Apple
Apple Inc. ya da eski adıyla Apple Computer Inc., merkezi Cupertino'da[5] bulunan; tüketici elektroniÄi, bilgisayar yazılımı ve kiÅisel bilgisayar tasarlayan, geliÅtiren ve satan Amerikan çok uluslu Åirket. En bilinen donanım ürünleri Mac serisi bilgisayarlar, iPod müzik çalar, iPhone akıllı telefon, iPad tablet bilgisayar ve Apple Watch adlı akıllı saattir. Yazılımları arasında ise macOS ve iOS iÅletim sistemleri, iTunes medya tarayıcısı, Safari internet tarayıcısı ile iLife ve iWork paketleri yer almaktadır. Åirket 1 Nisan 1976 yılında kurulmuÅ ve 3 Ocak 1977âde Apple Computer, Inc. adıyla anonim Åirket haline gelmiÅtir.[6] Ä°sminde yer alan "Computer" (Bilgisayar) kelimesi 9 Ocak 2007'de iPhone tanıtımıyla birlikte tüketici elektroniÄine yönelimlerini yansıtması amacıyla kaldırılmıÅtır.[7][8][9]
Endüstri | Tüketici elektroniÄi Tanıtım Teknoloji |
---|---|
KuruluÅ | 1 Nisan 1976 |
Kurucu | Steve Jobs , Ronald Wayne ve Steve Wozniak [1] |
Genel merkezi | , |
Ãnemli kiÅiler | Arthur D. Levinson (Yönetim Kurulu BaÅkanı)[2] Tim Cook (CEO) |
Ãrün | |
Gelir | 394.33 milyar US$ (2022)[3] |
ÃalıÅan sayısı | 161,000 (2022)[4] |
Web sitesi | Apple.com |
Apple, Samsung Electronics'den sonra ciro açısından dünyanın en büyük ikinci bilgi teknolojileri Åirketi; Samsung ve Nokia'dan sonra da dünyanın en büyük üçüncü cep telefonu üreticisidir.[10] Fortune dergisi Apple'ı, 2008 yılında Amerika BirleÅik Devletleri'nde ve 2008 yılından 2012 yılına kadar dünya çapında en çok raÄbet gören Åirket olarak nitelendirmiÅtir.[11][12][13][14][15][16]
Kasım 2012 itibarıyla Apple'ın App Store ve iTunes Store online maÄazalarına ek olarak 14 farklı ülkede 394 perakende satıŠmaÄazası[17][18] bulunmaktadır.[19] Borsa deÄeri açısından Apple 2012'nin Eylül ayından itibaren Dünyanın en deÄerli Åirketi olmuÅtur.[20] 29 Eylül 2012 tarihi itibarıyla Åirkette dünya çapında 72.800 devamlı tam zamanlı çalıÅan iÅçi ile 3,300 geçici tam zamanlı iÅçi çalıÅmaktadır. 2015'in Nisan ayından itibaren dünya çapındaki yıllık geliri toplamda 130,28 milyar dolardır. 2013 yılının Mayıs ayında Apple geçen yıla göre 11 numara yükselerek Fortune 500 listesinde 6. sırayla ilk kez ilk onda yer almıÅtır.[21]
Tarihçe deÄiÅtir
1976â80: KuruluÅ ve ÅirketleÅme deÄiÅtir
Apple, 1 Nisan 1976 yılında Steve Jobs, Steve Wozniak ve Ronald Wayne[22] tarafından Apple I kiÅisel bilgisayar kitini satmak amacıyla kuruldu. Wozniak kitleri kendisi üretti[23][24] ve Apple I ilk kez Homebrew Computer Clubâda görücüye çıktı.[25] Apple I; günümüzde kiÅisel bilgisayar olarak kabul edilen cihazlardan daha basit Åekilde anakart (CPU, RAM ve basit metin tabanlı ekran çipi ile birlikte) olarak satılmaktaydı.[26] 1976 yılının Temmuz ayında 666.66 dolar (2013 yılına göre 2,690 dolar) fiyat etiketiyle Apple I satıÅa sunuldu.[27][28][29][30][31]
Apple, 3 Ocak 1977âde Jobs ve Wozniak'a hisselerini 800 dolara sattıÄı için Wayne olmadan ÅirketleÅti.[32] ÅirketleÅme sürecinde temel iÅ deneyimini ve 250.000 dolar ile sermayeyi Mike Markkula saÄladı.[33][34]
Apple II, 16 Nisan 1977'de West Coast Computer Faireâde(en:West Coast Computer Faire) tanıtıldı. Karakter hücre tabanlı renkli grafikleri ve açık mimarisi ile rakipleri TRS-80 ve Commodore PETâden farklı özelliklere sahipti. Ä°lk modellerde depolama birimi olarak kullanılan kaset bantlar 5 1/4 inch disket sürücüsü olan Disk IIânun tanıtımı ile birlikte kullanımdan kalktı.[35]
Apple II, VisiCalc hesap tablosu programı ile iÅ dünyasının ilk "killer app"âinin masaüstü platformu olmuÅtur.[36] VisiCalc, Apple II için bir iÅ pazarı yarattı ve ofise uyumlu olduÄundan ev kullanıcılarına bilgisayar satın alma konusunda fazladan bir sebep verdi.[36] Apple, VisiCalcâdan önce Commodore ve Tandyânin ardından üçüncü sırada yer almaktaydı.[37][38]
1970'li yılların sonlarına doÄru Apple, bilgisayar tasarımı ve üretim hattı konularında elemana sahipti. 1980 yılının Mayıs ayında IBM ve Microsoft ile rekabet etmek amacıyla Apple III tanıtıldı.[39]
