬à°à°§à°¿à°¤ పాà°à°²à°²à± à°ªà±à°°à°¤à°¿à°à°¨à± à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°¨à±à°¨à°¾à°°à±.[82]
ఠదనà°à°à°¾, à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°²à± à°¸à±à°¦à±à°°à±à°à°®à±à°¨ à°à°¸à±à°²à°¾à° సాహితà±à°¯à° à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯à° à°à°à°¦à°¿. 16 à°µ శతాబà±à°¦à°à°²à± ఠబిసà±à°¸à°¿à°¨à°¿à°¯à°¾ à°®à±à°¦ ఠడాలౠసà±à°²à±à°¤à°¾à°¨à±à°à± à°¸à±à°¨à±à°¯à° à°à°à±à°°à°®à°£à°à± సాహితà±à°¯à°°à±à°ªà° à°à°¸à±à°¤à± షియాబౠఠలà±-à°¦à±à°¨à± à°°à°à°¿à°à°à°¿à°¨ à°«à±à°à±à°¹à± à° à°²à±-హబాషౠఠతà±à°¯à°à°¤ à°®à±à°à±à°¯à°®à±à°¨ à°à°¾à°°à°¿à°¤à±à°°à° à°°à°à°¨à°²à°²à± à°à°à°à°¿à°à°¾ à°à°¾à°µà°¿à°à°à°¬à°¡à±à°¤à±à°à°¦à°¿.[83] సమà±à°ªà°à°¾à°²à°à°²à± à° à°¨à±à°à°®à°à°¦à°¿ à°°à°¾à°à°à±à°¯à°µà±à°¤à±à°¤à°²à±, à°®à±à°§à°¾à°µà±à°²à± తమ à°à±à°à°¾à°ªà°à°¾à°²à°¨à± à°µà±à°°à°¾à°¤à°¬à°¦à±à°§à° à°à±à°¸à°¾à°°à±.
à°à±à°°à±à°¡à°²à± మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à±à°²à°²à± à°«à±à°à±à°¬à°¾à°²à± à°à±à°°à±à°¡ à° à°¤à±à°¯à°à°¤ à°ªà±à°°à°à°¾à°¦à°°à°£ à°ªà±à°à°¦à°¿à°à°¦à°¿. 1994 లౠà°à°¿à°¬à±à°à± " à°à°«à±.à°.à°à°«à±.à°. " à°¸à°à±à°¯à°¦à±à°¶à° ఠయినపà±à°ªà°à°¿à°à± 2000 లౠà°à°«à±à°°à°¿à°à°¨à± à°à°ªà± à°à°«à± à°¨à±à°·à°¨à±à°¸à± వరలà±à°¡à± à°à°ªà±à°ªà±à°²à°²à± à°à±à°µà°¾à°²à°¿à°«à±à°¯à°¿à°à°à± à°°à±à°à°¡à±à°²à°²à± మాతà±à°°à°®à± పాలà±à°à±à°à°¦à°¿. నవà°à°¬à°°à± 2007 నవà°à°¬à°°à±à°²à± à°à°¿à°¬à±à°à°¿ à°à°¾à°¤à±à°¯ à°«à±à°à±à°¬à°¾à°²à± à°à°à±à°à± 2010 à°à°«à±.à°.à°à°«à±.à°. à°ªà±à°°à°ªà°à° à°à°ªà±à°ªà± à°à±à°µà°¾à°²à°¿à°«à°¿à°à±à°·à°¨à± à°°à±à°à°¡à±à°²à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿à°¯à°¾ à°à°¾à°¤à±à°¯ à°à°à±à°à± à°®à±à°¦ 1-0 à°¤à±à°¡à°¾à°¤à± విà°à°¯à° సాధిà°à°à°¿ à°à°¦à°¿ à°®à±à°à±à°à°®à±à°¦à°à°¿ వరలà±à°¡à± à°à°ªà±-à°¸à°à°¬à°à°§à°¿à°¤ విà°à°¯à°¾à°¨à±à°¨à°¿ à°®à±à°¦à°à°¿à°¸à°¾à°°à°¿à°à°¾ నమà±à°¦à± à°à±à°¸à°¿à°à°¦à°¿. సమà±à°ªà°à°¾à°²à° à°¨à±à°à°¡à°¿ à°¨à±à°¤à°¨à°à±à°°à±à°¡à°²à± à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿ à°à±à°¯à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. విలà±à°µà°¿à°¦à±à°¯ à°µà°à°à°¿ à°à±à°°à±à°¡à°²à± పరిà°à°¯à° à°à±à°¯à°¬à°¡à±à°¤à±à°¨à±à°¨à°¾à°¯à°¿. à°ªà±à°°à°ªà°à° à°à°°à±à°à°°à± à°«à±à°¡à°°à±à°·à°¨à± à°à°¿à°¬à±à°à± à°à°°à±à°à°°à± à°«à±à°¡à°°à±à°·à°¨à±à°¨à± ఠమలౠà°à±à°¯à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ సహాయఠà°à±à°¸à°¿à°à°¦à°¿. à°¤à±à°°à±à°ªà± à°à°«à±à°°à°¿à°à°¾, à°à°°à±à°° సమà±à°¦à±à°° à°ªà±à°°à°¾à°à°¤à°à°²à± విలà±à°µà°¿à°¦à±à°¯ à° à°à°¿à°µà±à°¦à±à°§à°¿à°à°¿ మదà±à°¦à°¤à±à°à°¾ à°à°°à±à°à°¾à°²à± à° à°à°¤à°°à±à°à°¾à°¤à±à°¯ విలà±à°µà°¿à°¦à±à°¯ శిà°à±à°·à°£ à°à±à°à°¦à±à°°à° à°¸à±à°¥à°¾à°ªà°¿à°à°à°¬à°¡à°¿à°à°¦à°¿.
à°à°¹à°¾à°° à°¸à°à°¸à±à°à±à°¤à°¿ మారà±à°à±
à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¯à°¨à± à°µà°à°à°à°¾à°²à± à°¸à±à°®à°¾à°²à°¿, ఠఫారà±, à°¯à±à°®à±à°¨à±, à°«à±à°°à±à°à°à°¿ à°µà°à°à°² మిశà±à°°à°®à°à°¤à± ఠదనà°à°à°¾ à°¦à°à±à°·à°¿à°£ à°à°¸à°¿à°¯à°¾ (à°®à±à°à±à°¯à°à°à°¾ à°à°¾à°°à°¤à±à°¯) à°à°¹à°¾à°°à°¾à°²à°¤à± à°ªà±à°°à°à°¾à°µà°¿à°¤à°®à± à°à°à°à°¾à°¯à°¿. à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°µà°à°à°à°¾à°²à± సామానà±à°¯à°à°à°¾ à°à±à°à°à±à°® à°ªà±à°µà± à°¨à±à°à°¡à°¿ దాలà±à°à°¿à°¨à°à±à°à±à° à°µà°à°à°¿ మధà±à°¯à°ªà±à°°à°¾à°à±à°¯ à°¸à±à°à°à°§à°¾à°²à°¨à± à°à°ªà°¯à±à°à°¿à°à°à°¿ తయారౠà°à±à°¸à±à°¤à°¾à°°à±. à°¤à°à°¦à±à°°à°¿ à°¶à±à°²à°¿ à°à°µà±à°¨à±à°²à°²à± à°µà°à°¡ à°¯à±à°®à±à°¨à°¿ à°à±à°ª à°¸à±à°¥à°¾à°¨à°¿à° à°°à±à°à°¿à°à°°à°®à±à°¨ à°µà°à°à°à° à°ªà±à°°à°à°¾à°¦à°°à°£ à°à°²à°¿à°à°¿ à°à°à°¦à°¿. à°¸à°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯ à°µà°à°à°à°¾à°²à°²à± à°«à°¹à±-ఫాహౠలà±à°¦à°¾ "à°¸à±à°ªà± à°à°¿à°¬à±à°à°¿à°¨à±à°¨à±" (à°à°¾à°°à°à°à°¾ à°à°à°¡à± à°à°¡à°¿à°à°¿à°à°à°¿à°¨ à°à±à°¡à±à°¡à± మాà°à°¸à° à°¸à±à°ªà±) à°¨à±à°à°¡à°¿, à°¯à±à°à°à±à°²à±à°à± à°µà±à°à± (à°¸à±à°ªà±à°¸à°¿ మిశà±à°°à°® à°à±à°°à°à°¾à°¯à°² à°µà°à°à°à°)à°µà°à°à°¿ à° à°¨à±à° à°µà±à°µà°¿à°¦à±à°¯à°®à±à°¨ మసాలా