Jobs ve Jef Raskinâin de içinde bulunduÄu bir grup Apple çalıÅanı 1979 yılının Aralık ayında Xerox Altoâyu görmek amacıyla Xerox PARCâı ziyaret etti. Xerox, Apple mühendislerine halka arz öncesi 10 dolarlık fiyattan 100,000 hisse karÅılıÄında üç gün boyunca tüm PARC tesislerine giriÅ izni verdi.[40] Jobs, gelecekteki bilgisayarların tümünde grafiksel kullanıcı arayüzü (GUI) kullanılacaÄının farkına vardı ve Apple Lisa için GUI geliÅtirilmeye baÅlandı.[41]
12 Aralık 1980âde Apple, 1956 yılında Ford Motor Companyânin halka arzından daha çok sermaye ve tarihteki diÄer Åirketlerden daha fazla milyoner (300âe yakın) yaratarak hisse baÅına 22 dolardan halka arz edildi.[42][43]
1981â85: Lisa ve Macintosh deÄiÅtir
Steve Jobs, 1978 yılında Apple Lisa projesi üzerinde çalıÅmaya baÅladı fakat ekip ile arasındaki uyuÅmazlıklar nedeniyle 1982âde Jef Raskinâin düÅük bütçeli bilgisayar projesi olan Macintoshâı üstlendi. Bunun üzerine Lisa ve Macintosh ekipleri arasında hangi ürünün daha önce piyasaya çıkacaÄına dair bir yarıŠbaÅladı. YarıÅı 1983 yılında Lisa ekibi kazandı ve halka satılan GUIâa sahip ilk bilgisayar Lisa oldu. Fakat yüksek fiyat etiketi ve az sayıdaki yazılımı nedeniyle baÅarılı olamadı.[44]
1984 yılında Apple Macintoshâı piyasaya sürdü ve 1.5 milyon dolar bütçeli ünlü "1984" televizyon reklamı ile tanıtımı yapıldı. Ridley Scott tarafından yönetilen reklam 22 Ocak 1984'te Super Bowl XVIIIâın üçüncü çeyreÄinde yayımlandı.[45] Bu olay günümüzde Appleâın baÅarısının kırılma noktası olarak deÄerlendirilmekte[46] ve ustalıkla yapılmıŠbir iÅ olduÄu belirtilmektedir.[47][48]
Macintoshâın satıÅları baÅlangıçta iyiydi fakat yüksek fiyatı ve az sayıdaki yazılımı nedeniyle sonraki satıÅlar daha iyi olmadı.[49] Ãrünün kaderi makul bir fiyata satılan ilk PostScript lazer yazıcı olan LaserWriterâın tanıtımı ve erken dönem masaüstü yayıncılık paketi PageMaker ile deÄiÅti. Bu üç ürünün birleÅimi masaüstü yayıncılıÄı pazarının doÄmasını saÄladı.[50] Mac, kullandıÄı GUI için geliÅtirilen grafik kapasitesi sayesinde masaüstü yayıncılıÄı alanında oldukça güçlüydü.
1985 yılına gelindiÄinde iki yıl önce göreve baÅlayan CEO John Sculley ile Jobs arasında bir iktidar mücadelesi baÅladı.[51] Apple yönetim kurulu Sculleyâye Jobsâı frenlemesi ve test edilmemiŠürünlere pahalı yatırımlar yapabilme imkânını kısıtlaması yönünde talimat verdi. Jobs bu talimata uymak yerine Sculleyânin liderlik rolünü elinden almayı denedi fakat Sculley darbe giriÅiminin farkına vararak yönetim kurulunu toplantıya çaÄırdı. Toplantıda kurul Sculleyâye destek verdi ve Jobsâın yönetim yetkileri elinden alındı.[49] Aynı yıl Jobs Appleâdan istifa ederek NeXT Inc.âi kurdu.[52]
1986â97: DüÅüŠdeÄiÅtir
1989 yılında tanıtılan Macintosh Portable, 7.5 kilogramlık aÄırlıÄı ve 12 saatlik pil ömrü ile Macintoshâın masaüstü versiyonu kadar güçlü olacak Åekilde tasarlanmıÅtı. Macintosh Portableâdan sonra Apple 1991 yılında PowerBookâun tanıtımını yaptı. Aynı yıl, arayüze renk ekleyen ve yeni aÄ becerilerine sahip olan System 7 yükseltmesi de tanıtıldı. Bu yükseltme 2001 yılına kadar Mac OSâin mimari yapısını oluÅturdu.
Powerbook ve diÄer ürünlerin baÅarısı cironun artıÅını da beraberinde getirdi.[51] Apple yeni ürünler tanıtarak ve karını yükselterek bir süre iyi iÅler yaptı. MacAddict dergisi 1989 ile 1991 yılları arasındaki bu dönemi Macintoshâın "ilk altın çaÄı" olarak nitelendirmiÅtir.
Macintosh LCânin baÅarısının ardından Apple, Centris, Quadra ve Performa serilerini piyasaya sürdü. Sears, Price Club ve Walmart gibi çeÅitli tüketici pazarlarıyla rekabetten kaçınmak için çok sayıda Åekil ve yazılım paketiyle piyasaya sürülen modeller tüketicilerin modeller arasındaki farklılıkları anlamasını zorlaÅtırdı ve kafa karıÅıklıÄı yarattı.[53]
Bu süreçte Apple, dijital kamera, taÅınabilir CD çalar, hoparlör, oyun konsolu ve TV aksesuarı gibi tüketici odaklı ürünlerde baÅarısız denemeler yaptı.
Apple, alt uç Macintosh modellerinin satıÅlarını düÅüren Apple II serisinin üretim için çok maliyetli olduÄunu gördü.[54] 1990 yılında Apple II kullanıcılarını Macintosh platformuna çekmek amacıyla Apple IIe Card için tek geniÅletme yuvası bulunan Macintosh LCâyi tanıttı.[54] Apple, Apple IIe satıÅlarına 1993 yılında son verdi.
Apple, iyi mühendisliÄe sahip fakat pahalı yazılımlar üretirken Microsoft, Windows ile düÅük fiyatlı kiÅisel bilgisayarlara yönelik yazılımlar üretmeye odaklanarak pazar payını artırmaya devam etti.[55] Apple yüksek kar marjlarına güvenerek açık bir karÅılık geliÅtirmedi. Bunun yerine Microsoftâa karÅı Apple Lisaâda kullanılana benzer grafiksel kullanıcı arayüzü kullandıkları gerekçesiyle Apple Computer, Inc. v. Microsoft Corporation davasını açtı.[56] Dava reddedilinceye dek birkaç yıl devam etti. Aynı zamanda büyük ürün baÅarısızlıkları ile kaçırılan son teslim tarihleri Appleâın itibarını sarstı ve CEO olan Sculleyânin yerine Michael Spindler getirildi.[57]
1990'lı yılların baÅında Apple, Macintosh için A/UX gibi alternatif platformlar geliÅtiriyordu. Ayrıca sadece Mac için America Online iÅbirliÄiyle geliÅtirilen ve CompuServe gibi çevrimiçi servislerin Macâe uyumlu alternatifi olması amacıyla tasarlanan eWorld adında çevrimiçi portal oluÅturmaya çalıÅıyordu. Macintosh platformu çoklu göreve uygun olmaması ve bazı önemli yazılım yordamlarının doÄrudan donanıma programlanması nedeniyle güncelliÄini yitirmiÅti. Bununla birlikte Apple, Sun Microsystems gibi OS/2 ve UNIX saÄlayıcılarıyla rekabet içerisindeydi. Macintoshâın yeni bir platformla deÄiÅtirilmeye ya da daha güçlü donanım ile çalıÅacak Åekilde yeniden biçimlendirilmeye ihtiyacı vardı.[58]
1994 yılında Apple, IBM ve Motorola ile AIM ittifakını oluÅturdu. Amaçları Apple yazılımıyla baÄlı, IBM ve Motorola donanımı kullanan yeni bir bilgisayar platformu (PowerPC Reference Platform) yaratmaktı. AIM ittifakı, PRePâin performansı ve Appleâın yazılımının PCâyi geride bırakacaÄını ve böylece Microsoftâu yok edeceÄini umuyordu. Aynı yıl Apple, Motorolaânın PowerPC iÅlemcisini kullanacak pek çok Apple bilgisayarından ilki olan Power Macintoshâı tanıttı.[59]
1996 yılında CEO koltuÄu Michael Spindlerâdan Gil Amelioâya geçti. Gil Amelio, geniÅ kapsamlı iÅten çıkarmalar dahil Appleâda pek çok deÄiÅiklik yaptı.[60] Ä°lk olarak Taligent projesi, daha sonra Copland ve Gershwin ile Mac OSâi geliÅme konusundaki sayısız baÅarısızlıktan sonra Amelio, NeXT ve onun NeXTSTEP iÅletim sistemini satın alıp Steve Jobsâı danıÅman olarak Appleâa geri döndürmeye karar verdi.[61] 9 Temmuz 1997âde son üç yılın en düÅük hisse senedi fiyatının görülmesi ve finansal kayıplar nedeniyle yönetim kurulu Gil Amelioâyu iÅten çıkardı. Jobs geçici olarak CEO oldu ve Åirketin ürün grubunu yeniden oluÅturmaya baÅladı.
1997 Macworld Expoâda Steve Jobs, Macintosh için Microsoft Officeâin yeni versiyonlarını yayımlaması amacıyla Microsoft ile bir araya geleceÄini duyurdu ve Microsoft, Appleâın oy hakkı olmayan hisse senetlerine 150 milyon dolar yatırım yaptı.[62]
10 Kasım 1997âde Apple, sipariŠüzerine üretim stratejisine baÄlı olan Apple Online Storeâu tanıttı.[63][64]
1998â2005: VerimliliÄe geri dönüŠdeÄiÅtir
15 AÄustos 1998âde Apple, Macintosh 128Kâi anımsatan yeni bilgisayarı iMacâi tanıttı. iMac tasarım ekibinin baÅında daha sonra iPod ve iPhoneâu da tasarlayacak olan Jonathan Ive bulunuyordu.[65][66] iMac, modern teknolojisi ve kendine özgü tasarımıyla ilk beÅ ay içerisinde yaklaÅık 800.000 adet satıldı.[67]
Bu dönemde Apple, profesyonel ve bireysel odaklı dijital prodüksiyon yazılımı portföyü oluÅturmak amacıyla Åirketler satın aldı. 1998 yılında Macromedia'nın Final Cut yazılımını satın alarak dijital video düzenleme pazarında geniÅleyeceÄine dair sinyaller verdi.[68][69] Sonraki yıl hem bireylere hem de profesyonellere yönelik iMovie ile 2007 yılının baÅlarında 800.000 kayıtlı kullanıcıya ulaÅarak önemli bir video düzenleme yazılımı haline gelecek olan Final Cut Pro'yu piyasaya sürdü.[70] 2002 yılında geliÅmiÅ dijital kompozisyon uygulaması Shake için Nothing Real Åirketi[71] ile birlikte daha sonra bireylere yönelik GarageBand uygulamasının geliÅimini saÄlayacak olan müzik prodüksiyon uygulaması Logic için Emagic Åirketini satın aldı.[72][73] Aynı yıl iPhoto'nun yayımlanması ile birlikte iLife paketi tamamlanmıŠoldu.[74]
24 Mart 2001âde OPENSTEP ve BSD Unix temelli Mac OS X, birkaç yıllık geliÅtirmenin ardından yayımlandı. Yeni iÅletim sistemi, Mac OS 9âdan geçenlere yardımcı olmak için Classic environment aracılıÄıyla OS 9 uygulamalarını destekliyordu.[75]
19 Mayıs 2001âde Apple ilk resmî perakende maÄazasını Virginia ve Californiaâda açtı.[76] 9 Temmuzâda DVD authoring Åirketi Spruce Technologiesâi satın aldı. 23 Ekimâde taÅınabilir dijital müzik çalar iPod duyuruldu ve satıÅı 10 Ekimâde baÅladı. Ãok baÅarılı olan ürün altı yılda 100 milyondan fazla sattı.[77][78] 2003 yılında iPod ile uyumlu ve $0.99âa müzik indirme imkânı veren çevrimiçi maÄaza iTunes Store tanıtıldı. Bu servis hızla çevrimiçi müzik alanında pazar lideri haline geldi ve 19 Haziran 2008âde beÅ milyarıncı Åarkı indirildi.[79]
2001 yılından itibaren Apple tasarım ekibi ilk kez iMac G3'te kullandıkları renkli yarı saydam plastiÄi gitgide terk etmeye baÅladı. Titanyum PowerBook ile baÅlayan süreç beyaz polikarbonat iBook ve iMac ile devam etti.[80][81]
2005â07: Intel'e geçiÅ deÄiÅtir
6 Haziran 2005'te gerçekleÅtirilen Worldwide Developers Conferenceâda Steve Jobs, 2006 yılı itibarıyla Apple'ın Intel temelli Mac bilgisayar üreteceÄini duyurdu.[82] 10 Ocak 2006âda yeni MacBook Pro ve iMac, Intelâin Core Duo iÅlemcisini kullanan ilk Apple bilgisayarı oldu. 7 AÄustos 2006âda Apple, tüm Mac ürünlerinde Intelâin yongalarını duyurulan tarihten bir yıl daha erken kullanmaya baÅladı.[82] GeçiÅ sürecinde Power Mac, iBook ve PowerBook serileri üretimden kalktı; Mac Pro, MacBook ve MacBook Pro bu serilerin yerini aldı.[83][84] 29 Nisan 2009âda The Wall Street Journal Appleâın mikroçip tasarlamak için kendi mühendis ekibini kurduÄunu duyurdu.[85]
Apple, kullanıcıların bilgisayarlarına Mac OS X yanında Windows XP ya da Windows Vista kurmalarına yardımcı olan Boot Camp yazılımını tanıttı.[86]
Apple'ın bu dönemdeki baÅarısı hisse senetlerine de yansıdı. 2003 yılının baÅı ile 2006 yılları arasında Appleâın hisse seneti fiyatları 6 dolardan 80 doların üzerine çıkarak 10 kattan fazla artıŠgösterdi. Ocak 2006âda Appleâın pazar payı Dellâi geçti.[87]
2007â11: Yaygın baÅarı deÄiÅtir
Apple, cep telefonu, taÅınabilir müzik çalar ve kiÅisel bilgisayar alanında yenilik yapan iPhone, iPod Touch ve iPad ürünleriyle büyük baÅarı yakaladı. Buna ek olarak uygulama satın almak için kurduÄu maÄaza yeni bir iÅ modeli yarattı.