à°µà°à°à°à°¾à°²à± à°²à°à°¿à°¸à±à°¤à°¾à°¯à°¿. à°à±à°¸à±à°²à± ("హలà±" ఠని à°à°à±à°à°°à°¿à°¸à±à°¤à°¾à°°à±) à°²à±à°¦à°¾ హలà±à°µà°¾ à°µà°à°à°¿ à°à°¹à°¾à°°à°¾à°²à± à°à°¦à± à°à°¤à±à°¸à°µà°¾à°²à± à°²à±à°¦à°¾ వివాహ à°°à°¿à°¸à±à°ªà±à°·à°¨à±à°² à°µà°à°à°¿ à°ªà°à°¡à±à° à°¸à°à°¦à°°à±à°à°¾à°²à°²à± తినడఠà°à° à°ªà±à°°à°¸à°¿à°¦à±à°§ సాà°à°ªà±à°°à°¦à°¾à°¯à°à°à°¾ à°à°à°¦à°¿. హలà±à°µà°¾ à°à°à±à°à±à°°, à°®à±à°à±à°à°à±à°¨à±à°¨ పిà°à°¡à°¿, à°à°²à°à±à°²à± à°ªà±à°¡à°¿, à°à°¾à°à°¿à°à°¾à°¯ à°ªà±à°¡à°¿, à°¨à±à°¯à±à°¯à°¿ à°µà±à°¸à°¿ తయారౠà°à±à°¸à±à°¤à°¾à°°à±.à° à°à±à°¨à±à°¨à°¿à°¸à°¾à°°à±à°²à± à°°à±à°à°¿à°¨à°¿ à°ªà±à°à°à°¡à°¾à°¨à°¿à°à°¿ à°µà±à°°à±à°¶à°¨à°à°²à± à°à±à°¡à°¿à°à°à°¬à°¡à°¤à°¾à°¯à°¿.[84] à°à±à°à°¨à° తరà±à°µà°¾à°¤ à°à±à°¹à°¾à°²à°²à± సాà°à°¦à±à°°à°¾à°£à°¿ à°µà°à°à°¿ à°¸à±à°à°à°§à°¾à°²à°¨à± à°à°ªà°¯à±à°à°¿à°à°à°¿ ధనిà°à±à°²à± à°§à±à°ªà° à°µà±à°¸à±à°¤à°¾à°°à±.
à°®à±à°²à°¾à°²à± మారà±à°à±
- â 1.0 1.1 "Djibouti". World Factbook. en:Central Intelligence Agency. 2007-09-06. Archived from the original (HTML) on 2014-07-02. Retrieved 2007-09-18.
- â 2.0 2.1 2.2 2.3 "Djibouti". International Monetary Fund. Retrieved 2008-10-09.
- â 3.00 3.01 3.02 3.03 3.04 3.05 3.06 3.07 3.08 3.09 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15 3.16 3.17 3.18 à°à°²à±à°²à±à°à°¨ à°²à±à°ªà°: à°à±à°²à±à°²à°¨à°¿
à°à±à°¯à°¾à°à±;
CIA
ఠనౠపà±à°°à±à°à°² ref లలౠపాఠà±à°¯à°®à±à°®à± à°à°µà±à°µà°²à±à°¦à± - â 4.0 4.1 Raph Uwechue, Africa year book and who's who, (Africa Journal Ltd.: 1977), p.209.
- â 5.0 5.1 Chisholm, Hugh, ed. (1911). à°à°¨à±âà°¸à±à°à±à°²à±à°ªà±à°¡à°¿à°¯à°¾ à°¬à±à°°à°¿à°à°¾à°¨à°¿à°à°¾ (in à°à°à°à±à°²à±à°·à±). Vol. 25 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 383. .
- â 6.0 6.1 6.2 A Political Chronology of Africa, (Taylor & Francis), p.132.
- â Chisholm, Hugh, ed. (1911). à°à°¨à±âà°¸à±à°à±à°²à±à°ªà±à°¡à°¿à°¯à°¾ à°¬à±à°°à°¿à°à°¾à°¨à°¿à°à°¾ (in à°à°à°à±à°²à±à°·à±). Vol. 28 (11th ed.). Cambridge University Press. p. 950. .
- â "Today in Djibouti History". Historyorb.com. Archived from the original on 16 మౠ2011. Retrieved 27 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011.
- â "United Nations member states". United Nations. Archived from the original on 30 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2013. Retrieved 27 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011.
- â Zarins, Juris (1990), "Early Pastoral Nomadism and the Settlement of Lower Mesopotamia", (Bulletin of the American Schools of Oriental Research)
- â Diamond J, Bellwood P (2003) Farmers and Their Languages: The First Expansions SCIENCE 300, doi:10.1126/science.1078208
- â Blench, R. (2006). Archaeology, Language, and the African Past. Rowman Altamira. pp. 143â144. ISBN 978-0759104662. Archived from the original on 14 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2014. Retrieved 8 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2014.
- â Walter Raunig, Steffen Wenig (2005). Afrikas Horn. Otto Harrassowitz Verlag. p. 439. ISBN 978-3447051750. Archived from the original on 14 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2014. Retrieved 7 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2014.
- â Connah, Graham (2004). Forgotten Africa: An Introduction to Its Archaeology. Routledge. p. 46. ISBN 978-1134403035. Archived from the original on 14 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2014. Retrieved 7 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2014.
- â Universität Frankfurt am Main (2003). Journal of African Archaeology, Volumes 1â2. Africa Manga Verlag. p. 230. ISBN 9783937248004. Archived from the original on 14 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2014. Retrieved 7 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2014.
- â Finneran, Niall (2013). The Archaeology of Ethiopia. 1136755527: Routledge. p. 86. ISBN 978-1136755521. Retrieved 29 December 2016.
{{cite book}}
: CS1 maint: location (link) - â Fattovich, Rodolfo (1987). "Some remarks on the origins of the Aksumite Stelae". Annales d'Ãthiopie. 14 (14): 43â69.
- â Simson Najovits (2004) Egypt, Trunk of the Tree, Volume 2. Algora Publishing. p. 258. ISBNÂ 978-0875862569
- â Joyce Tyldesley (1996) Hatchepsut: The Female Pharaoh. Penguin Books. p. 147. ISBNÂ 9780141929347
- â Breasted, John Henry (1906â1907), Ancient Records of Egypt: Historical Documents from the Earliest Times to the Persian Conquest, collected, edited, and translated, with Commentary, vol. 1, University of Chicago Press, pp. 246â295
- â "A Country Study: Somalia from The Library of Congress". Lcweb2.loc.gov. Archived from the original on 9 à°à°¨à°µà°°à°¿ 2009. Retrieved 27 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011.
- â Melton, J. Gordon and Baumann, Martin (2010) Religions of the World, Second Edition: A Comprehensive Encyclopedia of Beliefs and Practices. ABC-CLIO. p. 2663. ISBNÂ 1598842048.
- â Jalata, Asafa (2004) State Crises, Globalisation, And National Movements in North-east Africa. Routledge. pp. 3â4. ISBNÂ 0415348102.
- â Briggs, Phillip (2012). Somaliland. Bradt Travel Guides. p. 7. ISBN 978-1841623719. Archived from the original on 12 à° à°à±à°à±à°¬à°°à± 2014. Retrieved 21 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2016.
- â 25.0 25.1 Encyclopedia Americana, Volume 25. Americana Corporation. 1965. p. 255. Archived from the original on 10 à°à±à°¨à± 2014. Retrieved 21 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2016.
- â 26.0 26.1 Lewis, I.M. (1955). Peoples of the Horn of Africa: Somali, Afar and Saho. International African Institute. p. 140. Archived from the original on 6 à°à°à°¸à±à°à± 2016. Retrieved 21 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2016.
- â "Archived copy". Archived from the original on 9 à°à±à°¨à± 2013. Retrieved 18 à°à°¨à°µà°°à°¿ 2019.
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link) FRENCH SOMALI COAST Timeline - â Cahoon, Ben. "Djibouti". Worldstatesmen.org. Archived from the original on 6 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011. Retrieved 27 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011.