Steve Jobs, 9 Ocak 2007 Macworld Expo konuÅmasında taÅınabilir elektronik cihazlara önem verilmesi ve Åirketin odak noktasının artık bilgisayar sektörü olmaması nedeniyle Åirketin adının Apple Computer, Inc. yerine Apple, Inc. olarak deÄiÅtirildiÄini duyurdu. Aynı etkinlikte iPhone ve Apple TVânin de tanıtımı yapıldı.[88] Ä°lerleyen günlerde Appleâın hisse senedi fiyatları 97.80 dolara yükseldi ve mayıs ayında 100 dolar sınırını aÅtı.[89]
6 Ocak 2007âde Appleâın internet sitesinde yayımlanan bir makalede Steve Jobs, müzik Åirketleri kabul ederse Appleâın iTunes Storeâda DRM (Dijital Haklar Yönetimi) içermeyen müzik satmak istediÄini açıkladı. (Böylece Åarkılar üçüncü parti oynatıcılarda da dinlenebilecekti.)[90] 2 Nisan 2007âde Apple ve EMI birlikte açıklama yaparak mayıs ayından itibaren geçerli olmak üzere EMI kataloÄunun iTunes Storeâdaki Åarkılarından DRM teknolojisinin kaldırıldıÄını duyurdu.[91] Aynı yıl içerisinde diÄer müzik Åirketleri de buna katıldı.
Aynı yılın Temmuz ayında iPhone ve iPod Touch için üçüncü parti uygulama satmak amacıyla App Store yayımlandı.[92] Bir ay içerisinde 60 milyon uygulama satılması ve günlük ortalama 1 milyon dolar gelir getirmesi ile birlikte Jobs, Apple Storeâun Apple için milyar dolarlık bir iÅ haline dönüÅeceÄini düÅünmeye baÅladı.[93] Ãç ay sonra iPhoneâun popülerliÄi ile birlikte Apple, dünyanın en büyük üçüncü mobil cihaz üreticisi haline geldi.[94]
16 Aralık 2008âde Apple, 20 yıl boyunca katıldıÄı Macworld Expoâya 2009 yılında son kez katılacaÄını açıkladı ve beklenenin aksine sunumu Steve Jobs yerine Phil Schiller gerçekleÅtirdi.[95] 1 ay sonra 14 Ocak 2009âda Åirket içi bilgi notunda Jobs, saÄlıÄına daha çok önem verebilmek ve basının saÄlıÄı konusunda yaptıÄı spekülasyonlar olmadan Åirketin ürünlerine daha iyi odaklanabilmesini saÄlamak amacıyla 2009 yılının sonuna kadar 6 aylıÄına ücretli izin kullanacaÄını açıkladı.[96] Jobsâın eksikliÄine raÄmen Åirket 8.16 milyar dolarlık gelir ve 1.21 milyar dolarlık kar ile krizden bu yana geçirdiÄi en iyi çeyreÄi yaÅadı.[97][98]
Yıllar süren tartıÅma ve dedikodulardan sonra 27 Ocak 2010âda Apple, geniÅ ekranlı tablet medya cihazı iPadâi tanıttı. iPhone ile aynı dokunmatik temelli iÅletim sistemini kullanan iPad, iPhoneâun birçok uygulaması ile de uyumluydu. Bu özelliÄi iPadâe yayımlanmadan önce az bir geliÅtirme süresinin bulunmasına raÄmen geniÅ bir uygulama kataloÄuna sahip olmasını saÄladı. 3 Nisan 2010âda iPad ABDâde satıÅa sunuldu ve aynı gün 300.000, aynı hafta ise 500.000 cihaz satıldı.[99] Aynı yılın Mayıs ayında Appleâın pazar payı 1989âdan beri ilk kez rakibi Microsoftâu geçti.[100]
7 Haziran 2010'da Apple; görüntülü görüÅme, çoklu görev ve anten görevi gören izole edilmemiÅ paslanmaz çelik tasarıma sahip olan dördüncü nesil iPhoneâu tanıttı. Anten tasarımı nedeniyle bazı iPhone 4 kullanıcıları telefonu belirli bir Åekilde tuttuklarında sinyal gücünün azaldıÄını rapor etti. Büyük medya kuruluÅlarının bu konuyu çokça irdelemesi nedeniyle Apple basın toplantısı düzenleyerek sinyal sorununu çözmesi amacıyla kullanıcılara ücretsiz plastik kılıf önerdiÄini açıkladı. Aynı yıl Apple iPod serisi mp3 oynatıcılarını yenileyerek çoklu dokunmatik özellikli iPod Nanoâyu, Facetime özellikli iPod Touchâı ve tuÅlu iPod Shuffleâı tanıttı.[101][102][103]
Kasım 2010âda Appleâın hisse senetleri 300 dolar ile tüm zamanların en yüksek deÄerine ulaÅtı.[104] Buna ek olarak 20 Kasımâda Apple, MacBook Air dizüstü bilgisayarı ve iLife uygulamalarını güncelleyerek Mac OS X adını kullanan son versiyon olan Mac OS X Lionâı tanıttı.[105] 6 Ocak 2011âde Åirket iOS App Store benzeri dijital yazılım daÄıtım platformu Mac App Storeâu faaliyete geçirdi.[106] Apple, 2011 yılında gösterime giren Something Ventured belgeseline konu oldu.