- â 29.0 29.1 29.2 Barrington, Lowell (2006) After Independence: Making and Protecting the Nation in Postcolonial and Postcommunist States. University of Michigan Press. p. 115. ISBNÂ 0472068989
- â Africa Research, Ltd (1966). Africa Research Bulletin, Volume 3. Blackwell. p. 597. Archived from the original on 30 à°à°¨à°µà°°à°¿ 2015. Retrieved 18 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2014.
- â American Universities Field Staff (1968) Northeast Africa series, Volume 15, Issue 1, p. 3.
- â Cottrell, Alvin J. and Burrell, Robert Michael (1972) The Indian Ocean: its political, economic, and military importance. Praeger. p. 166.
- â Newsweek, Volume 81, (Newsweek: 1973), p. 254.
- â Elections in Djibouti Archived 2 à°à°¨à°µà°°à°¿ 2017 at the Wayback Machine African Elections Database
- â Manighetti, Isabelle; Tapponnier, Paul; Courtillot, Vincent; Gruszow, Sylvie; Gillot, Pierre-Yves (1997). "Propagation of rifting along the ArabiaâSomalia plate boundary: The gulfs of Aden and Tadjoura". Journal of Geophysical Research: Solid Earth. 102: 2681â2710. doi:10.1029/96JB01185.
- â Geothermal Resources Council (1985). 1985 International Symposium on Geothermal Energy, Volume 9, Part 1. p. 175.
- â 37.0 37.1 Highest Mountains in Djibouti Archived 16 à° à°à±à°à±à°¬à°°à± 2013 at the Wayback Machine. geonames.org
- â à°®à±à°¸:WWF ecoregion
- â 39.0 39.1 "Weatherbase : Djibouti". Archived from the original on 5 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2015. Retrieved 1 à°à±à°²à± 2015.
- â "Djibouti to source 100% of its energy from renewables by 2020". climateactionprogramme.org. Archived from the original on 20 à°à±à°²à± 2015. Retrieved 29 మౠ2015.
- â 41.0 41.1 "Le Pèlerin du Day". World Food Programme. Archived from the original on 20 మారà±à°à°¿ 2012. Retrieved 27 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2013.
- â "Djibouti". Living National Treasures. Archived from the original on 3 à°à°à°¸à±à°à± 2013. Retrieved 27 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2013.
- â International Union for Conservation of Nature and Natural Resources; Norway. Direktoratet for utviklingshjelp (December 1989). The IUCN Sahel studies 1989. IUCN. pp. 95, 104. ISBN 978-2-88032-977-8. Retrieved 28 May 2011.
- â S. N. Stuart; Richard J. Adams (1990). Biodiversity in Sub-Saharan Africa and its Islands: Conservation, Management and Sustainable Use. IUCN. pp. 81â82. ISBN 978-2-8317-0021-2. Retrieved 28 May 2011.
- â 45.0 45.1 45.2 45.3 45.4 45.5 45.6 45.7 Bansal, Ridhima (23 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2011). "Current Development Projects and Future Opportunities in Djibouti". Association of African Entrepreneurs. Archived from the original on 27 మారà±à°à°¿ 2013. Retrieved 26 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2013.
- â "Euromoney Country Risk". Euromoney Institutional Investor PLC. Archived from the original on 30 à°à±à°²à± 2011. Retrieved 15 à°à°à°¸à±à°à± 2011.
- â "Djibouti, China Sign 64 mln USD Agreement to Facilitate Salt Export". Xinhua News Agency. 20 నవà°à°¬à°°à± 2012. Archived from the original on 24 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2014. Retrieved 27 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2013.
- â 48.0 48.1 "Djibouti banking boom attracts foreign investors". Reuters. 23 మారà±à°à°¿ 2010. Archived from the original on 26 మౠ2013. Retrieved 27 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2013.
- â Le système informel de transferts de fonds et le mécanisme automatique du Currency Board : complémentarité ou antagonisme ? Le cas des transferts des hawalas à Djibouti Archived 24 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2014 at the Wayback Machine. univ-orleans.fr
- â "Bridge of the Horns, Cities of Light: Will They Ever Actually Be Built?". The Basement Geographer. WordPress. 27 June 2011. Archived from the original on 28 August 2013. Retrieved 1 September 2015.
- â "Phase I of Yemen and Djibouti Causeway delayed". Steelguru.com. 22 à°à±à°¨à± 2010. Archived from the original on 5 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2016. Retrieved 24 మారà±à°à°¿ 2016.