2011âgünümüz: Steve Jobs'ın ölümü ve sonrası deÄiÅtir
Steve Jobs 24 AÄustos 2011'de Åirketin yönetim kurulu baÅkanlıÄından ayrıldıÄını açıkladı ve görevi Tim Cook'a bıraktı. Ancak 5 Ekim 2011 tarihinde ailesi tarafından yayınlanan bir bildiride "Steve Jobs aile üyeleri baÅucunda ve sükunet içinde öldü." açıklaması yapıldı. Tim Cook haberi büyük bir üzüntüyle öÄrendiklerini söyledi. Cook, Apple, vizyon sahibi bir kiÅiyi ve bir yaratıcı dehayı; dünya inanılmaz bir insanı kaybetti Açıklamasının ardından kimi çevreler bu ölümün ardından Åirketin kurucuları arasında yer alan Steve Wozniak'ın daha fazla sorumluluk alması gerektiÄini savundu ancak bu olay Wozniak'ın çok net olumsuz yanıtı ile uygulamaya geçilmeden rafa kaldırılmıŠoldu. Åirket yeni bir yönetim kurulu oluÅturarak Tim Cook'ın yönetiminde faaliyetlerine devam etmekte. Apple günümüzde 700 milyar dolar bütçesi ile dünyanın en zengin Åirketi konumunda.[107]
Ãrünleri deÄiÅtir
Åirket ilk olarak Apple I ile tüketici elektroniÄi piyasasına giriÅ yapmıÅtır takiben ürettiÄi Apple II ve Apple III modelleri büyük beÄeni toplamıÅtır. Åirket 1984 yılından itibaren bilgisayarlarında kullanmaya baÅlayacaÄı Mac OS'u tanıttı Mac OS iÅletim sistemini Åirket aynı yıl içerisinde ürettiÄi Apple bilgisayar üçlemesinin devamı olarak gösterilen Macintosh 128K modelinde kullandı. Olumlu kullancı yorumlarının ardından Åirket günümüze kadarki bütün bilgisayarlarında Mac OS iÅletim sistemini her defasında geliÅtirerek kullanmaya baÅladı.
iPod deÄiÅtir
iPod, 23 Ekim 2001 tarihinde Apple tarafından tanıtılan müzik çalardır. TanıtıldıÄı günden beri birçok güncelleme geçirmiÅtir, Åu anda taÅınabilir müzik çalar pazarının lideridir ve Eylül 2012 tarihine kadar 350 milyondan fazla satmıÅtır.[108]
Apple'ın Åu an satıÅına devam ettiÄi iPod modelleri:
- iPod Shuffle: Ultra taÅınabilir müzik çalar. Sadece 2 GB kapasiteye sahip modeli bulunmaktadır. Ä°lk modeli 2005 yılında tanıtılmıÅtır.
- iPod Nano: TaÅınabilir medya oynatıcısı, 16 GB'lık kapasiteye sahip modeli bulunmaktadır. Ä°lk modeli 2005 yılında tanıtılmıÅtır.
- iPod Touch: iOS iÅletim sistemiyle çalıÅan media oynatıcısı, 32 GB ve 64 GB kapasiteye sahip modelleri bulunmaktadır. Ä°lk modeli 2007 yılında tanıtılmıÅtır. Apple A5 iÅlemcisine, Retina ekrana ve çift kameraya sahiptir. 1080p HD video kaydı yapabilmektedir.[109]
- iPod Classic: TaÅınabilir müzik oynatıcısı. 160 GB'lık kapasiteye sahip tek bir modeli vardır. Ä°lk modeli 2001 yılında tanıtılmıÅtır.[110]
10 Mayıs 2022'de iPod Touch'un üretimi durdurulduÄu için bu tarihten sonra iPod serisinin üretimi durdurulmuÅtur.[111]
iPad deÄiÅtir
Apple Åirketi tarafından geliÅtirilen bir tablet bilgisayar ve iPod Touch'dan daha iyi özelliklere sahip olmasına ek olarak dört kat daha büyük retina ekran özelliÄi sunarak bu ekran sayesinde yazıcıdan çıktı alma, video, fotoÄraflar ve medya dosyalarını multi-touch iÅlemler ile kullanmaya olanak saÄlıyor. Wi-Fi kanalıyla internete baÄlanabiliyor ve bazı modellerde 3G özelliÄini sunuyor. Ayrıca iPad için iPhone OS'de kullanılan uygulamalara ek olarak özel tasarlanan bazı uygulamalar konmuÅ. Bu cihaz LED-backlit 9.7 inçlik (25 cm) renkli IPS LCD ekrana sahip ve metin girdileri için kullanılmak üzere sanal klavye de mevcut. iPad 27 Ocak 2010 yılında kamuoyuna duyuruldu ve FCC'nin onayının ardından Mart 2010'da (sadece Wi-Fi özelliÄine sahip modeli) ve Nisan 2010'da (Wi-Fi+3G özellikli modeller) piyasaya sürüldü. Yaklasik 9 ay sonra da 2 Mart 2011 tarihinde flansmani yapıldı ve 11 Mart 2011 tarihinde hem beyaz hem de siyah olmak üzere 2 farkli renkte (sadece Wi-Fi özelliÄine sahip modeli) ve (Wi-Fi+3G özellikli modeller) piyasaya sunuldu. Son olarak da 7.9 inçlik ipad mini 2 ve ipad air piyasaya sürüldü renk seçenekleri space grey ve white'tır.
Appel 2021 yılından itibaren yani nesil Macbook bilgisayarlarda kullandıÄı M serisi çiplerini de iPad modellerinde kullanmaya baÅlamıÅtır. En son çıkan ve 2022 Ekim ayında tanıtılan iPad Pro 11 inç ve 12.9 inç boyutunda iki farklı ekran boyutunda ve Pro M2 çipe sahiptir.
iPhone deÄiÅtir
Åirketin telekomünikasyon sektörüne giriÅ saÄladıÄı ürünüdür. Rakipleri Samsung, Sony, Nokia ve LG'nin bu sektördeki hegomonyasını kırmak amacı ile ilk model olan iPhone (Original) 2007 yılında Åirketin yönetim kurulu baÅkanı Steve Jobs tarafından tanıtıldı. Yeni modelleri ile piyasaya sunulmaya devam etmektedir. Piyasaya sürülmüŠson modeli iPhone 15, iPhone 15 Plus, iPhone 15 Pro ve iPhone 15 Pro Max versiyonlarıdır.[112][113] Ayrıca en güncel iÅletim sistemi iOS 17'dır.[114]
Apple Advanced Technology Group deÄiÅtir
1986-1997 yılları arasında hizmet vermiÅ bir araÅtırma-geliÅtirme laboratuvarıdır. Larry Tesler tarafından kurulmuÅ olan laboratuvar daha sonra David Nagel, Richard LeFaivre ve Donald Norman tarafından yönetilmiÅtir. Laboratuvar, Steve Jobs'un 1997'de Apple'a dönüÅünün ardından kapanmıÅtır.
Logosunun anlamı deÄiÅtir
Steve Jobs'a göre; Apple ismi "fun, spirited and not intimidating" düÅüncesi altında ortaya atılmıÅtır. Meyve diyetinde olan Steve Jobs çiftliÄinden geri dönerken bu fikri benimsemiÅtir.
Ä°lk logo Isaac Newton'un elma aÄacının altında oturmasını imgeleyerek Ron Wayne tarafından tasarlanmıÅtır. Ä°lerleyen süreçte Rob Janoff tarafından düzenlenip yeni logo üzerinden bir parça alınmıŠve gökkuÅaÄı renkleriyle kaplanmıŠelma olarak sergilenmiÅtir. Rob Janoff hazırlamıŠolduÄu logoyu tek renge kavuÅturarak Jobs'a sundu. Logo kirazla karıÅtırılmaması için ısırık imgesi kullanılmaya devam edildi. Logo hâlen son haliyle kullanılmaktadır.
Logonun ortaya çıkıÅıyla alakalı toplum içinde yanlıŠanlaÅılmalar 3 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi. bulunmaktadır. Ãzellikle logonun çıkıÅı Alan Turing'in intihar biçimine dayatılmıÅ, bunun üzerine çeÅitli davalar gündeme gelmiÅtir.
Apple Vision Pro deÄiÅtir
Apple Vision Pro, Apple'ın karma gerçeklik gözlüÄüdür. 5 Haziran 2023 tarihinde düzenlenen Apple Worldwide Developers Conference'ta tanıtılan gözlük, 2024 baÅında satıÅa sunulacak.[115][116] Gözlük, Åirketin 2015'teki Apple Watch'tan bu yana ilk yeni tüketici ürün grubu olan Apple Vision serisinin ilk modelidir.
Ayrıca bakınız deÄiÅtir
Kaynakça deÄiÅtir
- Ãzel
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 26 Mart 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "Apple Reports Fourth Quarter Results". 27 Ekim 2022 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 27 Ekim 2022y.
- ^ "Apple - Diversity - Inclusion inspires innovation". Apple.com. 12 AÄustos 2014. 4 Aralık 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 12 AÄustos 2014.
- ^ ucdvicky. "Waymarking: Apple Inc". Waymarking.com: GEO*Trailblazer 1. 20 Nisan 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 6 Ocak 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 16 Ekim 2009 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya" (PDF). 17 Mayıs 2016 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi (PDF). EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 17 Åubat 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 27 Ocak 2007 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 28 Ocak 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 29 Mart 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 1 AÄustos 2009 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 7 Mart 2010 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 29 Mart 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 30 Mart 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "Students say they are forced to work on new iPhone 5" 30 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi.. Shanghai Daily. September 6, 2012. Retrieved February 7, 2013.
- ^ "Apple Retail Store â Store List". Apple Inc. 28 Temmuz 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 7 AÄustos 2010.
- ^ "news and information about Apple Inc.'s retail stores -- At a Glance". 23 Nisan 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 20 Kasım 2012.
- ^ "US Apple Store". 13 Temmuz 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "Exxon overtakes Apple as biggest public company". The Daily Telegraph. 25 Ocak 2013. 12 Temmuz 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 7 Åubat 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 19 Mayıs 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 18 Mayıs 2013.
- ^ Linzmayer, Ronald W. (1999). Apple Confidential: The Real Story of Apple Computer, Inc. No Starch Press. 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "Apple co-founder tells his side of the story". Sydney Morning Herald. 28 Eylül 2006. 3 AÄustos 2017 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 7 Ekim 2011.
- ^ "A Chat with Computing Pioneer Steve Wozniak" 22 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., National Public Radio, September 29, 2006.
- ^ Wozniak, Stephen. "Homebrew and How the Apple Came to Be" 2 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Digital Deli. Retrieved March 2, 2007.
- ^ Kahney, Leander. Rebuilding an Apple From the Past 8 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arÅivlendi, Wired, 19 Kasım 2002.
- ^ "BBC News: History of Technology". 15 Kasım 2007. 28 Kasım 2017 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 19 Åubat 2008.
- ^ "Apple I". Computer History Museum. 26 Mart 2007 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 19 Ocak 2008.
- ^ Game Makers (TV Show) 4 Åubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi.: Apple II. Originally aired January 6, 2005.
- ^ "Picture of original ad featuring US666.66 price". 7 Nisan 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 18 Mayıs 2013.
- ^ Wozniak, Steven. "iWoz", p. 180. W. W. Norton, 2006. ISBN 978-0-393-06143-7
- ^ Apple Investor Relations FAQ 16 Ekim 2009 tarihinde Portuguese Web Archive sitesinde arÅivlendi, Apple inc. Retrieved March 2, 2007.
- ^ "Apple Chronology". Fortune. CNN. 6 Haziran 1998. 11 Kasım 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 11 Eylül 2008.
- ^ "Apple Inc". MSN Encarta. 31 Ekim 2009 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 2 Mart 2007.
- ^ Steven Weyhrich (21 Nisan 2002). "Apple II History Chapter 4". 22 Mayıs 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 18 AÄustos 2008.
- ^ a b Hormby, Thomas. VisiCalc and the rise of the Apple II 9 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Low End Mac, September 22, 2006. Retrieved March 2, 2007.
- ^ Bagnall, Brian (2005). On the Edge: The Spectacular Rise and Fall of Commodore. Variant Press. ss. 109-112. ISBN 978-0-9738649-0-8.
- ^ Personal Computer Market Share: 1975â2004 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi. The figures show Mac higher, but that is not a single model.
- ^ Coventry, Joshua. "Apple III Chaos: What Happened When Apple Tried to Enter the Business Market" 25 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi.. Low End Mac. September 1, 2006. Retrieved March 2, 2007.