- â "Chiefs of State and Cabinet Members of Foreign Governments". CIA. Archived from the original on 21 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2016. Retrieved 23 నవà°à°¬à°°à± 2016.
- â "Movie theaters in Djibouti, Djibouti". Cinema Treasures. Archived from the original on 24 నవà°à°¬à°°à± 2016. Retrieved 24 నవà°à°¬à°°à± 2016.
- â "African Nation of Djibouti banks on Chinese tourists". South China Morning Post. 17 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2017. Archived from the original on 14 మారà±à°à°¿ 2018.
- â "Ethiosport launch of the train to Djibouti". ethiosports.com. 1 à°à°¨à°µà°°à°¿ 2018. Archived from the original on 14 మారà±à°à°¿ 2018. Retrieved 14 మారà±à°à°¿ 2018.
- â "Things to do in Djibouti". onceinalifetimejourney. 14 మారà±à°à°¿ 2018. Archived from the original on 14 మారà±à°à°¿ 2018. Retrieved 14 మారà±à°à°¿ 2018.
- â 57.0 57.1 57.2 "Diversification key to expansion of Djibouti's energy sector". Oxford Business Group. 16 మారà±à°à°¿ 2016. Archived from the original on 3 నవà°à°¬à°°à± 2017. Retrieved 25 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2018.
- â "World Population Prospects: The 2017 Revision". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Retrieved 10 September 2017.
- â Anglin, Kevin; Blond, Becca and Carillet, Jean-Bernard (2004) Africa on a Shoestring. London: Lonely Planet. p. 698. ISBNÂ 978-1740594622
- â "Djibouti Population". World Bank. Retrieved 26 October 2015.
- â 61.0 61.1 "Djibouti â Languages". Ethnologue. Archived from the original on 10 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2016. Retrieved 6 à°¸à±à°ªà±à°à±à°à°¬à°°à± 2016.
- â à°à°²à±à°²à±à°à°¨ à°²à±à°ªà°: à°à±à°²à±à°²à°¨à°¿
à°à±à°¯à°¾à°à±;
English_constitution
ఠనౠపà±à°°à±à°à°² ref లలౠపాఠà±à°¯à°®à±à°®à± à°à°µà±à°µà°²à±à°¦à± - â à°à°²à±à°²à±à°à°¨ à°²à±à°ªà°: à°à±à°²à±à°²à°¨à°¿
à°à±à°¯à°¾à°à±;
constitution
ఠనౠపà±à°°à±à°à°² ref లలౠపాఠà±à°¯à°®à±à°®à± à°à°µà±à°µà°²à±à°¦à± - â Chapter 1: Religious Affiliation Archived 26 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2016 at the Wayback Machine. Retrieved 4 September 2013
- â United Nations High Commissioner for Refugees. "Immigration and Refugee Board of Canada, "Djibouti: Situation and treatment of Christians, including instances of discrimination or violence; effectiveness of recourse available in cases of mistreatment; problems that a Muslim can face if he or she converts to Christianity or marries a Christian (2000â2009)", 5 August 2009". Unhcr.org. Archived from the original on 10 మౠ2011. Retrieved 20 à°à±à°¨à± 2010.
- â Cheney, David M. "Diocese of Djibouti". Catholic-hierarchy.org. Archived from the original on 12 మారà±à°à°¿ 2013. Retrieved 28 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2013.
- â "Republic of Djibouti: Humanitarian Country Profile". IRIN. February 2007. Archived from the original on 17 February 2010. Retrieved 20 June 2010.
- â "The State of the World's Midwifery". United Nations Population Fund. Archived from the original on 21 à°à°¨à°µà°°à°¿ 2012. Retrieved 1 à°à°à°¸à±à°à± 2011.
- â "Prevalence of FGM". Who.int. 9 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2010. Archived from the original on 23 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011. Retrieved 27 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011.
- â Hayes, Rose Oldfield (1975). "Female genital mutilation, fertility control, women's roles, and the patrilineage in modern Sudan: a functional analysis". American Ethnologist. 2 (4): 617â633. doi:10.1525/ae.1975.2.4.02a00030.