- ^ Landley, Rob (18 Eylül 2000). "Fool.com: How Xerox Forfeited the PC War". The Motley Fool. 23 Temmuz 2008 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 12 AÄustos 2008.
- ^ "Apple at 30 â 1976 to 1986". World of Apple. 5 Ocak 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 12 AÄustos 2008.
- ^ "Apple Inc - Frequently Asked Questions". 14 Kasım 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 14 Kasım 2012.
- ^ Malone, Michale S. Infinite Loop. ISBN 978-1-85410-638-4
- ^ Hormby, Thomas. A history of Apple's Lisa, 1979â1986 8 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Low End Mac, 6 Ekim 2005. Retrieved March 2, 2007.
- ^ "Apple's 1984: The Introduction of the Macintosh in the Cultural History of Personal Computers". 14 Ekim 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 19 Mayıs 2013.
- ^ "Apple's '1984' Super Bowl commercial still stands as watershed event". USA Today. 28 Ocak 2004. 23 Nisan 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 19 Mayıs 2013.
- ^ Leopold, Todd (3 Åubat 2006). "Why 2006 is not like '1984'". CNN. 5 Nisan 2014 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 10 Mayıs 2008.
- ^ Cellini, Adelia (Ocak 2004). "The Story Behind Apple's '1984' TV commercial: Big Brother at 20". Macworld 21.1, sayfa 18. 26 Haziran 2008 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 9 Mayıs 2008.
- ^ a b Hormby, Thomas. Good-bye Woz and Jobs: How the first Apple era ended in 1985 2 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Low End Mac, 2 Ekim 2006. Retrieved March 2, 2007.
- ^ "When was desktop publishing invented?". 20 Nisan 2007 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 30 Nisan 2007.
- ^ a b Hormby, Thomas. Growing Apple with the Macintosh: The Sculley years 28 Haziran 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arÅivlendi, Low End Mac, February 22, 2006. Retrieved March 2, 2007.
- ^ Spector, G (24 Mayıs 1985). "Apple's Jobs Starts New Firm, Targets Education Market". PC Week. s. 109.
- ^ "Macintosh Performa". Vectronics Apple World. 19 Nisan 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 29 Kasım 2010.
- ^ a b "Apple II History Chap 11". 12 Eylül 2008 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 12 AÄustos 2008.
- ^ "1990â1995: Why the World Went Windows". 29 Ekim 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 12 AÄustos 2008.
- ^ Hormby, Thomas. The Apple vs. Microsoft GUI lawsuit 4 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Low End Mac, August 25, 2006. Retrieved March 2, 2007.
- ^ "Michael Spindler: The Peter Principle at Apple". 8 Eylül 2008 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 12 AÄustos 2008.
- ^ "1990â1995: Hitting the Wall". 24 Eylül 2008 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 14 AÄustos 2008.
- ^ "Power Macintosh 6100". 13 Ekim 2011 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 12 AÄustos 2008.
- ^ Chaffin, Bryan. "Former Apple CEO Gil Amelio Lands A New CEO Job | The Mac Observer" 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., The Mac Observer, February 6, 2001. Retrieved August 15, 2008.
- ^ "Apple Computer, Inc. Finalizes Acquisition of NeXT Software Inc". Apple Inc. 7 Åubat 1997. 24 Temmuz 2001 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 25 Haziran 2006.
- ^ Microsoft and Apple Affirm Commitment to Build Next Generation Software for Macintosh 26 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Apple Inc., August 6, 1997.
- ^ Harreld, Heather. "Apple gains tech, agency customers in Next deal" 6 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Federal Computer Week, January 5, 1997. Retrieved August 15, 2008.
- ^ "Apple unveils new marketing strategy". Knight Ridder/Tribune News Service. 10 Kasım 1997. 13 Kasım 2008 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 15 AÄustos 2008.
- ^ Grossman, Lev. The Apple Of Your Ear 24 AÄustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Time, January 12, 2007. Retrieved February 1, 2007.
- ^ Wilson, Greg. Private iCreator is genius behind Apple's polish, New York Daily News, January 14, 2007. Retrieved February 1, 2007.
- ^ Apple Canada Inc (5 Ocak 1999). "800,000 iMacs Sold in First 139 Days". 8 Kasım 2014 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 26 Ocak 2008.
- ^ "Why Apple Bounced Back". Roughly Drafted. 25 Ekim 2006. 15 AÄustos 2018 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 8 Kasım 2014.
- ^ "A new beginning or swan song for Final Cut Pro X". GR Reporter. GRRreporter Ltd. 7 Haziran 2013. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 8 Kasım 2014.
- ^ Sandoval, Greg (15 Nisan 2007). "Apple exhibits Final Cut Studio 2". CNET. 8 Kasım 2014 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 4 Aralık 2007.
- ^ Chaffin, Bryan. "Apple Shake: Apple Buys Nothing Real, A High End Compositing Software Maker" 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., The Mac Observer, February 7, 2002. Retrieved August 15, 2008.
- ^ Apple Acquires Emagic 21 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Apple, July 1, 2002. Retrieved August 15, 2008.
- ^ Deitrich, Andy. Garage Band: Part 1 11 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., ars technica, February 2, 2004. Retrieved August 15, 2008.
- ^ Apple Introduces iPhoto 6 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Apple Inc., January 7, 2002. Retrieved August 15, 2008.
- ^ Mac OS X v10.4 Tiger Classic Environment 16 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi. Apple Inc.
- ^ "Apple Stores 2001â2003". IFO Apple Store. 9 AÄustos 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 7 Ekim 2011.
- ^ Apple enjoys ongoing iPod demand 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., BBC News, January 18, 2006. Retrieved April 27, 2007.
- ^ Cantrell, Amanda. Apple's remarkable comeback story 5 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., CNN, March 29, 2006. Retrieved March 2, 2007.
- ^ iTunes Store Tops Five Billion Songs 1 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Apple Inc., June 19, 2008. Retrieved September 3, 2008.
- ^ "Apple revamps iBook. Network World (May, 2001)" 1 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Network World, May 2, 2001. Retrieved August 19, 2008.
- ^ Magee, Mike. "iMac "All-in-One" is a trinity" 3 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., The Inquirer, January 26, 2002. Retrieved August 19, 2008.
- ^ a b Apple to Use Intel Microprocessors Beginning in 2006 22 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Apple Inc., June 6, 2005. Retrieved March 2, 2007.