- â Bodman, Herbert L. and Tohidi, Nayereh Esfahlani (1998) Women in Muslim societies: diversity within unity. Lynne Rienner Publishers. p. 41. ISBNÂ 1555875785.
- â 72.0 72.1 "DJIBOUTI: Women fight mutilation". IRIN. 12 à°à±à°²à± 2005. Archived from the original on 16 మౠ2011. Retrieved 27 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011.
- â Suzanne G. Frayser, Thomas J. Whitby, Studies in human sexuality: a selected guide, (Libraries Unlimited: 1995), p. 257 ISBNÂ 1563081318.
- â Eric Werker; Amrita Ahuja; Brian Wendell. "Male Circumcision and AIDS: The Macroeconomic Impact of a Health Crisis" (PDF). NEUDC 2007 Papers :: Northeast Universities Development Consortium Conference: Center for International Development at Harvard Un. Archived (PDF) from the original on 19 à°à±à°²à± 2011. Retrieved 27 à°à°ªà±à°°à°¿à°²à± 2011.
- â 75.0 75.1 75.2 75.3 75.4 Hare, Harry (2007) ICT in Education in Djibouti Archived 16 à°¡à°¿à°¸à±à°à°¬à°°à± 2009 at the Wayback Machine, World Bank
- â Djibouti Assistance to Education Evaluation Archived 12 నవà°à°¬à°°à± 2012 at the Wayback Machine. USAID (April 2009)
- â Compact Atlas of the World. Penguin. 2012. p. 138. ISBN 978-0756698591. Archived from the original on 11 à° à°à±à°à±à°¬à°°à± 2014. Retrieved 20 à°«à°¿à°¬à±à°°à°µà°°à°¿ 2016.
- â "Image of Djibouti women in head-dresses". discoverfrance.net. Archived from the original on 14 à°à±à°¨à± 2007. Retrieved 31 మౠ2007.
- â Abdullahi, Mohamed Diriye (2001) Culture and Customs of Somalia. Greenwood Press. pp. 170â172. ISBNÂ 9780313313332
- â "Djibouti â Culture Overview". Expedition Earth. Archived from the original on 27 February 2004. Retrieved 28 September 2005. â Website no longer exists; link is to Internet Archive
- â Abdullahi, Mohamed Diriye (2001) Culture and Customs of Somalia, Greenwood Press. pp. 75â76. ISBNÂ 9780313313332
- â Phillips, Matt and Carillet, Jean-Bernard (2006) Lonely Planet Ethiopia and Eritrea, Lonely Planet. p. 301. ISBNÂ 9781741044362
- â ShihÄb al-DÄ«n Aḥmad ibn Ê»Abd al-QÄdir Ê»ArabfaqÄ«h (2003). The conquest of Abyssinia: 16th century. Translated by Paul Stenhouse; Richard Pankhurst. Tsehai Publishers & Distributors. p. 77.
- â Ali, Barlin (2007) Somali Cuisine. AuthorHouse. p. 79. ISBNÂ 9781425977061
బయà°à°¿ లిà°à°à±à°²à± మారà±à°à±
నిà°à°à°à±à°µà± విà°à±à°·à°¨à°°à± à°¨à±à°à°¡à°¿
పాఠà±à°¯à°ªà±à°¸à±à°¤à°à°¾à°²à± విà°à± à°ªà±à°¸à±à°¤à°à°¾à°² à°¨à±à°à°¡à°¿
à°à°¦à°¾à°¹à°°à°£à°²à± విà°à°¿à°à±à°à± à°¨à±à°à°¡à°¿
విà°à±à°¸à±à°°à±à°¸à± à°¨à±à°à°¡à°¿ విà°à±à°¸à±à°°à±à°¸à± à°¨à±à°à°¡à°¿
à°à°¿à°¤à±à°°à°¾à°²à±, à°®à±à°¡à°¿à°¯à°¾ à°à°¿à°¤à±à°°à°¾à°²à±, à°®à±à°¡à°¿à°¯à°¾ à°¨à±à°à°¡à°¿
వారà±à°¤à°¾ à°à°¥à°¨à°¾à°²à± విà°à± వారà±à°¤à°² à°¨à±à°à°¡à°¿
- à°ªà±à°°à°à±à°¤à±à°µà°
- Official Website
- Chief of State and Cabinet Members Archived 2009-10-26 at the Wayback Machine