- ^ Johnson, Bobbie (10 AÄustos 2006). "Power Mac to Mac Pro". The Guardian. Londra. 17 Åubat 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 7 Ekim 2011.
- ^ "Apple Unveils New MacBook Featuring Intel Core Duo Processors". 9 Haziran 2011 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 13 Eylül 2013.
- ^ "In Major Shift, Apple Builds Its Own Team to Design Chips". The Wall Street Journal. 30 Nisan 2009. 2 Ekim 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 13 Eylül 2013.
- ^ Hesseldahl, Arik (5 Nisan 2006). "News Flash: Apple Introduces 'Boot Camp' To Run Windows XP on Macs". BusinessWeek. 14 Kasım 2011 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 18 AÄustos 2008.
- ^ Gamet, Jeff. Apple Passes Dell's Market Cap 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., MacObserver, January 16, 2006. Retrieved March 2, 2007.
- ^ "Hot News â Macworld 2007". Apple.com. 11 Ekim 2010 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 7 Ekim 2011.
- ^ AAPL surges past $100, target at $140 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., MacNN, April 26, 2007. Retrieved July 10, 2007.
- ^ Jobs, Steve. "Thoughts on Music" 22 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., Apple Inc., February 6, 2007. Retrieved March 2, 2007.
- ^ Dalrymple, Jim (2 Nisan 2007). "Apple, EMI offer higher-quality DRM free downloads". Playlist Magazine. 4 Ocak 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 29 Kasım 2010.
- ^ Flandez, Raymund. "Programmers Jockey for iPhone Users at Apple Site" 2 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., The Wall Street Journal. Retrieved August 16, 2008.
- ^ McLaughlin, Kevin. "Apple's Jobs Gushes Over App Store Success â The Channel Wire â IT Channel News And Views by CRN and VARBusiness" 1 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., ChannelWeb, August 11, 2008. Retrieved August 16, 2008.
- ^ Chen, Brian (26 Åubat 2009). "Jobs: Apple Is Third Largest Handset Supplier". Wired. Mac Life. 11 Kasım 2011 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 1 Mart 2009.
- ^ "Chunkier sidekick to replace Jobs at Macworld" 28 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi., DoesWhat. Retrieved December 16, 2008.
- ^ "Apple Media Advisory". Apple. 14 Ocak 2009. 15 Ocak 2009 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 14 Ocak 2009.
- ^ "Apple Inc, Form 10-Q, Quarterly Report, Filing Date Apr 23, 2009". secdatabase.com. 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "Apple reports the best non-holiday quarter in its history". Betanews. 22 Nisan 2009. 25 Nisan 2009 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 22 Kasım 2010.
- ^ "Apple Sells Over 300,000 iPads First Day" (Basın açıklaması). Apple Inc. 9 Nisan 2010 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 10 Nisan 2010.
- ^ "Apple passes Microsoft to be biggest tech company". BBC News. BBC. 27 Mayıs 2010. 29 Mayıs 2010 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 29 Mayıs 2010.
- ^ Topolsky, Joshua (7 Eylül 2010). "iPod touch review (2010)". Engadget. AOL. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 6 AÄustos 2012.
- ^ "Apple unveils new TV box for renting movies, shows â Yahoo! News". News.yahoo.com. 2 Eylül 2010 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 2 Eylül 2010.
- ^ Apple Computer, Inc. (1 Eylül 2010). "Apple Reinvents iPod nano With Multi-Touch Interface". Apple.com. 15 Kasım 2010 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 11 Kasım 2010.
- ^ "Apple Shares Hit $300". Mashable. 13 Ekim 2010. 16 Ekim 2010 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 13 Ekim 2010.
- ^ Albanesius, Chloe (20 Ekim 2010). "Apple Unveils iLife 11 with New iPhoto, iMovie, GarageBand". PC Magazine. PC Magazine. 21 Ekim 2010 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 20 Ekim 2010.
- ^ Muchmore, Michael (6 Ocak 2011). "Apple's Mac App Store: Hands On". PC Magazine. 4 Ocak 2019 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 6 Ocak 2011.
- ^ "Apple'ın piyasa deÄeri 700 milyar dolara ulaÅtı". 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 22 Ocak 2015.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 3 Nisan 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 8 Mart 2012 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "ArÅivlenmiÅ kopya". 26 Mart 2013 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
- ^ "Apple, 21 yıl sonra iPod touch'ın üretimini durduruyor". BBC Türkçe. 10 Mayıs 2022. 10 Mayıs 2022 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 28 Haziran 2022.
- ^ "iPhone 15 özellikleri". Åikayetvar deneyim raporları.
|arÅiv-url=
kullanmak için|arÅiv-tarihi=
gerekiyor (yardım) tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 17 Ocak 2024. - ^ "iPhone 15 Pro Max özellikleri". Åikayetvar Deneyim Raporları. Åikayetvar. 25 Ekim 2022 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 25 Ekim 2022.
- ^ "iOS 17 ile gelen özellikler". Apple. 17 Ocak 2024 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 17 Ocak 2024.
- ^ "Apple Vision Pro fiyatı ne kadar, kaç TL? Apple Vision Pro nedir, ne zaman çıkacak, özellikleri neler?". Sabah. 2 Temmuz 2023 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 6 Haziran 2023.
- ^ Silberling, Amanda (5 Haziran 2023). "The Apple Vision Pro headset will cost $3,499, out early 2024". TechCrunch (Ä°ngilizce). 6 Haziran 2023 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 6 Haziran 2023.
- Genel
- Leavitt, David (2007). The Man Who Knew Too Much; Alan Turing and the invention of the computer. Phoenix. ISBNÂ 978-0-7538-2200-5.
- Rob Price (1987). So Far: The First Ten Years of a Vision. Apple Computer. ISBNÂ 978-1-55693-974-7.
- Ken Polsson. "Chronology of Events in the History of Microcomputers". 2 Haziran 2008 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 18 AÄustos 2008.
- "Apple II history". 21 Ekim 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 18 AÄustos 2008.
- "Apple III history". 1 AÄustos 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 5 AÄustos 2006.
- "Apple's 2012 Annual Report: More Employees, More Office Space, More Sales". 14 Kasım 2015 tarihinde kaynaÄından arÅivlendi. EriÅim tarihi: 24 Mart 2013.
DıŠbaÄlantılar deÄiÅtir
- X'te Apple
- Facebook'ta Apple
- Instagram'da Apple
- Resmî site
- Apple Inc. hakkında finansal bilgi 7 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arÅivlendi.